Jarayon xolati diagrammalari va jarayon diskriptori. Jarayon va topshiriqlarni rejalashtirish va dispetcherlash (dissipleni dispetcherizatsiye). Dispeterlashning “karussa” ko‘rinishi, dispetcherlash sifati va kafolatlari reja

JARAYON XOLATI DIAGRAMMALARI VA JARAYON DISKRIPTORI. JARAYON VA TOPSHIRIQLARNI REJALASHTIRISH VA DISPETCHERLASH (DISSIPLENI DISPETCHERIZATSIYE). DISPETERLASHNING “KARUSSA” KO‘RINISHI, DISPETCHERLASH SIFATI VA KAFOLATLARI
Reja:
1. Jarayon xolati diagrammalari va jarayon diskriptori.
2. Jarayon va topshiriqlarni rejalashtirish va dispetcherlash (dissipleni dispetcherizatsiye).
3. Dispetcherlash (dissipleni dispetcherizatsiye). Dispeterlashning “karussa” ko‘rinishi, dispetcherlash sifati va kafolatlari.
4.Xulosa.
5.Foydalanilgan adabiyotlar.


JARAYON XOLATI DIAGRAMMALARI VA JARAYON DISKRIPTORI.
Jarayon xolati.
Ko`pincha abiyotlarda soddalashtirish uchun, jarayonni bajarilish vaqtidagi dasturni xarakterlaydigan abstrapena sifatida olish tavsiya etiladi.
Jarayon OT boshqaruvi ostida xisoblanadi. Bunday qabul qilishda xisoblash tizimlarida bajariladigan xamma narsa(faqat foydalanuvchi dasturlarigina emas, balki OTning xam ma’lum isimlari xam) jarayonlar to`plami sifatida tashkil qilingandir.
Bir prtsessorli kompyuter tizimida vaqtning xar bir momntida faqat bitta jarayon bajarilishi mumkin. Multidasturli xisoblash tizimlarida bir nechta jarayonni `sevdaparallel qayta ishlash protsessorni bir jarayondan ikkinchisiga o`tkazish yordamida amalga oshiriladi. Bir jarayon bajarilguncha, qolganlari o`z navbvtini kutadi. Ko`rinib turibdiki xar bir jarayon minimum ikki xolatda bo`lishi mumkin:
Jarayon bajarilmoqda va jarayon bajarilmayapti. Bunday modeldagi jarayonlar xolati diagrammasi quyidagi rasmda ko`rsatilgan.
Bajarilayatgan xolatdagi jarayon, ma’lum vaqtdan so`ng OT tomonidan tugallanishi, yoki to`xtatilishi va yana bajarilmayatgan xolatga o`tkazilishi mumkin. Jarayon to`xtatilishi ikkita sabab bilan ro`y berishi mumkin: uni ishini davo ettirishi uchun biror bir xodisa talab etilsa, (masalan, kirish –chiqish operatsiyasini tugallash) yoki OT tomonidan ish jarayon uchun ajratilgan vaqt tugaganda ro`y beradi. Shundan so`ng OT belgilangan algoritm bo`yicha bajarilmayatgan xolatidagi jarayonlardan birini tanlaydi va bu jarayonni bajarilayatgan xolatga o`tkazadi. Tizimda paydo bo`layatgan yangi jarayon, boshqa jarayon bajarilmayatgan xolatga o`tkaziladi.
Bu juda qulay modeldir. U bajarilishga tanlangan jarayon u to`xtatilishiga sabab bo`lgan xodisani kutishi va amalda bajarishga tayyor bo`lmasligi mumkin. Bunday xolatdan qutilish uchun jarayon bajarilmayatgan xolatni yangi ikkinchi xolatga bo`lamiz: tayyorlik va kutish xolatlari.
Tizimda paydo bo`layotgan xar qanday yangi jarayon tayyorlik xolatiga tushadi. Operatsion tizim rejalashtirishning biror bir algoritmidan foydalanib, tayyor jarayonlardan birini tanlab, uni bajarilish xolatiga o`tkazadi.
Bajarilish xolatida jarayon dasturiy kodini bevosita bajarilishi ro`y beradi. Jarayonning bu xolatidan uchta sabab bo`yicha chiqish mumkin:

• 
  OT bu jarayonning faoliyatini to`xtatadi;
  
• 
  U o`z faoliyatini ma’lum xodisa ro`y bermaguncha davom ettira olmaydi va OT uni “kutish” xolatiga o`tkazadi;
  
• 
  Xisoblash tizimida uzilish ro`y berishi bilan (masalan, bajarilishga ajratilgan vaqt tugashi bilan taymerdan uzilish) uni tayyorlik xolatiga o`tkaziladi.
  

Kutish vaqtlari tayyorgarlik xolatiga jarayon, kutilayatgan xodisa ro`y berishi bilan o`tadi va u yana bajarilish uchun tanlanishi mumkin. Keyinchalik rejalashtirish algoritmi xaqida so`z borsa, bizning modelda yana bir operatsiya qo`yiladi: bu jarayon prioritetini o`zgarishidir.
Jarayonni yaratish va tugallash operatsiyalari bir marttalik operatsiyalardir, chunki ortiq qo`llanilmaydi ba’zi tizimli jarayonlar, xisoblash tizimi ishi vaqtida xech qachon tugallanmaydi.
Jarayon xolatini o`zgarishi bilan bog`liq bo`lgan, ho u ishga tushirish yoki blokirovka bo`lsin, qoida bo`yicha Ko`p martalik xisoblanadi.