Jahon tarixi kafedrasi

Surxondaryoning temir davri moddiy madaniyati. Ilk temir asrining yodgorliklari XX asrning oxirgi choragida SHerobod, Muzrobod, Boysun, Termiz sug‘orilishi vohalarda ancha faol o‘rganildi. O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi akademigi A.A.Asqarov boshchiligidagi SHerobod arxeologik ekspeditsiyasi fanga muhim kashfiyotlarni olib kirdi. Xususan, O‘rta Osiyo xalqlari shahar madaniyatining shakllanishi, rivojlanish dinamikasi, topografiyasi, lokalizatsiyasi, yodgorliklarning turlanishi, qatlamshunoslik, sopollarning turlanishi va umuman moddiy madaniyatini arxeologik manbalar orqali o‘rganishda muhim ishlar amalga oshirildi. Bu yo‘lda G.A.Puganchenkova, A.A.Asqarov, A.S.Sagdullaev, E.V.Rtveladze, T.SH.SHirinov, SH.R.Pidaev, B.Turg‘unov, SH.B.SHaydullaev, T.J.Annaev, Z.Xoliqov kabi arxeolog olimlarning hissasi munosib bo‘ldi.   Kuchuktepa, Tallashqon, Jarqo‘ton yodgorliklarini akademik A.Asqarov, t.f.d.professor T.SHirinov, t.f.d A.Berdimurodov, SH.SHaydullaevlar tomonidan, Termiz shahridagi Nomsiztepa T.J.Annaev tomonidan o‘rganilishi va ilmiy harakatga kiritilishi,shuningdek hayitobod tepa yodgorligining mudofaa devorlari va Boburtepadan topilgan moddiy ashyoviy dalillarni bu davr madaniyatini o‘rganishdagi ahamiyati katta.   Hayitobod  xarobasi Surxondaryoning o‘ng qirg‘og‘i, Jarqo‘rg‘on tumani markazidan 7 km shimolda joylashgan. Bu yodgorlik Baqtriya ekspeditsiyasining ishtirokchisi K.Sobirov tomonidan  o‘rganilgan bu erning        mudofaa devori ustida quyi qatlamidan qadimgi Baqtriya davriga oid mudofaa devori topilgan. Qazishma davrida Hayitobod tepaning qal’a qismidan ilk o‘rta asrlarga izsiz sopol idishlar ham topilgan. Hayitobodtepaning tadqiqotchilar tomonidan o‘rganilishi shuni ko‘rsatadiki, eramizdan avvalgi I ming yillikning o‘rtalarida Shimoliy Baqtriyaning birgina qishlog‘i emas, balki bu erda mudofaa devori bilan o‘rab olingan qal’a va yirik markaz mavjud bo‘lganligini tasdiqlaydi.