“Жиноят ва жазо” асари ҳақида

---

“Жиноят ва жазо” асари ҳақида
[ SAVIYA.UZ ]
. Барча ҳуқуқлар ҳимояланган. Сайтдан маълумот олинганда ёки бошқа сайтларга жойлаштирилганда
сайт номи ҳаволаси билан кўрсатилиши шарт!
| 1
Романни таҳлил қилиш, шарҳлаш осон, негаки воқеалар кўз олдимизда воқеалар
ривожланиб, кўлами кенгайиб боради.
Романнинг асоси бўлиб Радион Раскольниковнинг “иши” хизмат қилади. Романда
Раскольниковнинг жинояти ва жазоси ҳақида мукаммал гапирилади, бу психологик
жараёнлар шундай тасвирланадики, инсон бениҳоя, унинг калласида пишган
жиноятдан олдинроқ унинг жазоси ҳақида ўйлайди, лекин барибир ундаги
(Раскольников) кучли шахс ҳақидаги фикр уни жиноятга ундайди.
Романда персонажлар ўртасидаги алоқа шундай узвийлашадики, натижада романнинг
сюжети мураккаблашиб, муаммолари чуқурлашиб боради.
Романдаги икки асосий қаҳрамон: Радион Раскольников ва Соня Мармеладовалар бир-
бирининг ички дунёсини ёритиш учун керак бўлган образлардир.
Достоевский биринчи, роман бошида сюжетни тор олган эди: қандайдир студент
ўзининг судхўр кампирни ўлдириб, бойлигини ўзлаштириб, онаси, синглиси ва ўзининг
қарзини тўлаб, чет элга кетиб, у ерда тинчгина яшаш ҳақидаги фикрини ёритмоқчи
бўлди, лекин Раскольниковга ёндош образ қилиб Соняни киритгандан кейин унинг
орқасидан бир қанча образлар кириб келди – булар катта бир шаҳарнинг камбағал
одамлари эди. Яъни жамиятнинг энг қуйи табақасининг вакиллари. Бу образлар
романнинг ҳамма муаммоларини, Раскольниковнинг амалга оширилмаган ғоялари
ҳақида ёрқин ва аниқ тушунчалар беришади.
“Жиноят ва жазо” романида ижтимоий, психологик, фалсафий муаммолар бир-бирига
қўшилган, аралашган ҳолда синтез қилинган.
Акрам УЗОҚОВ
 
“Мустақил давлатлар ҳамдўстлиги халқлари адабиёти” (Низомий номидаги Тошкент
давлат педагогика университети, Тошкент, 2007) ўқув қўлланмасидан.