Javoblar tasnifi g‘aroyib tun

 
3 – Chuqur to‘g‘ri tushunish 
Ushbu ja
voblar siz o‘qigan narsalaringizni chuqur va aniq tushunishingizni namoyish 
etadi. Matndan olingan ma’lumot umumlashtirilar ekan, o‘quvchi nima uchun loy 
bo‘lagining his-tuyg‘ulari hikoyaning oxirida o‘zgarganligi haqidagi tushunchasini 
asoslaydi.
Javob mazmuni
Javobda hikoyaning boshida va oxirida loy bo‘lagining hissiyotlari to‘g‘ri tasvirlab 
beriladi. Javobda uning his-
tuyg‘ulari nega o‘zgarganligi haqida tushuntirish berilgan. 
Bundan tashqari, loy bo‘lagining his-tuyg‘ularini tasvirlashda yoki ularning nima 
uchun o‘zgarganligini tushuntirishda, javobda hikoyaning oxirida loy bo‘lagining 
o‘ziga bo‘lgan munosabati jihatlaridan birini tushunishni namoyish etadi: nimanidir 
o‘zgartirish / mamnunlik, foyda yoki go‘zallik / estetika ( quyidagi jadvalga qarang).
Misollar: 
-
Hik
oyaning boshida loy bo‘lagi gamg‘in edi. Oxirida u mamnunlik tuyg‘usini 
his qildi chunki u chashkaga aylangan edi. 
-
- 
Avvaliga u yolg‘iz edi va uning ishi yo‘q edi. Ammo hikoyaning oxirida u 
ish topgani uchun baxtli edi. 
[Izoh: boshida ishning yetishmasligi haqidagi 
ma’lumot hikoya oxirida qoniqish hissiga aylanadi.]
 - Boshida u xafa edi. 
Ammo oxirida u baxtli edi, chunki qiz uni chashkaga aylantirdi. 
[Izoh: 
“uni 
chashkaga aylantirdi”, kabi his-tuyg‘ularni, masalan, biror narsa bo‘lish 
istagi yoki foyda keltira olish istagi kabi 
tushunchalarni eslatib o‘tish 
mumkin.]

---

PIRLS-2006 TADQIQOT TOPSHIRIQLARINI BAHOLASH UCHUN TOPSHIRIQLARGA JAVOBLAR VA MEZONLAR 
7 
KICHIK LO‘Y BO‘LAGI, 10
 - VAZIFA (DAVOMI) 
2 
– Yetarli darajada tushunish 
Ushbu javoblar o‘qigan narsalarini yetarli darajada tushunish imkonini beradi. Matnda 
keltirilgan so‘zlar va faktlarni umumlashtirib, o‘quvchi hikoyaning oxirida nima uchun 
loy bo‘lagining his-tuyg‘ulari o‘zgarganligini bilib oladi.
Javob mazmuni
Javobda hikoyaning boshida va oxiri
da loy bo‘lagining hissiyotlari to‘g‘ri tasvirlab 
beriladi. 
Nima uchun ular o‘zgarganligini tushuntirish uchun, bu hikoyadan olingan 
ma’lumotlar javob sifatida kiritilgan. Biroq, loy bo‘lagining his-tuyg‘ularining ta’rifi yoki 
ular nima uchun o‘zgarganligini tushuntirish, hikoyaning oxirida loy bo‘lagining o‘ziga 
nisbatan his-
tuyg‘ularining o‘zgar‘ganligiga oid birgina jihatni ham tushunmaydi: biror 
narsaga / qoniqish hissi, foyda yoki go‘zallik / estetikaga aylantirish.
Misollar: 
-
Hikoyaning boshida loy bo‘lagi gamg‘in edi. Ammo u qizchaning qilgan ishlari 
tufayli hikoya oxirida xursand 
bo‘ldi.
-
Boshida gamg‘in va so‘ngida baxtli edi, chunki qiz uni uyiga olib ketdi. 
Yoki javobda uning his-
tuyg‘ulari faqat boshida yoki faqat hikoyaning oxirida 
tushuntiriladi va ayni paytda loyning o‘ziga nisbatan his-tuyg‘ularining quyidagi 
jihatlaridan birini tushunish namoyon etiladi: biror narsaga / qoniqish hissi, foyda yoki 
go‘zallik / estetikaga aylantirish (quyidagi jadvalga qarang). 
Misollar: 
-
U baxtli, 
chunki undan biror narsa tayyorlashdi, u o‘zini shakli bilan fahrlanadi, u 
boshqa krujkalar bilan bir qatorda javonda to‘rganligidan fahrlanadi. 
-
-U baxtli edi, chunki u foydali buyumga aylandi. 
-
U hikoya boshida o‘ziga yoqmas edi lekin keyin qiz uni chiroyli narsaga 
aylantirdi. 
[Izoh. Javobda hikoyaning so‘ngida loy bo‘lagining his-tuygulari 
haqida hech narsa deyilmaydi.]