Жамиятни ахборотлаштириш ва «электрон хукумат» тизимини жорий этишнинг зарурати

ЭЛЕКТРОН ХУКУМАТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ

• АКТ ни ривожлантириш индекси (ICT Development Index – IDI, ITU томонидан статистикалар асосида аниқланади) 11 та кўрсаткични турли давлатларда ахборот ва коммуникация технологиялари соҳасидаги ютуқларни назорат қилувчи ва таққословчи битта ўлчамга (0 дан 10 гача шкала бўйича) бирлаштирувчи таркибий индекс ҳисобланади.
• IDI нинг асосий мақсади қуйидагиларни ўлчаш ҳисобланади: • мамлакатда ва бошқа мамлакатлар билан таққослаганда АКТ ни ривожланиш даражаси ва вақт бўйича эволюцияси; • ривожланган мамлакатлар каби ривожланаётган мамлакатларда ҳам АКТ ни ривожланиш жараёни; • рақамли портлаш, яъни АКТ ривожланиш даражаси турлича бўлган мамлакатлараро ажралиш.

ЭЛЕКТРОН ХУКУМАТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ

• ICT Development Index (IDI), 2011 - 2012

ЭЛЕКТРОН ХУКУМАТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ

• Ҳозирги вақтда хукумат ва унинг фуқароси орасидаги ўзаро таъсир ахборот коммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда фаол амалга ошиб бормоқда.
• Замонавий ҳуқуқий демократик давлат “фуқаро-хукумат”, “фуқаролик жамияти - хукумат” ўзаро ахборот муносабатлари, ахборот манфаатларининг баланси ва бу балансни меъёрларда, авваламбор ахборот қонунларида мустахкамлашга эришишга интилади.
• Хукумат ва жамият, алоҳида фуқаронинг ўзаро таъсирини оптималлаштириш учун “электрон давлат” (“электрон хукумат”) моделидан фаол фойдаланилади.

ЭЛЕКТРОН ХУКУМАТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ

• Электрон хукумат икки қисмдан ташкил топган:
• 1. Хукумат ва жамиятнинг ўзаро муносабатлари
• 2. Хукумат турли даражалари (марказий, регионал, маҳаллий) ва турли тармоқларининг (ижро, қонун, суд) ички ўзаро хамкорлиги.

• Электрон хукумат чизмаси

• Фуқаро
• (С)

• Марказий хукумат

• Маҳаллий
• хукумат

• Нодавлат ташки-лотлар
• (N)

• Билим (таълим, илм, технология, инновация (К)

ЭЛЕКТРОН ХУКУМАТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ

Уч “е”
Электрон хукумат (e-government)	Электрон маъмурият (e-administration)	Электрон бошқарув (e-governance)
Давлат сиёсатини кординация ва жорий қилиш, хизматларни on-line режимда тақдим этиш	Давлат сектори билан ташкил этувчи бошқарув	Фуқаролар, хукумат ташкилотлари ва амалдорлар орасида ўзаро хамкорликни, шу жумладан, давлат бошқаруви ва давлат сиёсатини ишлаб чиқиш жараёнларини рағбатлантириш
Фуқаролар манфаатларига йўналтирилган дастурларни ишлаб чиқиш	Хизматларни тақдим этишнинг электрон шаклига ўтишни стратегик режалаштириш	Технологиялар (ҳусусан интернет) давлат бошқарув жараёнини ўзгартиради
Давлат муаммоларини муҳокама қилишда фуқаролар иштирокини рағбатлантириш ва мукаммаллаштириш	Хизматларни тақдим этиш электрон шакли эффективлигини ҳаражатлар бўйича сонли баҳолаш	Электрон вертикал (турли сатхдаги хукумат орасида ўзаро муносабатларни ўзгартириш); электрон демократия (фуқароларнинг иштирок даражасини ошириш, on-line овоз бериш, этика муаммолари, шаффофлик даражасини ошириш)
On-line режимда таҳлил ва баҳолаш методи билан хизматларни тақдим этишни мукаммаллаштириш, хизматларни тақдим этишнинг бошқа шакллари билан солиштириш бўйича самарадорликни ўлчаш ва мақсадли мўлжални ўрнатиш	Мақсадли мўлжални ўрнатиш ва фаолият наижаларини баҳолаш	Қонунчилик ва давлат сиёсатини ишлаб чиқиш учун муҳит: хукуматнинг сиёсий ташаббуси; регулятор муҳити; электрон рақамли имзони легаллаштириш каби ташаббусларни жорий қилиш; давлат сиёсатини танлашда фуқаролар иштирокини таъминлаш (электрон демократия)
Мамлакатларга рейтинг ўзлаштириш (фаолият натижаларини баҳолаш): хукумат web-порталлари, web-сайтлари таҳлили	Инсоний ресурсларни бошқариш муаммолари, масалан, персонални ўқитиш ва саралаш, уларни жойлаштириш, ресурсларни максимизация қилиш	Халқаро даражада ўзгартириш: ахборот алмашинуви натижасида чегараларнинг йўқолиши; жаҳон стандартлари ва юқори тажрибанинг тасдиқланиши; электрон хукумат доирасида ахборот ва билимларни бошқариш