Jismoniy tarbiya nazariyasi va usuliyati

aktiv egiluvchanlik ko‘rsatkichlari esa ortib boradi. Bolalar kattalarga qaraganda ancha egiluvchan bo‘ladi, degan fikr 
unchalar to‘ri emas. Bu fikrni boshqacharoq – bolalarda egiluvchanlikni tarbiyalash kattalarga nisbatan osonroq 
ko‘chadi, deb tushunsak to‘rirok bo‘ladi. Aktiv egiluvchanlik bevosita muskul kuchi bilan aloqa-dor. Lekin kuchni 
rivojlantiradigan mashqlar bilan shuulla-nish bo‘inlarda xarakatchanlikni susaytirishi, chegaralash mumkin. 
Lekin bunday salbiy taosirni yengish mumkin. Egiluvchan-lik va kuchni rivojlantiradigan mashqlarni maqsadga 
muvofiq qo‘shib olib borish yo‘li bilan egiluvchanlik jismoniy sifa-tini normal tarbiyalanishiga erishish mumkin.  
Jismoniy tarbiya jarayonida egiluvchanlikni mumkin qadar meoyoridan ortiq rivojlantirish salbiy oqibatga olib 
kelishi mumkin. Zaruriy xarakatlarni imkoniyat darajasida erkin bajarilishini taominlaydigan xolatda rivojlantirish, 
uning meoyori esa xarakat bajariladigan maksimal amplituda-dan ortmasligiga erishish, egiluvchanlik zaxirasini 
boyitishga olib keladi. Egiluvchanlikdan kelib chiqadigan gipertrofiya, bo‘inlarning anotomik tuzilishi doirasida 
rivojlanish o‘zini oqlamaydi, chunki u rivojlanishning garmoniyasini buzadi, pedagogik maqsadlarga zid keladigan 
xolga kelishi mumkin. Umurtqa poonasining tos son va yelka bo‘inlarining xarakat-chanligini tarbiya jarayonidagi 
axamiyati beqiyosdir.