Жаћон иќтисодиёти ва дипломатия университети

1970—2000-yillarda dunyoning turli hududlaridan AQSHga kelgan muhojir ishchi 
kuchlari tarkibi 
 
Mamlakat % 
Mamlakat 
% 
Mamlakat 
% 
Osiyo 
35,2 
Markaziy va Janubiy 
Amerika 
47,9 Yevropa 12 
Shu jumladan, 
Filippin 
6,7
jumladan 
Koreya 4,7 shu 
jumladan
Angliya 
2 
Xitoy 4,7 Meksika 23,7 
MDH 
1,3 
Vyetnam 4,7 
Kuba 
3,3 
Kanada 
1,8 
Hindiston 
3,5 Dominika 
Respublikasi 3,2 boshqalar 
3,1 
Yamayka 
2,8 
Salvador 
2,2 
Kolumbiya 
1,6 
80-yillarning oxirlaridan boshlab sobiq ittifoq respublikalaridan AQSHga kelgan muhojirlar soni 
ortdi.
4
 
Yil 
1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 2002 
Ming 
kishi 
11,1 25,5 57,1 43,6 58,7 63,4 54,5 78,9 
Keltirilgan ma’lumotlardan ko‘rinadiki. Agar 80-yillarning oxirlarigacha MDH 
mamlakatlaridan AQSHga kelgan muhojirlar soni ulushi atigi 1,3%ni tashkil qilgan bo‘lsa, 2002 
yilga kelib 7,5%ga yetdi. 
Xalqaro mehnat migratsiyasining an’anaviy markazlari (G‘arbiy Yevropa, Shimoliy 
Amerika) bilan bir qatorda yangi yo‘nalishlar paydo bo‘ldi.
Chet el ishchi kuchini jalb etuvchi birinchi yangi markaz Yaqin Sharqning neft konlari va 
neftni qayta ishlovchi sanoat korxonalari joylashgan tumanlarda juda tez qaror topa boshladi.
80-yillarning boshlarida bu yerda qo‘shni Arab mamlakatlaridan, Pokiston, Hindiston, 
Bangladesh, Janubiy Koreya, Filippindan 3 mln.ga yaqin chet ellik ishchilar kelib ishlardi. 
Birlashgan Arab Amirligida (BAA) ishchi kuchlarning salkam 90%i muhojirlar, Qatarda 
4
Супян
В
.
Б
. 
Российская
эмиграция
в
США
(
социально
-
статистический
портрет
) 
ж
. 
США
. 
Экономика
, 
Политика
, 
Идеология
. 
М
., 1998, 
№
3, 116-bet. 

---

80%dan ortig‘i, Quvaytda salkam 70%, Saudiya Arabistoni va Bahraynda 40%dan ko‘prog‘i, 
Ummonda 34%i muhojirlardir. 
Afrika qit’asi janubidagi yana bir markaz Afrikaning barcha mamlakatlari, Hindiston 
subqit’asi mamlakatlaridan ishchilar yollab kelingan. Bular Britan Amerikaning oltin qazib 
oluvchi, olmos va uran sanoati transmilliy korporatsiyalari bo‘ldi (250 ming muhojir qonunii 
yo‘l bilan va taxminan 250 ming muhojir yashirin yo‘l bilan kelishgan).
Boshqa markaz Janubiy Amerika mamlakatlaridadir. Birgina XX asrning 60-70-yillarida 
u yerga salkam 8 mln chet ellik ishchilar olib kelingan. 
Keyingi markaz Janubi-Sharqiy Osiyoda bo‘lib, unda millionlab filippinlik, pokistonlik, 
janubiy koreyalik, indoneziyaliklar bor edi.