Ўйин қоидалари 2019/20 Ўзбекистон футбол ассоциациясининг расмий таржимаси The International Football Association Board

Тўпни қўл билан ўйнаш
 
Ўйинчи қуйидаги ҳаракатларни қилса, бу қоидабузарлик ҳисобланади:
•
тўп томон қўл узатиб, атайлаб тўпни қўли билан ўйнаса;
•
тўп қўлга текканидан кейин ўйинчи тўпга эгалик қилса ёки уни ўз назоратига олса ҳамда 
шундан сўнг:
o
рақиб дарвозасига гол уради;
o
гол уриш имконияти юзага келади.
•
рақиб дарвозасига бевосита қўл ёрдамида гол урса, ҳаттоки бу тасодифан юз берса ҳам, 
жумладан, бу дарвозабонга ҳам тегишли.
Одатда бу ҳолат қоидабузарлик ҳисобланади, агар:
•
тўп ўйинчининг қўлига қуйидаги вазиятда тегса:
o
қўл
унинг танасини нотабиий катта қилса;
o
қўллари
елкасидан баландда бўлса (ўйинчи онгли равишда тўпни ўйнашга ҳаракат
қилиши натижасида тўпнинг қўлга тегиши бундан мустасно).
Тўп ўйинчининг яқинида турган бошқа ўйинчининг бевосита боши ёки танаси (оёғи ҳам)дан қўлга 
тегса ҳам, юқоридаги қоидабузарликлар қўлланилади. 
Юқорида санаб ўтилган қоидабузарликлардан бошқа ҳолатда тўп қўлга тегса, қуйидагилар одатда 
қоидабузарлик
ҳисобланмайди:
•
бевосита ўзининг боши ёки танасидан (оёғидан ҳам);
•
яқинда турган бошқа ўйинчининг бевосита боши ёки танасидан (оёғидан ҳам);
•
қўл
танага яқин турган бўлса ва бу танани нотабиий равишда катта қилмаган бўлса;
•
ўйинчи йиқилаётганда қўл таянч сифатида тана ва ер оралиғида бўлса,
аммо қўллар ёнга 
ёки танадан юқорига кўтарилмаган бўлса.
Дарвозабон жарима майдонидан ташқарида тўпни қўл билан ўйнашда бошқа ўйинчилар каби 
чекловларга эга. Дарвозабонга ўз жарима майдони ичида қўл билан ўйнаш тақиқланган ҳолларда 
тўпни қўли билан ўйнаса, эркин зарба белгиланади, аммо интизомий чора қўлланилмайди.
2.
 
Эркин зарба
 

---

Ўйинчи қуйидаги қоидабузарликни содир этса, эркин зарба белгиланади:
•
хавфли ўйнаса;
•
рақибнинг ҳаракатига жисмоний контактсиз халал берса;
•
ҳақоратли, хафа қилувчи ёки аҳлоқсиз сўзлар
ва/ёки имо
-
ишоралар ва бошқа оғзаки 
эътирозлар билан ўз норозилигини билдирса;
•
дарвозабон тўпни қўлидан чиқармоқчи бўлганида ўйинчи бунга халал берса, тўпга зарба 
берса ёки зарба беришга уринса;
•
Қоидаларда
эслаб ўтилмаган бошқа қоидабузарликни амалга оширган ўйинчини 
огоҳлантириш ёки четлатиш учун ўйин тўхтатилган бўлса.
Дарвозабон ўз жарима майдони ичида қуйидаги қоидабузарликлардан исталган бирини содир этса, 
эркин зарба белгиланади:
•
тўпни қўлидан чиқаргунга қадар олти сониядан ортиқ вақт давомида уни қўлида ушлаб турса;
•
тўпни қўлидан чиқариб, бошқа ўйинчи тўпга тегингунга қадар унга қўли билан қайта тегса;
•
қуйидаги
ҳолатдан (дарвозабон тўпни ўйинга киритиш мақсадида тўпга оёқ билан яққол 
зарба берган ёки оёқ билан зарба беришга уринган ҳолат бундан мустасно) сўнг дарвозабон 
қўли билан тўпга тегинса:
o
жамоадоши атайлаб тўпни унга оёқ билан узатса;
o
жамоадоши тўпни бевосита ён чизиқдан ташлаб берганидан кейин тўпни олса.
Қуйидаги
ҳолатларда дарвозабон тўпни қўл(лар)и
билан назорат қилаётган ҳисобланади:
•
тўп қўллар ёки қўл ва исталган юза (масалан: ер, шахсий танаси) орасида бўлса; ёки 
дарвозабон қўлининг исталган қисми билан тўпга тегиб турса. Тўп дарвозабонга тегиб, сакраб 
кетиш ёки дарвозабон дарвозани қутқарган ҳоллар бундан мустасно;
•
тўпни узатилган очиқ кафтида ушлаб турса;
•
тўпни ерга ураётган ёки ҳавога отаётган пайтда.
Дарвозабон тўпни қўл(лар)и билан назорат қилаётганида, рақиблар томонидан унга ҳужум 
қилиниши мумкин эмас.