Ájiniyaz atındagi nmpi nıń Matematika hám informatika 1v kurs studenti Tájimuratov Quralbaydıń Dintanıw páninen

Diniy isenimler
Áyyemgi hindler mısrlılar hám bobillılar sıyaqlı tábiyattıń kóplegen qubılısları aldında ázzi edi: tropikalıq nóserler, suw tasqınları, qurǵaqshılıqtan qorqatuǵın edi. Áyyemgi hind ráwiyatlarında aytılǵanınday, kórinisi menen Quyash qudayı hár tańda altın arbada aspandı boylap jolǵa shıǵadı. Quyash túngi qarańǵılıqtı serpip taslap adamlarǵa ıssılıq hám jaqtılıq inam etiw niyetinde shıǵıstan bas kóteredi. Gúldirmama qudayı Indra aspandaǵı suwdı tutqınlıqtan qutqarǵannan soń, jer betinde qurǵaqshılıq joq bolıp ketipti.Hindler ayırım qudaylardı jabayı haywanlar tımsalında kóz aldına keltirgen. Máselen, olar sıyınǵan qudaylardan biri, bası pildikine uqsas danıshpan Ganesha bolǵan. Sıyır hindler arasında muqaddes haywan esaplanǵan, sıyırdı óltiriw qadaǵan etilgen.Hindler jan bir deneden basqa bir denege Ganeshada kóship tiwine isengen. Olar ólgennen keyin adam birotala ólmeydi, al basqa bir maqluqqa aylanıp óz sırtqı kórinisin ózgertedi, haywanǵa, qumırsqaǵa hám ósimlikke aylanadı dep esaplaǵan. Áyyemgi hindler qanday jumıslar menen shuǵıllanıwına qarap tórt toparǵa bólingen edi.Bul toparlar kasta yamasa vámrna dep atalǵan,atap aytqanda; ruwxaniylar – braxmanlar (hind ruhaniyları), jawıngerler – kshatriylar, diyqan, ónerment hám sawdagerler – vayshilar, xızmetshi hám qullar – shudralar. Hindlerdiń isenimi boyınsha kastalardan hár birin joqarı quday Braxma óz gewdesiniń qandayda bir bóliminen dúnyaǵa keltirgen eken. Máselen,ruwxaniylar onıń jelkesinen, jawıngerler qollarınan, diyqanlar jambasınan,xızmetshiler bolsa Braxman tárepinen jaratılǵan, dep esaplanǵan. Balalar bárqulla ata-analarınıń kastasına tiyisli dep esaplanǵan. Bir kastadan basqasına ótiwdiń de ilajı bolmaǵan. Hár qıylı kastalarǵa tiyisli adamlar arasında nekege de jol qoyılmaǵan. Kastalardan hesh birine tiyisli bolmaǵanlar bolsa «shandal», yaǵnıy «jerkenishliler» dep ataǵan. «Shandallar» kastalarǵa tiyisli adamlar menen birge bir úyde jasay almaytuǵın edi, olar menen bir dásturxanda otırıw qadaǵan etilgen edi.