Jamurad yangiboyevich, amirov

4.3.1.-rasm. Qorako‘l qo‘chqori. 
 
Qo‘chqorlar  tirik  vazni  –  60-70  kg,  sovliqlarniki  –  40-45  kg,  tug‘ilganda 
qo‘zilar vazni – 3,5-4,5 kg bo‘ladi. 
Dag‘al  jun  beruvchi:  qorako‘l  qo‘ylari  juni  yilida  2  marta  qirqib  olinadi, 
o‘rtacha bir yilda qo‘chqorlardan fizik og‘irlikda 3-4 kg, sovliqlardan 2,5-3,5 kg 
ni tashkil qiladi. 
Qorako‘l  qo‘ylari  bahor  va  kuz  paytida  yaylovlardan  samarali  foydalanib 
tez sYemirish qobiliyatiga ega. Puchak  
qilingan 
qorako‘l 
qo‘ylarining 
barchasi  burdoqilanib  go‘shtga  topshiriladi.  Ayniqsa,  bu  borada  yaroqsiz 
qorako‘l  sovliqlarini  qochirib  burdoqilash  va  ulardan  suyib  sifatli  go‘sht  va 
qorako‘lcha olish tajribasi respublikamizda keng tarqalgan. 
Qorako‘l qo‘zilari 1-2 kun sut iste’mol qilganidan keyin teri uchun so‘yish 
natijasida qo‘zilardan sifatli shirdon olinadi. 
Qorako‘l  qo‘ylarining  tabiiy  pushtdorligi  yuqori  bo‘lib,  har  100  sovliqdan 
o‘rtacha  95-110  qo‘zi  berishi  mumkin.  Qorako‘l  go‘shti  va  qorako‘lcha  olish 
uchun  SJK  sovliqlarini  gavjum  kuyikish  va  serpushtlikni  oshirish  uchun 
foydalaniladi.  Qorako‘l  qo‘ylarini  pushtdorligini  oshirishda  gormonal  usullarni 
keng  qo‘llash,  qo‘zi  olishni  ko‘paytirgani  bilan,  nozik,  hayotchanligi  va  teri 
sifati past qo‘zilar olishga sabab bo‘ladi. 
Qorako‘l  zoti  har  xil  barra  tiplari,  konstitutsional  xususiyatlari,  rangi  va 
rangbarangligi bilan farqlanib turadi. 

---

 
200 
Rangi  bo‘yicha  qora,  ko‘k,  sur,  guligaz,  jigarrang,  oq,  xalili  va  boshqa 
ranglar tashkil qiladi. 
Ko‘k  rang  o‘z  navbatida  3  tusga:  to‘k  ko‘k,  o‘rta  va  och  ko‘kka,  9 
rangbaranglikka bo‘linadi. Qorako‘l qo‘ylarining tarkibida sur qo‘ylarining uch 
zot  tipi  mavjud  –  Buxoro,  Qoraqalpoq  va  Surxondaryo.  Shu  zot  tiplari  o‘z 
navbatida 13ta rangbaranglikka bo‘linadi. 
Hisor  zoti  –  ushbu  zotga  mansub  qo‘ylar  jahonda  eng  yirik  zot  bo‘lib 
go‘sht-yog‘ yo‘nalishiga mansub hisoblanadi. Ular asosan O‘zbekistonning tog‘ 
va  tog‘yonbag‘ri  hududlarida  keng  miqyosda  urchitiladi.  Ularning  suyaklari 
kuchli  rivojlangan,  mustahkam,  oyoqlari  uzun,  boshi  do‘ng  peshonali  bo‘ladi. 
Qo‘chqorlari  asosan  to‘qol  bo‘lib,  o‘rtacha  130-140  kg,  eng  og‘irlari  170-188, 
sovliqlari-  80-85,  ko‘plari  90-95  kg  tosh  bosadi.  Maxsus  bo‘rdoqilangan 
bichmalar  190  kg  gacha  tosh  bosadi,  ular  so‘yilganda  50  kg  sof  dumba  olish 
mumkin,  uning  uzunligi  45-
50 smni tashkil etadi. 
       Qo‘zilari  6  oyligida  65 
kg vaznga ega bo‘lib so‘yim 
chiqimi 
48-56% 
tashkil 
etadi. 
Ularning 
go‘sht 
tolalari 
ancha 
yo‘g‘on 
bo‘ladi. 
        Hisor 
qo‘ylarining 
tanasi  chuqur  va  keng, 
dumg‘azasi  to‘g‘ri  va  uzun 
bo‘ladi.  Qo‘ch-qorlari  va 
sovliqlari  shoxsiz  bo‘ladi. 
Tusi  asosan  to‘q  qo‘ng‘ir 
bo‘lib,  juni  dag‘al  va  siyrak 
bo‘ladi, 
hammasi 
bo‘lib 
qo‘chqorlaridan 2 kg, sovliq-laridan 1,2-1,5 kg   jun   qirqib