Jismoniy madaniyat” kafedrasi samisi o‘quv uslubiy kengashida muhokama etilgan O‘uk raisi Mirzayev Q. J. Bayonnoma №1 avgust 2019 yil. «Boshqaruv psixologiyasi»

rahbarlikning qoniqarsiz saviyasi;

o`zaro munosabatlar madaniyatining past saviyasi.

Jamoa a’zolari orasida nizolarning ko`pchiligi qo`yidagi sabablar tufayli sodir bo`ladi:
Vazifalarni o`zaro bog`liqligi. Mehnat taqsimot barcha bo`g`inlarni bir-biri bilan bog`lab qo`yadi. Bunday sharoitda bir kishi yoki gurux kishilarning bajaradigan ishi boshqa bir kishi yoki boshqa bir gurux ishiga bog`liq bo`lib qoladi. Ko`rib turibsizki, noroziliklar hamma bug`inlarda bor. Aynan shular nizoni kelib chiqishiga sabab bo`ladi.
Erkinlik, mustaqillik va o`z qadrini bilishdagi har xillik. Bu sabab eng ko`p hollarda uchraydigan sabablardan hisoblanadi. Masalan, bo`ysunuvchi o`z fikrini aytishga har doim xoxlayman deb aytsa, rahbar bunga javoban fikringizni faqat biz «so`ragan paytda aytishingiz mumkin» desa, o`z-o`zidan nizo vaziyat tug`iladi.
Manmanlik, qaysarlik. Shunday xodimlar borki, faqat o`zining fikrini maqullaydi, murosaga xech ham bormaydi. Bunday odamlar g`alvaning ini. Ular bilan nihoyatda extiyotkorlik bilan munosabatda bo`lish kerak.
Kommunikatsiya. O`zaro aloqaning qoniqarsizligi. Axborotning xodimlarga yetib bormasligi yoki uning juda ham sust bo`lishi nizo chiqish uchun ham sabab, ham oqibat bo`lishi mumkin.
Shaxslararo nizolarning kelib chiqishi quyidagi holatlarga bog`liq bo`ladi:

• 
  mehnat jarayonlari va ishlab chiqarish vaziyatlariga;
  
• 
  jamoa a’zolarining shaxsiy xususiyatlariga;
  
• 
  turli vaziyatlarga shaxsning sub’yektiv munosabatiga;
  
• 
  shaxslararo munosabatlarning turli vaziyatlardagi turlicha namoyon bo`lishiga.
  

Bundan tashqari, nizolar quyidagicha toifalanadi(5.1-jadval):

Gorizontal	bir-biriga bo`ysunmaydigan, tobe bo`lmagan oddiy xodimlar o`rtasida
Vertikal	o`zaro bir-biridan amal pog`onasi bo`yicha farq qiluvchilar, masalan, rahbar bilan xodim o`rtasida
Aralash	shaxslararo munosabatlarda u va bu holat uyg`un kelganda

Odatda ishlab chiqarish faoliyatida eng ko`p tarqalgan nizo turi vertikal va aralash bo`lib, ular jami nizolarning 70-80 % ni tashkil etadi.
Nizolarning oldini olish yoki u paydo bo`lgan bo`lsa, bartaraf etish uchun uning kelib chiqish sababini, asosiy aybdorlarni yoki ob’yektiv sabablarni aniqlash lozim. Mutaxassislar tomonidan nizolarni bartarf etishning ko`plab usullari va yo`llari borasida tavsiyalar ishlab chiqilgan. Shulardan biri nizoni xal qilish uchun nizo xaritasini tuzish taklif etiladi.