O‘quv jarayoni rejasida uch yillik o‘qish jarayonida o‘qitiladigan o‘quv fanlari, har bir kursda o‘qitiladigan o‘quv fanlarining semestrlar bo‘yicha xaftalik soatlar hajmi ko‘rsatiladi.
“О‘zbekiston tarixi” fanida talabalar Davlat ta’lim standarti (DTC), ta’lim yо‘nalishining malaka talablari, o‘quv rejasi va dasturi, o‘qituvchining dars o‘tishi uchun zarur bo‘ladigan barcha hujjatlar mazmuni bilan tanishadilar va ularni ishlab chiqadi.
1 – topshiriq. Berilgan savollarga yozma tarzda javob tayyorlang.
Buyuk fransuz inqilobining asosiy bosqichlari va ularning xarakterli tomonlari nimada?
O'zbekiston birinchi Prezidenti Islom Karimov о'zining "Yuksak ma'naviyat - yengilmas kuch" kitobida "O'z tarixini bilmaydigan, kechagi kunini unitgan millatning kelajagi yo'q", - deb ta'kidlashi bilan birga har qanday inson jahon tarixini, umumbashariy taraqqiyot yo 'lini chuqur idrok etishi zararligini ham uqtirganlar. Darhaqiqat, mustaqillik sharofati bilan biz jahon tarixini haqqoniy о 'rganish imkoniyatiga ega bo'ldik. Ushbu kurs ishida biz Fransiyada Burjua inqilobi va uning oqibatlari haqida fikr yuritamiz XVIII asr oxirlarida ham Fransiyada hamon o'rta asr feodal tartiblari hukm surardi. U qishloq xo'jaligi mamlakati edi. Dehqonlar yashayotgan va mehnat qilayotgan yerlar feodallarning mulki sanalgan Manufaktura ishchilariga faqat yakshanba kunigina korxona tashqarisiga chiqishga ruxsat berilardi. Vaziyat inqilob yuz berishining oldini olishni talab etardi. Shunday sharoitda Lyudovik XVI 1789- yilda General shtatlarini chaqirdi. 1789- yilning 17- iyunida uchinchi toifa deputatlari o'zlarini butun millat vakillari deb e'lon qildilar. Shuningdek, yangi parlament - Milliy Kengash tuzdilar. 9- iyulda Milliy Kengash o'zini «Ta'sis majlisi» deb e'lon qildi. Xalq qurollana boshladi. 14- iyul kuni Fransiya mutlaq monarxiyasining tayanchi Bastiliya (davlat qamoqxonasi) egallandi. Qattiq qo'rqib ketgan Lyudovik XVI yon berishga majbur bo'ldi. U Ta'sis majlisining qonuniyligini tan oldi. Poytaxtda hokimiyat inqilobchilar vakillaridan tuzilgan Parij Kommunasi (Parij Kengashi) qo'liga o'tdi. Mutlaq monarxiyaning qulashi mamlakatda tinchlik o'rnatilishiga olib kelmadi. Aksincha, butun mamlakatni endi dehqonlar qo'zg'oloni qamrab oldi. 1789- yilda Ta'sis majlisi yana bir muhim hujjat - «Inson va fuqaro huquqlari Deklaratsiyasi»ni qabul qildi. U «barcha odamlar ozod va teng huquqli bo'lib tug'iladilar» degan so'zlar bilan boshlanardi. Deklaratsiya xalqni «hokimiyatning manbai» deb e'lon qildi. Shuningdek, feodal va toifa imtiyozlarini bekor qildi. So'z, matbuot erkinligini e'lon qildi. 1791- yilda Fransiya tarixida birinchi marta mamlakat Konstitutsiyasi qabul qilindi. Konstitutsiya 25 yoshga to'lgan barcha erkak kishilarga saylash huquqini e'lon qildi. Ularning ichida eng yetakchilari «jirondachilar» va «yakobinchilar» partiyalari edi. 1792- yilda Qonun chiqaruvchi Majlis «Vatan xavf ostida» chaqirig'i bilan xalqqa murojaat qildi. Bu esa mamlakatda keskin norozilik keltirib chiqardi. 1792- yil 10- avgust kuni esa Parijda qurolli qo'zg'olon boshlandi. 792 yil 21- sentabrda Fransiya Respublika deb e'lon qilindi. Lyudovik XVI esa qatl etildi. Respublika feodal- toifaviy tengsizlikni bekor qildi.
2“Inson va fuqaro huquqlari Dekloratsiyasi”ning qabul qilinishi qanday ahamiyatga ega bo‘ldi? Dekloratsiyaning asosini qanday g‘oyalar tashkil qildi?
1789- yilda Ta'sis majlisi yana bir muhim hujjat - «Inson va fuqaro huquqlari Deklaratsiyasi»ni qabul qildi. U «barcha odamlar ozod va teng huquqli bo'lib tug'iladilar» degan so'zlar bilan boshlanardi. Deklaratsiya xalqni «hokimiyatning manbai» deb e'lon qildi. Shuningdek, feodal va toifa imtiyozlarini bekor qildi. So'z, matbuot erkinligini e'lon qildi. 1791- yilda Fransiya tarixida birinchi marta mamlakat Konstitutsiyasi qabul qilindi. Konstitutsiya 25 yoshga to'lgan barcha erkak kishilarga saylash huquqini e'lon qildi. Ularning ichida eng yetakchilari «jirondachilar» va «yakobinchilar» partiyalari edi. 1792- yilda Qonun chiqaruvchi Majlis «Vatan xavf ostida» chaqirig'i bilan xalqqa murojaat qildi. Bu esa mamlakatda keskin norozilik keltirib chiqardi.
