Jizzax davlat pedagogioka institut

KLAVDIY GALEN (131-201). Pergama shahridagi maktabda sirk arenasida shikastlangan va jarohat olgan gladiatorlarning sog‘ligini tiklagan. U qatnashganlarni jamoat oldida chiqishni, artistlik mahoratini oshirish uchun mashqlar majmuasini taklif qildi va arenaga chiqish oldida va jang qilishdan keyin gladiator uchun uqalashning to‘qqizta turini yozdi. Galen anatomiya va fiziologiyaning asosini bayon qildi. Ovqatlanish gigiyenasini va jismoniy mashqlar gigiyenasini alohida fan darajasiga ko‘tardi.
Kishi organizmiga tashqi muhitning ta’sir etishini tushunishga materialistik yondoshishi va ovqatlanish parhezi, gimnastika, vanna qabul qilish, uqalash esa “kishi salomatligi” Galen qarashlari tizimini tashkil etadi. U jismoniy mashqlar barcha dorilar o‘rnini egallashi mumkin, biroq barcha dori-darmonlar esa, barchasini birga olganda, jismoniy mashqlarni almashtirshiga qodir emas deb hisoblaydi. K.Galenni ijtimoiy pedagogik faoliyatga shunday yordam beradiki, ya’ni quldorlar hammomlar, bular uqalash (massaj) xonalari va jismoniy mashqlar uchun zallar qura boshladilar. Bunday ajoyib bog‘lar bilan qurilgan hammomlarda bir-birlarinikiga borib ko‘ngil ochishardi. Bunday ajoyib va katta qurilgan hammomlarning qoldiqlari hozirgi kungacha saqlanib qolgan.
Italiyada barcha zodogonlarning o‘quv yurtlarida tiklanish davrida qilichbozlik majburiy fan bo‘lgan, qilichbozlik nazariyasi bo‘yicha birinchi ish italiyalik mualiflar Petro Monga (1509) va Anile Marosso (1536) tomonidan yozilgan. Italiyada eng yaxshi madaniy o‘quv yurtlarini birida – “Dom radostda” gumanistlarning vakili Vattorino da Feltra ishlagan.