Jobasi: I. Kirisiw

Ilimiy-texnikalıq a`debiyatlardag`ı neologizmler

Bul toparg`a tiyisli neologizmler ha`zirgi qaraqalpaq tiline rus tili arqalı engen. Mısalı: mexanika, transporter, sekundomen, spidometr, shar podshipnigi, rolikli podshipnik, dinamometr, kondensator, katod sıyaqlı terminler qaraqalpaq tilinde aldı menen fizika pa`ninin` qa`nigelerine neologizm so`zleri tanıs bolıp tabıladı, olar ushın neologizm so`zleri bolıwdan qalsa da ulıwma xalıq massasına ele de tu`siniksiz, sebebi olar jekke pa`n terminleri qatarınan orın aladı.

Ximiya pa`nine baylanıslı jasalma kauchuk, tsellyuloza, neylon, uran, kislorod, vodorod, natriy t.b. Matematika ilimindegi katet, tangens, kotangens, logarifm, piramida, prizma t.b. Pochta, baylanıs xızmetkerleri arasında qollanılatug`ın telegrafist, telefonist, pochta operatorı, pochta texnigi, avariyalıq xızmet monterı, akkumulyatorshik, kabel`shik, radist, estist t.b. so`zler – neologizmler qatarına kirip, ko`rkem a`debiyatta belgili bir ilim tarawına baylanıslı ga`p qozg`alg`an jag`dayında qollanıladı. Bular tildin` so`zlik quramınan orın alıw menen termin so`zler retinde de paydalanıladı.