Joba : bina ha’m inshaatlardin’ tiykarg’i ju’k ko’teriwshi konstrukciyalari

Diywallar ha’m olarg’a qoyilatug’in talaplar

Jay joybarın jaratıwda diywallardin’ ornı, olardıń konstruktiv sxeması hám túrin tańlawǵa úlken itibar beriledi. Jay diywalları bekkem, o’rtke shidamli bolıwı, bólme ishinde málim temperatura hám ızǵarlıq rejimin támiyinlewi, shawqımnan jeterli dárejede qorǵawı, ornatiwda texnologiyalıq tárepten qolay, qolaylı hám arzan bolıwı, arxitekturalıq talaplarǵa juwap beretuǵın bolıwı kerek. Sırtqı diywallarda, ádetde, jay ishin tábiy jaqtılıq penen támiyinlew ushın áynek orni, xanaǵa kiriw,balkon hám áywanlarǵa shıǵıw ushın qapı ornı qaldıriladi.

Diywallar iri bloklardan quyma hám de jıynama panellerden yamasa kólemli bloklardan tikleniwi múmkin. Gerbishli ımaratlardıń jer silkiniwge shıdamlılıǵın asırıw ushın bir qansha ilajlar qollaniladi. Bunda bınanıń u’stinligi hám keńislikdegi qattilig’i qabatlar araliq bastirmalar hám to’be bastirmasi tegisliginde diywallar ústine ornatilg’an jer silkiniwge qarsı quyma yamasa jıynama temir-beton belbew arqalı támiyinlenedi. Quyma temir-beton armaturası úzliksiz bolıwı kerek. Bul belbewler armaturası óz gezeginde diywallar arasınnan shıǵarılǵan temir-beton ústinshelerdiń polat armaturaları járdeminde óz-ara baylanisıp, keńisliktegi karkasti payda etedi. Jay diywali konturı boyınsha islengen quyma temir-beton araliq bastirmasi ornatılǵan bolsa, onıń tegisliginde jer silkiniwge qarsı belbewler qoyılmasa da boladı.
Jer silkiniwge qarsı belbew diywaldıń pútkil eni esesinde ornatılıp,
bálentligi keminde 5 mm bolıwı kerek. Diywal qalıńlıǵı 500 mm hám odan úlken bolsa, belbew diywal eninen 100—150 mm kishi bolıwı múmkin.
Óz gezeginde, hár bir qabat ushın gerbishli jay diywallarınıń bálentligi,
jer silkiniw kúshi 7, 8 hám 9 ballı rayonlarda belgilengen 5, 4 hám 3, 5 m den aspawı kerek. Eger diywallar armaturalar járdeminde yamasa olarǵa temirbeton kiritilip kúsheytirilse, qabat bálentligin joqarıda keltirilgen jer silkiniw kúshine muwapıq 6, 5 hám 4, 5 m ga jetkiziw múmkin. Pútin gerbishlerden terilgen diywallaming tiykarǵı kemshiligi — kólemli salmaǵı hám ıssılıq ótkizgishliginiń úlkenligi bolıp tabıladı. Sol sebepli orta atmosferali regionlarda sırtqı diywallar 2, 5 gerbish qalıńlıǵında alınadı. Bul bolsa bınanıń salmaǵı úlken boliwina hám fundamenttin’ qosımsha úlkenlestiriwge alıp keledi. Bunday rayonlarda diywal qalıńlıǵın hám salmaǵın
kemeytiriwshi, ıssılıq ótkezgishligi kem bolǵan ishi gewek gerbishlardi
isletiw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. Sol maqsette ishi gewek gerbishler menen birgelikdegi tig’izlig’i 1400—1800 kg/m3 bolǵan jeńil gerbishler de isletiledi.

•