Jamurad yangiboyevich, amirov

Sut  oqsili  oq  kristall  kukun  holatida  uchraydi.Sutda  o‘rtacha  3,3%  oqsil 
bo‘ladi (2-5%) turli zotga mansub sigirlar sutida oqsil turlicha, jersey (5%), qizil 
gorbat  (3,6)  va  qora-ola  sigirlarida  (3,3%)  tashkil  qiladi.  Sutda  bir  necha  xil 
oqsil  bo‘lib,  shulardan  asosiysi  kazein-82%,  albumin  12  va  globulin  6  %ni 
tashkil etadi. Sut tarkibida kazeinning 



,
,


 fraksiyalari mavjud. 

-kazein 
misellalari  sutchilik  ishida  katta  ahamiyatga  ega.  Kazein  oqsili  uyush 
xususiyatiga egadir. Kazeinda 

 fraksiya 36%, 

 fraksiya 56 % va 

 fraksiya 
7,8%  tashkil  qiladi.  Kazein  sutga  oq  rang  beradi.  Kazeinning  uyush  xususiyati 
natijasida  sutdan  turli  sut  mahsulotlari  (suyuq,  yarim  suyuq,  quyuq  va  qattiq) 
hosil bo‘ladi. 
Sut qandi oq kristall kukun holatda bo‘ladi.  Sut  qandi  faqat  sut  va  sut 
mahsulotlarida uchraydi. Sigir sutida sut qandi o‘rtacha 4,7 % (4,5-5,2%) tashkil 
qiladi. 1g sut qandi 4,1 kkal energiyaga, 98% hazmlanish xususiyatiga ega. Sut 
shakari laktoza fermenti ta’sirida galaktoza va glyukoza disaxaridlariga ajraladi. 
Sutda ikki xil 

 va 

 shaklda uchraydi. Sut qandi bir shakldan ikkinchi shaklga 
o‘tib turadi va turli uyush jarayonida qatnashadi.