Jahon tarixi

II  BO‘LIM
XIX  ASRNING  70-YILLARIG ACH A  BO‘LG AN 
DAYRDA  YEVROPA,  AM ERIKA,  OSIYO  VA 
AFRIKA  MAMLAKATLARI
Ш   BOB.  XIX  ASRNING  70-YILLARIGACIIA 
BO‘LGAN  DAYRDA  YEVROPA  DAVLATLARI
24-§.  XIX  asrning  70-yillarigacha  bo‘lgan 
davrda  Buyuk  Britaniya
Sanoatning  rivojlanishi.  Bu  davrda  Buyuk  Britaniyada 
•  *  sanoat  gurkirab  rivojlandi.  To‘qimachilik,  metallurgiya, 
mashinasozlik,  kon  sanoati  yetakchi  o‘rinni  egalladi.
M ashinalashgan  ishlab  chiqarish  oqibatida  1816-yilda 
B uyuk  Britaniyada  mashinalar  150  min  odamning  qo 7 
mehnatiga  teng  ishni  bajardi.  Vaholanki,  bu  davrda  Buyuk 
Britaniya  aholisi  12  min  kishini  tashkil  etardi.
XIX 
asr  o ‘rtalarida  mashinasozlikda  turli  xil  dastgoh 
(stanok)larning  yaratilishi  ishlab  chiqarishda  inqilobga  teng 
ixtiro  b o ‘ldi.  Stanoksozlikning  rivojlanishi  m etallni  qayta 
ishlash  imkonini  berdi.  Endilikda  bir  mashina  yordamida 
boshqa  yana  bir  mashina  yaratiladigan  bo‘ldi.
Sanoat  taraqqiyoti  transportning  yangi  turi  paydo  bo ‘- 
lishini  zaruratga  aylantirib  qo‘ydi.  Buning  akssadosi  o ‘laroq, 
1825-yilda  Buyuk  Britaniyada  dunyoda  birinchi  tem iryo‘l
89

---