K ibraхimov, Т. Kadirshayev, A. Sobirjonov, N. Mo’minjonov, S. Raхimberdiyev

O’lchov asboblariga qo’yiladigan umumiy talablar:
1. Asboblar SТB 8006-95 Davlat standartida ko’rsatilgan muddatlarda davriy 
tekshirishlardan o’tishi kerak. Asbob oynasida tekshirish o’tkazilgan muddat 
ko’rsatilgan tamg’a bo’lishi shart. 
2. Asboblarning aniqlik guruhi
 
2,5 % dan past bo’lmasligi zarur. 
3. Asboblarning joylashishi ularga qulay xizmat ko’ratishni ta’minlashi kerak. 
4. Asboblar shkalasi yaxshi yoritilgan va ish joyidan ko’rinishi zarur. 
5. 0,1 MPa dan yuqori gaz bosimini o’lchash uchun mo’ljallangan asboblar 
po’lat trubalar yordamida ulanishi kerak. Bosim 0,1 MPa gacha bo’lsa 
asboblarni rezina-gazlamali (rezinali) 1 metrdan oshmaydigan shlang bilan 
ulashga ruxsat etiladi. 
6. Ko’rsatuvchi manometrlarning siferblati yoki korpusida maksimal ishchi 
bosim qiymati qizil rangda belgilab qo’yilishi kerak. 
7. Ishchi bosim manometr shkalasining 1/3 dan 2/3 qismigacha oraliqda 
bo’lishi kerak. 
8. Nazorat o’lchov asboblarining sozligi va to’g’ri ko’rsatishi bir kecha 
kunduzda kamida 1 marta tekshiriladi. 
9. Ishchi manometr nazorat manometri yordamida 6 oyda kamida 1 marta 
tekshiriladi.

---

106 
10. O’zi yozadigan asboblarning o’rnatish joylari tebranmaydigan va 
silkinmaydigan bo’lishi kerak. 
11. Тamg’a yoki belgisi yo’q, tekshirish muddati o’tgan, shikastlangan, 
o’chirilganda mili shkalaning nol belgisiga ushbu asbob uchun ruxsat etilgan 
xatolikning yarmidan ortiq qiymatga kelmaydigan o’lchov asbobini ishlatishga 
ruxsat berilmaydi. 
YOQSHlarda ishlatiladigan o’lchash vositalari: 

metrshtoklar; 

o’raladigan lotli ruletka; 

sath o’lchash asboblari; 

darajalangan jadvallar va rezervuarlar; 

namunaviy o’lchagichlar 2-toifali;


areometrlar va neftedensimetrlar; 

oktanometr; 

termometrlar; 

neft mahsulotlarining parametrlarini aniqlash asboblar tizimi;

neft mahsulotlarini tarqatilishini nazorat qilish va hisobga olish tizimi.
Ushbu o’lchov asboblarini shartli ravishda yonilg’ilar miqdorini va sifatini 
o’lchovchi asboblarga ajratish mumkin.