Jamurad yangiboyevich, amirov

 
Oziqalarning vitamin to‘yimliligi. 
 
 
Hayvon  organizmi  tushadigan  to‘yimli  moddalar    inert  holda  bo‘ladi,    ular 
hazm bo‘lgandan keyingina hayvon tanasiga singadi,  bu jarayonda katalizatorlar 
qatnashishi  shart.  Bu  jarayonlarda  oqsil  fermentlar  va  oqsil  hamda  vitaminlar 
birikmasidan iborat fermentlar ishtirok etadi. Organizmga vitaminlar tushmasligi 
yoki me’yordan kam  bo‘lishi fermentlar faoliyati susayadi, modda almashinuvi 
buzilishini  natijasida  hayvonlar  salomatligi  va  mahsuldorligiga  salbiy  ta’sir 
ko‘rsatadi.  U  yoki  bu  vitamin  yetishmasligi  natijasida  paydo    bo‘lgan  yuqumsiz 
kasaliklar avitaminozlar deyiladi.  
Chorvachilikda  avitaminozlar  biroz  kuchsiz  holda,  ya’ni  gipovitaminozlar 
shaklida  uchraydi.  Oziqalar  tarkibida  vitaminlarning  yetishmasligi  alimentar 
gipovitaminoz  bo‘lib,  surunkali,  o‘tkir  vitaminlar  yetishmasligi  organizm 

---

 
65 
tomonidan  oziqalarning  yaxshi  o‘zlashtirilmasligiga  sabab  bo‘lib  endogen 
gipovitaminozlar  kuzatiladi. 
Vitaminlar tarkibi  yetarlicha o‘rganilgan, ular erish xususiyati va insonlar va 
hayvonlar  modda  almashinuvidagi  fiziologik  o‘rniga  qarab  tavsiflanadi.  Erish 
tabiatiga qarab vitaminlar yog‘da va suvda eruvchilarga bo‘linadi. Yog‘da eruvchi 
vitaminlarga  A,D,Ye,K  va  suvda  eruvchilarga  esa  B  guruh  vitaminlar,  hamda  S 
va U lar kiradi.