Jahon tarixi fanidan mustaqil ish

Mesopotamiyaga xoldeylar hukmronligining boshlanishi.

Miloddan avvalgi XIII asr oxirlarida Bobil podsholigi kuchsizlanib qoladi. Bu vaziyatdan foydalangan Ossuriya va Elam podsholari Bobilga bir necha bor bostirib kirib mamlakatning ko`p yerlarini bosib oladilar. Isen shahri hokimlari, xususan Navuxodonosor I (1126–1105) elamliklarni Bobildan quvib chiqaradilar. Miloddan avvalgi IX asr boshlarida Fors qo`ltig`i sohilida yashagan Xoldey qabilalari Janubiy Mesopotamiyaga kelib joylashadilar. Shimoli-g`arbdan esa aramey qabilalari o`rta Mesopotamiyaga kelib o`rnashadilar. Xoldey hukmdori Marduqaplaiddin II Bobilni egallab, o`zini podsho deb e`lon qiladi. U elamliklar bilan ittifoq tuzib, ossurlarga qarshi kurash boshlaydi. Miloddan avvalgi 720-yili Elamning Der qal`asi yonida bo`lgan jangda elamliklar Ossur qo`shinlarini yengadilar. Miloddan avvalgi 710–709-yillarda esa Ossur podshosi Sargor II Bobilni egallaydi. Miloddan avvalgi 703-yilda Marduqaplaiddin ossurlarga zarba berib, Bobilni ozod qiladi. Ossurlar Bobilga yana bir necha bor hujum qiladilar. Miloddan avvalgi 648- yildagi bo`lgan jangda Bobil vayron etiladi. Shaharda vabo tarqab, ocharchilik boshlanadi. Aholining katta qismi qirilib ketadi. Ocharchilik kuchayib, odamlar bir-birlarining go`shtlarini yeydilar. Bobil ossurlarga tobe bo`lib qoladi.

5. 
   Yangi Bobil podsholigi.
   

Ossurlarning jabr-zulmiga qarshi miloddan avvalgi 628-yili Xoldey hukmdori Nabopalasar boshchi-ligida qo`zg`olon ko`tariladi. U ossurlarni Bobildan haydab chiqarib, Yangi Bobil podsholigiga asos soladi. Bobildan quvilgan ossurlar Misr fir`avni Nexo bilan ittifoq tuzib, bobilliklarga qarshi kurashni davom ettiradilar.
Miloddan avvalgi 605-yilda Nabopalasar vafot etib, taxtga uning o`g`li Navuxodonosor II (605–562) o`tiradi. Miloddan avvalgi 605-yili Karxamish yaqinidagi bo`lgan jangda Bobil qo`shinlari Misr-Ossuriya qo`shinlari ustidan porloq g`alabaga erishadilar. Navuxodonosor II qo`shinlari Suriyani ishg`ol qilib, misrliklarni o`rtaer dengizining sharqiy sohilidan siqib chiqaradi.
Shu davrda quldorlikka asoslangan Yangi Bobil podsholigi kuchayib, Bobil shahri gullab-yashnaydi. U sharqning eng obod, ko`rkam va aholisi gavjum shaharlaridan biriga aylanadi.

6.