Ўйланиб уйлан, уйланиб ўйлан Тошкент 2010

«Фақат қўлингдан келадиган ишни қил, лекин 
бунга бор кучингни сарфла».

---

48
Масала фақат қайси, касб қандай фаолиятни тан
-
лаш керак, деган саволга бориб тақалади. Биринчи 
бўлиб келадиган жавоб: албатта, кўпроқ пул келтира
-
диган фаолиятни-да!
Бироз орқага қайтамиз. Айтинг-чи, аёл ўз юрагининг 
тагида тўққиз ой кўтариб юрган боласидан бирон фой
-
да, наф олишни ҳеч хаёлига келтирадими?..
Жавобни топдингиз. Сиз танлаган фаолият ҳам токи 
сизга жону дилдан ёқмас экан, унинг наф келтириши 
қийин бўлади. 
«Юрагинг қаерда бўлса, хазинанг ҳам 
ўша ерда».
Касб танла йигит, касб!
Касб танлай олмасанг, халқ мақолларини ўқи. Маса
-
лан: «Қиз берсанг, отасига қараб бер, қиз олсанг, она
-
сига қараб ол». Бу мақолнинг асосли эканлиги нима
-
да? Ўз ҳаётини тартибга сола олмаган ота ўз ўғлини 
касб-корли қилиши қийин эканлиги айтилмоқда. Хотин 
ўз эрига қандай муомала қилса, қизи ҳам сенга худди 
шундай муомала қилиши уқтирилмоқда. Қиз танлаш 
ҳуқуқига эга бўлишни истасанг, касб танла.
Касб танла, йигит, касб!
Лирик чекиниш
«Бўйдоқнинг ақли икки кўзида»
Касб-кори ва умр йўлдошини одамлар, одатда, кўр-
кўрона, яъни фақат умумий тасаввурга эга бўлиб, ле
-
кин уларнинг «асл мазасини» билмасдан туриб танла
-
шади.

---

49
* * *
Илк бор биринчи синф-
га борган бола мактабдан 
қайтиб келганидан кейин уйи­
га кириб, сумкасини отиб 
юбориб, диванга ўтириб олди 
ва ота­онасига қараб жаҳл 
билан деди:
– Бу дардисар ўн йил давом этади, деб огоҳлан­
тирсаларинг бўлмасмиди?!
Қовунларнинг тури ва нави беҳисоб, лекин ҳатто бир 
хил навдаги мингта қовуннинг мазаси минг хил бўлади. 
Уларнинг орасида хомлари, чала пишгани, етилгани, 
пишиб эзилиб кетгани, ачигани, заққумдай аччиқлари 
ҳамда, ичидан чириганлари ҳам бор.
Айтмоқчи, деҳқонларнинг айтишича, кўпинча, ташқи 
кўринишидан чиройли бўлган қовунлар аслида бемаза; 
кўримсиз қовун эса, кўпинча, ширин бўлиб чиқар экан. 
Балки шунинг учун эскилар уйланишни қовун танлаш 
билан қиёслашгандир.
Шу нуқтаи назардан уйланиш ва турмушга чиқиш ма
-
саласида ота-онанинг тажрибаси, маслаҳатининг аҳа-
мияти озмунча эмас (айниқса, ота-оналар бахтли ҳаёт 
кечиришаётган бўлса).
Қолаверса, йигит ва қиз бир-бирининг кўнглини овлаб 
юрган даврда икковлари ҳам ўзларининг «энг муносиб 
турмуш ўртоғи» ролини ўта моҳирона ўйнашади ва бун
-
дай шароитда одамнинг ҳақиқий чеҳрасини кўриш қийин. 
«Ёмғир куни от танлама, ҳайит куни қиз танлама!»
4 –

---

50