Jahon tarixi

Inson  va  fuqaro  huquqlari  Deklaratsiyasi.  1789-yilning 
26-avgustida  Ta’sis  majlisi  yana  bir  muhim  hujjat  —  «Inson 
va  fuqaro  huquqlari  Deklaratsiyasi»ni  qabul  qildi.  U  «barcha 
odamlar ozod va teng huquqli bo‘lib  tug‘iladilar»  degan  so‘zlar 
bilan  boshlanardi.  Deklaratsiya  xalqni  «hokimiyatning  man- 
bayi»  deb  e’lon qildi.  Shuningdek,  feodal va toifa  imtiyozlarini 
bekor qildi.  So‘z,  matbuot  erkinligini e’lon qildi.  Fuqarolarning 
qonun  qabul  qilishda  ishtirok  etishi  erkinligini  hamda  xususiy 
mulkning  daxlsiz  va  muqaddasligini  belgilab  qo‘ydi.  Ayni
B astiliyaning ish g‘ol 
etilishi.
58

---

paytda  qirol  huquqlari  cheklandi.  Shu  tariqa  Deklaratsiya 
Fransiyada  huquqiy  davlat  yaratilishiga  asos  soldi.
Konstitutsiyaning  qabul  qilinishi.  1791-yilda  Fransiya  ta- 
rixida  birinchi  marta  mamlakat  Konstitutsiyasi  qabul  qilindi. 
Shu  tariqa  Fransiyada  cheklangan  monarxiya  qaror  topdi. 
Binobarin,  qirol hokimiyati ham saqlab  qolindi.  Konstitutsiya- 
ga  ko‘ra  parlament  —  Qonun  chiqaruvchi  Majlis  tuzildi.  Shu 
davrdan  boshlab  parlamentda  siyosiy  partiyalar  faoliyat  ko‘r- 
sata  boshladi.  Ularning  ichida  yetakchilari  «jirondachilar»  va 
«yakobinchilar»  partiyalari  edi.  Parlamentga  o ‘tkazilgan  say- 
lovdan  so‘ng  hokimiyat jirondachilar  qo‘liga  o‘tdi.  Bu  partiya 
inqilobdan oldin boyib  ketgan savdo va sanoat burjuaziyasining 
manfaatlarini  himoya  qilar  edi.