Jismoniy tarbiya



Download 4,31 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/199
Sana26.09.2021
Hajmi4,31 Mb.
#186229
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   199
Bog'liq
jismoniy tarbiya nazariyasi va uslubiyoti. ikkinchi nashr

H arakat  malakasi
Harakat  qila  bilishning  sistemali,  k o ‘p  marotaba  vujudga 
kelishi  o'rgatishni  m untazam   sharoitda  o ‘tkaza  bilishni,  harakat 
malakasiga  aylantirib  yuborish  zarurligini  taqozo  etadi.
H a r a k a t  m alak asi  bu   —  h a r a k a t  fa o liy a tin i  b ajarish  
qobiliyati,  diqqatni  t o ‘plashga  imkon  beruvchi  harakat  natijasi, 
unga  kiruvchi  alohida  harakatlar  emas.
Muhim  belgilar
1.  0 ‘quvchi  diqqatini  t o ‘plamasdan,  harakat  faoliyatlariga 
kiruvchi  alohida  mashqlarni  bajarish.  Bu  harakatni  bajarish 
jarayoniga  avtomatlashtirishning  kirishi  orqali  bajariladi.
2.  Harakat  bajarishni  (avtomatlash),  o ‘z - o ‘zidan  b o ‘lishiga 
o ‘rgatish  hayotiy  amaliyot  natijasida  hosil  qilinadi.
54


3.  Harakat  faoliyatlarni  bajarishda  avtomatlashtirish  nng 
lashning  yetakchi  o ‘rnini  inkor  etolm aydi,  b a ’zi  bir  hara- 
katlar,  b a ’zi  bir  unsurlar,  ularning  tuzilish  jarayoni  avtomat- 
lashadi  (m asalan ,  n e rv -m u sk u l  ja ra y o n in in g   k o o rd in a ts io n  
aloqasi,  harakat  va  vegetativ  kom ponentlarning  o ‘zaro  bog‘- 
liqligi).  Shuning  u c h u n   ongli  harakatni  avtomatlashganlikka 
qaram a-qarshi  q o ‘yish  m um kin  emas.  H arakat  malakalarida 
onglilik  va  avtomatlashganlik  dialektik  birlikdan  iborat.
4.  0 ‘quvchilar  ongi,  asosan,  faoliyatning  tutashgan  kom - 
ponenti,  vaziyatni  o ‘zgartirishga  va  harakat  vazifalarini  ijodiy 
hal  qilishga  y o ‘naltirilgan.  Zaruriyat  tug‘Uganda  o ‘rgatuvchi  va 
o ‘rganuvchi  har  bir  harakatni  nazoratga  oladi,  unga  zaruriy 
tuzatishlarni  kiritadi.
5.  H arakat  malakasi  yuqori  turg‘unlikka  ega.  Bu,  demak, 
harakat  —  faoliyatlar  boshqa  sharoitlarda  ozgina  xato  bilan 
bajarilishi  m um kin  (boshqa  sport  zalida,  maydonida,  anjomi- 
da),  o 'quvchilar  k o ‘nikm agan  q o ‘zg‘atuvchilar  (tom oshabin- 
lar,  kuchli  t o ‘polon,  yuqori  yoki  past  harorat).
6.  Harakat  malakasi  u ch u n   harakatda  m a ’lum  sistemalik 
o ‘ziga  xos  xususiyatga  ega.  Bu  ushlab  qolishlik,  osh iq ch a 
harak a tlarn i  tu z atish   bilan  a lo h id a  h a ra k a tlarn i  b ir  b u tu n  
h a ra k a tla r  bilan  birlashtirish,  q o ‘shib  bajarish  bilan  izoh- 
lanadi.  H arakatning  aniqligi  ortadi,  bir  tekislik  takomillashadi, 
bajarish  uchu n   vaqt  oz  sarflanadi.
7.  Harakat  malakasining  shakllanish  analizatorlar  vazifa- 
sining  ishi  qayta  taqsimlanishi  kuzatilsa,  harakat  analizato- 
rining  roli  ortadi,  h arak atn i  nazorat  qilish  u ch u n   muskul 
sezgisi  boshqaruvchi  ahamiyatni  cgallaydi,  bu  nia’noda  ko‘rish 
analizatorining  vazifasi  qisman  aralashadi.  Ko'rish  analizatori 
vaziyatni  va  faoliyat  natijasini  nazorat  qilishga  o'tadi.  Sportchi- 
suzuvchi  bunda  suvni  his  qilishi,  futbolchi  to'pni  his  qilishi 
tushuniladi.
Ahamiyati. 
J is m o n iy   tarbiya  asosiy  t a ’lim  vazifasining 
m a z m u n i  h a ra k a t,  m a la k a la r  sistem asini  sh a k lla n tiris h d a n  
iborat.

Download 4,31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   199




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish