3- Tema. Shaxs rawajlaniwınıń ulıwma nızamlıqları, onıń diagnostiykası haqqında pikirler.
Joba:
Shaxstıń rawajlanıwı hám qáliplesiwi haqqında túsinik.
Oraylıq Aziya oyshillari shaxstı qáliplestırıw faktorlari haqqında
Oqıwshı shaxsın rawajlandırıw hám qáliplestiriw faktorları
4. Oqıwshı shaxstı q’áliplestiriwde tárbiyanıń ahmiyeti
Shaxs rawajlanıw menen qáliplesiwdiń quramalı, qarama-qarsılıqları, úzliksiz hám bir tegis emes jolların basıp otedi. Adamnıń jeke sıpatları pútkil ómiri boyınsha rawajlanadı ham qáliplesedi. Sonıń ushın pedagog rawajlanıw qanday, ishki hám sırtqı, basqarilatuǵIn hám basqrılmaytuǵIn faktorlardıń tásirinde bolatuǵInlıǵIn, ol faktorlar tárbiya menen birge qalay háreket etetuǵInlıǵIn, tárbiyanıń rawajlanıwǵa tásir etiw múmkinshiligin hám shegarasın biliw kútá zárúr.
Buniń ushun áwele shaxs, adam, individ ham ayrıqshaliq túsinikleriniń mánisin bilip alǵan maqqul.
Haqıyqattanda úziliksiz ósip , ózgerip, rawajlanip hám qáliplesip baratugun shaxs tárbiya subekti hám obekti sıpatında qanday mánini ańlatadi hám oniń adam, individ , erekshelik uǵumlarina qatnası qanday?
Shaxs delingende belgıli bir sociyaliq dúzimniń aǵisi bolǵan sanali adam názerde tutiladi. Shaxs uǵumi adamniń sociyaliq ózgesheliklerin hám sı’patların;sóz, sana-sezim,aqil-oy, eplilik, kónlikpe, ádet hám basqalarin óz ishine aladi, adamnıń sociyallıq mánisin sipatlaydı .Óz ómirinde sociyallıq ózgeshelikler menen sipatlardiń belgıli quramin iyelewin ańlatadi. Soniń ushun da náresteni, esawandi shaxs dep aytiwǵa bolmaydi.
Adam túsinigi jerdegi tiri organiyzimler rawajlanıwınıńyeń joqarǵI basqishin quraytuǵun, jámiyetlik- tarıyxıy xızmettiń subektı mánisin bıldıredı.
Indivıd latinsha findividuum bólinbes, ayrıqsha, jinis degen sózden kelip shiqqan, bızıńshe ǵarezsiz organism, tıri maxluq adam degen maǵanani ańlatadi. Individ spatinda qaramastanadam áwládıniń bıri spatinda yesaplanadi.Bul mániste hár bır normal adam individ bolip tabiladi.
Ayriqshaliǵi bir adamniń yekinshi adamǵa ,wolardiń bir-bırinrn ayirmashiliǵI wózine tán ózgesheligin spatlaydı.Ayriqshaliq adamniń xarakter, qásiyetleri erik spatları, temeramentı, uqupliliǵI hám dóretiwshilik xizmetinde júzege shiǵadı. Máselen muǵallimniń ereksheliligi, pedagogikaliq oylawi kóz-qarasiniń keńligi oqiwshilar menen qarim-qatnasi bılımlendıriw hám basqa sipatlarında kórinedi. Shaxs hám oniń menen baylanisli qollanilatuǵun uqsas túsiniklerdiń mánileri usilardan ibarat.
Rawajlaniw eń dáslep shaxs wózgesheligı menen sipatiniń san jaǵinan ózgeriwin ańlatadi.Anatomiyaliq hám fizyalogiyaliq sipattaǵI ózgeris fizikaliq rawajlaniwǵa jatadi.Oniń belgileri :boyǵa ósiw ,awirliq , ókpeniń siyimliǵI ,deneniń dúzilisi h t b.psixikaliq rawajlaniwǵa psixikaliq process hám oniń ótiwindegi ózgerisler kiredi, Máselen, sóylew, so'z qorı,qabil etiw, diqqat, yadda saqlaw, oylawdiń ózgesheligi h. t. b. bulardan basqa adamniń minez-qulqi , is-háreketindegi ózgeshelikler rawajlaniw belgileri bolip tabiladi .
Oqiwshiniń rawajlanıwı barlıq tıwma hám turmista iyelegen sipatlarin san hám sapa ózgerislerinen (deneniń anatomiyaliq dúzilisi, fiziyologiyaliq hám psixologiyaiq funkcyası , minez-qulqı,is háreketi) ibarat.
Do'stlaringiz bilan baham: |