5.1.1.Jadval
V.Z.Borkum va Yu.V.Kuranovlar tajribalari asosida urchitilgan otlar
go‘shtdorligini rivojlantirishi.
Otlar sYemizligiga qarab uch kategoriyaga bo‘linadi: oliy, o‘rta va oriq.
Yuqori sYemizlikka yog‘li va oliy sYemizlik kiradi.
Oliy sYemizlikdagi otlarning muskulaturasi yaxshi rivojlangan, tanasi
bochkasimon, ko‘kragi to‘lishgan, qobirg‘alari go‘sht bilan yaxshi qoplangan,
bo‘yin toji yaxshi rivojlangan. O‘rta sYemizlikdagi otlarning tanasi uncha
bochkasimon Yemas, muskullari qoniqarli rivojlangan. Oriq otlarning tanasi
burchaksimon bo‘lib, muskullari qoniqarli rivojlanmagan. Otlar go‘shtining
sifati ham sYemizlik darajasiga bog‘liq. Masalan: oriq go‘shtda 1%, o‘rtacha
sYemizlikdagi go‘shtda 2-3%, oliy sYemizlikdagi go‘shtda 3-6%, yog‘li
go‘shtda esa 8% yog‘ bo‘ladi. Lekin oqsil miqdori har doim ham sYemizlikka
bog‘liq bo‘lmay, oriq go‘shtida ham elastin va kollogen hisobiga yuqori bo‘lishi
mumkin.
Otlarni suyganda go‘sht va yog‘dan tashqari teri, miya, til, yurak, jigar,
buyrak, diafragma kabi oziq-ovqat ahamiyatiga ega bo‘lgan mahsulotlar hamda
ichki devorlari yog‘ bilan to‘lgan to‘q ichak olinadi.
Suyganda
olinadigan
qon, o‘pka, traxeya, dum, oyoq, ichak va oshqozondan oziqa uni tayyorlanib,
texnik maqsadlarda foydalaniladi. Otlarning terisi xom-ashyo sifatida muhim
ahamiyatga ega.
Ot go‘shtining kimyoviy tarkibi uni zoti va sYemizligiga qarab o‘zgaradi,
suv 69-75%, oqsil19,25-22,6%, yog‘ 1,02-8,30%, kul 0,93-1,4 va kalloriyaliligi
943-1561 Kkalni tashkil qiladi.
Otlarning
yoshi
Ot
soni
So‘yishdan
oldingi tirik
vazni, kg
Nimtalarnin
g og‘irligi,
kg
So‘yim
chiqimi,
%
Laxm va
yog‘
chiqimi,kg
%
5-8 oylik
17
171
90
52,6
63
70,00
1,5 yosh
3
252
131
52,0
95
72,5
2,5 yosh
4
392
203
51,8
145
71,4
3,5 yosh va
undan katta
24
417
214
54,3
___
73,3
221
Ot go‘shtining kimyoviy tarkibi uning nimtaning qaysi qismidan
olinganligiga bog‘liq, ya’ni nimtadan yog‘ topografik tarqalishi turlicha bo‘ladi.
Yog‘ nimtalarining ustida, teri ostida, buyining ustki qismida 7-10 sm qalinlikda
to‘planib, biriktiruvchi to‘qima va 85-90%yog‘dan iborat bo‘ladi. Burdoqiga
boqilgan otlarda asosiy yog‘ ichki organlarning devorlarida 7 qobirg‘adan to 17
qobirg‘a ustilarida to‘planadi. Oxirgi 11 juft qobirg‘a ichki go‘shtlari bilan
qirqib olinib, undan qazi tayyorlanadi. Go‘shtning bu qismi jo‘ja yog‘li bo‘lib,
boshqa qismlaridan yuqori kalloriyaga ega ekanligi bilan farq qiladi.
5.1.2. Jadval
Do'stlaringiz bilan baham: |