Jizzax davlat pedagogika instituti fizika va texnologik ta’lim fakulteti

LABORATORIYA ISHI.№5.
Tranzistorning tavsiflarini yozish
Ishning maqsadi:

• 
  Manfiy-musbat-manfiy tranzistorining tavsiflarini yozish
  

Kirish tavsiflari I_B = f(U_GS)
Nazorat tavsiflar I_C = f(I_B)
Chiqish tavsiflari I_C = f(U_CE)
Nazariy qism:
Tranzistorlar elektron sxemotexnikada eng muhim yarimoʻtkazgichli komponentlarning biri hisoblanadi. Bir qutbli tranzistorlarning elektrodlari emitter (E), baza (B) va kollektor (S) deb nomlanadi. Tok uzatishda ham elektronlar, ham teshiklar ishtirok etadi. Tranzistor manfiy-musbat-manfiy va musbat-manfiy-musbat tartibida, uchta manfiy oʻtkazuvchan va musbat oʻtkazuvchan qatlamlardan iborat. Oʻrtada joylashgan qatlam shunchalik yupqaki, bitta tutash joyida paydo boʻladigan zaryad tashuvchilari boshqa tutash joyiga oʻtishi mumkin. Eksperimentda manfiy-musbat-manfiy tranzistorning tavsiflari asosida uning xususiyatlari koʻrib chiqiladi. Ushbu eksperimentda qoʻyidagilar oʻlchanadi:

• 
  Kirish tavsiflari
  

ya’ni, U_BE baza-emitter funksiyasi sifatida I_B baza toki

• 
  Nazorat tavsiflari
  

ya’ni, U_CE kollektor-emitterning oʻzgarmas kuchlanishida I_E baza toki sifatida I_C kollektor toki.

• 
  Chiqish tavsiflari
  

ya’ni, I_E oʻzgarmas baza tokida U_CE kollektor-emitterning kuchlanishi sifatida I_C kollektor toki.

Kerakli jihozlar

Sozlash

1 ta rastrli rozetka shchiti, DIN A 4 576 74 10 ta tutashgan vilkadan iborat 1 ta toʻplam 501 48 1 ta STE 1 kΩ rezistori 577 44 1 ta STE 47 kΩ rezistori 577 64 1 ta STE 220 Ω potensiometri 577 90 1 ta STE 1 kΩ potensiometri 577 92 1 ta STE BD 137, NPN tranzistori 578 67 1 ta oʻzgarmas/oʻzgaruvchan tok ta’minoti manbasi, 0...12V 521 485 3 ta LDanalog 20 multimetri 531 120 4 ta kabel juftligi, 50 sm, qizil/koʻk 501 45