Jamurad yangiboyevich, amirov

MikroelYement  tuzlari.  Ayrim      hududlarda  hayvonlarga  beriladigan 
oziqalar  va  suv  tarkibida  u  yoki  bu  mikroelYement  yetishmaydi,  shunday 
hollarda  yetishmagan  mikroelYement  oziqa,  suv  yoki  yalama  tuzlarga  qo‘shib 
beriladi,  albatta  bu  jarayonda  har    bir  tur  hayvon  va  parrandalarning    ushbu 
mikroelYementlarga talabi asos qilib olinadi. 
Cho‘chqa  bolalarining  sut  davrida,  kamdan-kam  buzoq  va    qo‘zilarda 
alimentarp  anYemiyani  (kamqonlik)  oldini  olish  maqsadida  mis  va  tYemir 
kuporosi tuzlari ishlatiladi . Cho‘chqa  bolalari uchun (0,5% mis va 0,5% tYemir 
kuporosi)  eritmasi  tayyorlanib  har  Yemishdan  oldin  onalarining  yelin 
so‘rg‘ichlariga  surtib  qo‘yiladi. Boshqa  qishloq  xo‘jalik  hayvonlariga  yeydigan 
oziqasiga  yoki ichadigan suviga serob berish mumkin. 
Kobalt  yetishmasligi  omixta  yYem  yoki  oziqalarga  kobalt  xlorid  yoki 
kobalt karbonat tuzlarini qo‘shib berish bilan sundiriladi. Hozirgi paytda sanoat 
suvda oson eruvchi tabletkalar chiqarilmoqda, ulardan chorva hayvonlari uchun 
oson foydalanish mumkin. 
Hayvon  va  parrandalarning  yod  bo‘yicha  me’yor  talablari  qondirilmasa, 
kaliy yodit, natriy yodit tuzlari yalama tuzlarga qo‘shimcha yalatiladi. 
Hayvonlar ratsionida marganes yetishmasa marganes sulfat yoki marganes 
karbonat tuzlari foydalaniladi. 

---

 
87 
Rux  yetishmagan  taqdirda  me’yorlarga  binoan  omixta  yYemlarga    rux 
sulfat yoki rux  oksidi qo‘shiladi. 
 
Omixta yYemlar. 
 
Qishloq  xo‘jalik  hayvonlari  va  parrandalarini  to‘la  qiymatli  oziqlanishini 
ta’minlash  uchun  tayyorlanadigan  bir  xil  maydalangan  oziqa  mahsulotlar 
aralashmasidan  iborat.  Har  bir  hayvon  va  parranda  turi,  yoshi,  jinsi,  fiziologik 
holatiga ko‘ra ilmiy asoslangan omixta yYemlar tarkibi ishlab chiqilgan. 
Omixta  yYemlarda  ayrim  oziqa  moddalar    birlikda,  bir  –  birlarini 
kamchilik  qismini  to‘ldirish  bilan  to‘la  qiymatlikni  oshiradi.  Oziqalarning  
nisbatini  to‘g‘ri  tanlash  bilan  omixta  yYemni  energiya,  protein,  aminokislota, 
minerallar  va  vitaminlar  bilan  oqilona  tenglashtirish  mumkin  va  u  me’yor 
talablariga to‘liq javob berishi kerak. 
Omixta  yYem  sanoatida  ayrim  hayvon  va  parranda  turlari  uchun  alohida 
raqamlar belgilangan. 
Jadvalda  broyler-  jo‘jalari  uchun  to‘la  qiymatli  omixta  yYem  tarkibi 
keltirilgan. 
Ushbu    tarkibida  (resept)  ishlab  chiqarilgan    omixta    yYem    broyler- 
jo‘jalarining  energiya,  to‘yimli  moddalarga,  kasalliklarni  oldini  oluvchi 
moddalarga  ega  bo‘lishi,  o‘sishni  to‘liq  ta’minlashi  natijasida  56  kunligida 
1600-1650  g  vaznga  erishib,  1  kg  vazn  qo‘shishi  uchun  2,3-2,5  omixta  yYem 
sarflanadi.    Xo‘jalikda  tayyorlangan  omixta  yYem  tarkibida  ayrim  tarkibiy  
qismlar  yetishmasligi    asosiy  donlar  berilishiga  qaramasdan  (ratsion  energiya, 
aminokislotalar  va  vitaminlar  bilan  ta’minlangan)  1  kg  vazn  qo‘shishiga  3,8 
oziqa, 1600 g vaznga esa 65-70 kunda erishadi. 
 
2.3.3.Jadval