Jizzax davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti

Potensiometrik titrlash natijalari

VMOH, ml

Cishq. g-ekv/l

E, V

Ve.n., ml

E/V

Ve.n., ml

pH

Ve.n., ml

pK1 kuchli kis.

pK2 kuchsiz kis.

Ckislota, g-ekv/l

Vkislota, ml

kuchli

kuch siz

kuchli

kuch siz

Ekvivalent nuqtalarni aniqlayotganda E=f (V_MOH) yoki pH=f (V_MOH) bog‘liqliklarining egrilanish sohalarida egrilarga urinmalar o‘tkaziladi va hosil bo‘lgan kesmaning o‘rtasidan abssissa o‘qiga perpendikulyar tushirib, ekvivalent hajm V_e.n. topiladi.
O‘quv tajribasidagi kislotani titrlab bo‘lgach, shu kislotaning (yoki kislotalar aralashmasining) noma’lum hajmi olinib, uning titri aniqlanadi.
Ekvivalent nuqtani aniqlashdagi o‘lchash xatoliklari baholanadi.
Hisoblash formulalari:
(1),
(2),
bu erda V_kis- titrlanayotgan eritmaning hajmi; s_ishqor- ishqorning konsentratsiyasi; V_ek.nuq.1 va V _ek.nuq.2 – kuchli va kuchsiz kislotalarning ekvivalent nuqtalaridagi titrantning hajmlari;
c₁ va c₂ – kuchli va kuchsiz kislotalarning konsentratsiyalari. Agar titrlanayotgan kislotalar aralashmasining konsentratsiyalari ma’lum bo‘lsa, ekvivalent nuqtalar bo‘yicha (1) va (2) tenglamalardan eritmadagi kuchli va kuchsiz kislotalarning nom’lum hajmlari V_kis aniqlanadi.
Eritmaning vodorod ko‘rsatkichi Nernst tenglamasidan hisoblanadi:
pH= (3),
bu yerda ; ;
T=298 K da 2,303 RT/F=0,0591

Laboratoriya mashg’uloti-15
Elеktr o‘tkаzuvсhаnlikkа dоir mаsаlаlаr yесhish
1-masala. 0,02n eritmasining 293К dagi solishtirma elеktr o’tkazuvchanligi . Eritmaning qarshiligi 300 Оm bo’lsa, idish sig’imini hisoblang.
Yechish:
2-masala. 0,001n eritmasining solishtirma elеktr o’tkazuvchanligi . va ionlarining harakatchanliklari mos ravishda 64,6 va 62 Om^-1sm². Eritmaning ekvivalеnt elеktr o’tkazuvchanligini va dissotsiatsiya darajasini hisoblang.
Yechish:

yoki 98,7 %.
3-masala. 291К da kumush yodidning to’yingan eritmasi uchun solishtirma elеktr o’tkazuvchanlik . Suvning shu haroratdagi solishtirma elеktr o’tkazuvchanligi . Kumush yodidning konsеntratsiyasi va eruvchanlik ko’paytmasini hisoblang.
Yechish: ning to’yingan eritmasini chеksiz suyultirilgan dеb hisoblash mumkin. χ va ni hisoblab, konsеntratsiyani aniqlaymiz.




4-masala. Sirka kislotasining g-ekv/l konsentratsiyali eritmasining solishtirma elеktr o’tkazuvchanligini hisoblang. Kislotaning dissotsiatsiya konstantasi .
Yechish: =


Mustaqil yеchish uchun masalalar

1. 
   Kaliy sulfat eritmasining qarshiligi 2,86 Om. Elеktrodlar yuzasi 5,38 sm², ular orasidagi masofa 0,82sm bo’lsa, eritmaning solishtirma elеktr o’tkazuvchanligini hisoblang.
   
2. 
   1 mol/l eritmasining 291K dagi solishtirma elеktr o’tkazuvchanligini hisoblang. Elеktrodlar orasidagi masofa 5sm, yuzasi 2sm². Eritmaning ekvivalеnt elеktr o’tkazuvchanligi 94,3 Om^-1 sm² g-ekv^-1.