Жиззах политехника институти рахимов адхам барат ўҒЛИ

Р.Х.Джураев
Илмий даражалар берувчи илмий
кенгаш раиси, п.ф.д., академик
С.Ю.Ашурова
Илмий даражалар берувчи илмий
кенгаш илмий котиби, п.ф.н., профессор
Ҳ.Ш.Қодиров
Илмий даражалар берувчи илмий
кенгаш қошидаги илмий семинар
раиси, п.ф.д., доцент

КИРИШ (фалсафа доктори (PhD) диссертацияси аннотацияси)
Диссертация мавзусининг долзарблиги ва зарурати. Жаҳонда шиддат билан ривожланиб бораётган рақамли иқтисодиёт шароитида таълим тизимида ўқитишнинг замонавий усулларини танлаш, инновацион ўқитиш усулларини жорий этиш, хорижий тилларни ўқитишни тизимли равишда ташкил этиш муҳим аҳамият касб этади. Бу жараён бўлажак мутахассисларнинг хорижий тилларни билиш компетентлигининг ривожланиш даражаси билан чамбарчас боғлиқ. Шу сабабли, ривожланган мамлакатларда олий таълим тизимида, жумладан АҚШ, Жанубий Корея, Япония, Франция давлатларида бўлажак мутахассиснинг бир нечта тилларни ўзлаштиришига катта эътибор қаратилмоқда. Шу боис, хорижий тилларни касбий фаолият мазмунига йўналтириб ўқитишда замонавий педагогик ва ахборот-коммуникация технологиялари, инновацион методикалар, ўқитишнинг илғор услублари, интерактив воситалар ва медиатаълим маҳсулотларини жорий этиш орқали хорижий тилларни билиш компетентлигини ривожлантириш муҳим аҳамият касб этади.
Жаҳонда мобиль таълим технологиялари, мультимедиали электрон ўқув мажмуалардан таълим жараёнида кенг фойдаланиш орқали хорижий тилларни билиш компетентлигини ривожлантириш бўйича бир қанча илмий тадқиқотлар олиб борилмоқда. Болонья конвенцияси доирасида ҳам халқаро таълимий дастурлар қамровининг жадаллик билан ортиб бориши замонавий шароитда талабадан хорижий тилни нафақат касбий нуқтаи назардан, балки мулоқотнинг академик соҳаси сифатида фойдаланиш кўникмасига эга бўлишни талаб этади. Бўлажак профессионал таьлим ўқитувчиларига хорижий тилни (инглиз) ўқитиш орқали хорижий тилларни билиш компетентлигини ва унинг лингвистик, ижтимоий-лингвистик ва прагматик компонентларини ривожлантириш, хорижий тилни ўқитишнинг таълим лойиҳасини ишлаб чиқиш, хорижий тилларни билиш компетентлигини ривожлантириш методикасини такомиллаштиришни тақозо қилади.
Мамлакатимизда таълим ва тарбия жараёнини тубдан ислоҳ қилиш бугунги куннинг долзарб масаласи сифатида эътироф этилар экан, бунда, хорижий тил таълимини такомиллаштириш борасидаги ислоҳотлар жараёнида асосан инглиз тилини ўқитишга катта эътибор қаратилди. Жумладан, хорижий тилларни ўрганишни оммалаштириш ва уларни мукаммал ўзлаштириш учун зарур шароитлар яратиш, хорижий тилларни ўқитишнинг халқаро тан олинган дастур ва дарсликлари таълимнинг барча босқичларида жорий этилишини мувофиқлаштириш ҳамда ўқитувчиларда замонавий ўқитиш кўникмаларини ривожлантириш¹ бўйича устувор вазифалар белгилаб берилди. Мазкур вазифаларини бажаришда Республикамизда техника олий таълим муассасаларида хорижий тилларни ўқитиш методикаларини такомиллаштиришни, хорижий тилларни касбий фаолият мазмунига йўналтириб ўқитишда мавжуд ўқитиш методикаларини хорижий тажрибалар асосида янада бойитишни тақоза этади.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28 январдаги ПФ-60-сон “2022-2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси тўғрисида”ги 2020 йил 2 мартдаги ПФ-5953-сон “Илм, маърифат ва рақамли иқтисодиётни ривожлантириш йили”да амалга оширишга оид давлат дастури тўғрисидаги Фармонлари, 2021 йил 19 майдаги ПҚ-5117-сон «Ўзбекистон Республикасида хорижий тилларни ўрганишни оммалаштириш фаолиятини сифат жиҳатидан янги босқичга олиб чиқиш чора-тадбирлари тўғрисида»ги, 2019 йил 8 октябрдаги ПҚ-5847-сон “Ўзбекистон Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида”ги, 2020 йил 27 февралдаги ПҚ-4623-сон “Педагогик таълим соҳасини янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Қарорлари, Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 11 августдаги “Таълим муассасаларида чет тилларини ўқитишнинг сифатини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 610-сон Қарори ва мазкур фаолиятга доир бошқа меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларда белгиланган вазифаларни амалга оширишда ушбу диссертация тадқиқоти муайян даражада хизмат қилади.