Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki

O„z aylanma mablag„larining mavjudligi
ko‗rsatkichi (O‗AMM) 
quyidagicha aniqlanadi: 
O‗AMM= O‗z mablag‗lari manbalari - Uzoq muddatli aktivlar 
(110-330 balans qatorlari) - qoplanmagan zararlar; 
Tahlil shuni ko‗rsatadiki, korxonaning 2014-yil boshida o‗z 
aylanma mablag‗lari 58520 mln so‗mni tashkil etib, 2015-yil boshida bu 
ko‗rsatkich 77812 mln so‗m bo‗lgan va korxona likvid balansga ega. 
Undan tashqari o‗z aylanma mablag‗lari o‗sish tendensiyasiga ega 
bo‗lib, bir yil davomida bu ko‗rsatkich 19092 mln so‗mga ortgan. 
Ammo uzoq muddatli aktivlar bir yil davomida - 15036 mln so‗mga 

---

282
qilinayotgan davrda mahsulotni sotishdan tushumlarning cheklanishi 
hamda aylanma aktivlarning o‗rtacha qiymatini hisoblab borishga imkon 
yaratadi. 
Shuningdek, aylanma 
aktivlarning kunlarda aylanishi
ni ham 
hisoblash mumkin. Bu ko‗rsatkich korxona aylanma mablag‗larining bir 
marta aylanishi (P-T-I/Ch-T-P) uchun necha kun ketishini ko‗rsatadi. 
Aylanma mablag‗larining o‗rtacha qoldig‗i x 360 kun) 
A
k
= –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––• 
Realizatsiya hajmi 
Aylanma aktivlar aylanishiga qancha kam kun ketsa, korxonaning 
foyda olishi, binobarin kreditni bankka to‗lashi shuncha tez amalga 
oshiriladi. 
Bu yerda aylanma aktivlarning o‗rtacha qoldig‗i, o‗rtacha 
xronologik usulda aniqlanadi. 
Endi aylanma mablag‗larining aylanish sur‘atlarini tahlil qilib, 
o‗rganib chiqamiz.
Aylanma 
mablag‗larining 
aylanish 
koeffitsiyenti 
aylanma 
mablag‗larning harakatlanish tezligini tavsiflaydi va u tahlil etilayotgan 
davrda mahsulot sotishdan olinadigan tushumning aylanma mablag‗lari 
o‗rtacha qoldig‗iga nisbati sifatida hisoblanadi. Bunda tahlil 
qilinayotgan davrdagi kunlar (chorak - 90 kun, yarim yillik - 180 kun, 9 
oylik - 270 kun, yillik - 360 kun) olinadi. 
32-jadval