Jahon statistik ma’lumotlarga ko’ra, aholining 10% qarilikdan, 20% baxtsiz hodisalar va janglardan, 70% esa kasalliklardan o’lmoqda

Tabiatni muhofaza qilish sxemalari va dasturlari inson va tabiat o'rtasidagi munosabatlardagi muammolarni aniqlash, oldini olish va hal qilishning muhim vositasiga aylanishi kerak. Bunday o'zgarishlar umuman mamlakat miqyosida va uning alohida hududiy bo'linmalarida ushbu muammolarni hal qilishga yordam beradi.

Tabiat hayotimizning asosi hisoblanadi desam adashmagan bo’laman. Inson hech qachon tabiatsiz yashay olmaydi, chunki u tabiatning ajralmas qismi hisoblanadi. Biz yashab turgan va bizni o’rab turgan olam xuddi onamiz kabi mehribon va jonkuyar. Quyoshning har zarrasida, tuproqning har jismida tabiatninng bizga bo’lgan onadek mehribon taftini his qilamiz. O’zining har bir jabhasida inson uchun zarur bo’lgan minglab unsurlarni mujassam etgan. Ana shunday go’zal tabiatimiz bugungi kunga kelib qay ahvolga tushmoqda? Bunga kimlar sababchi? Yuqoridagi savollarga javob izlash va chora tadbirlarini ko’rish, yashil tabiatni asrab qolish har birimizning burchimizdir.

• Antropogen va tabiiy omillarning o'rmon biogeotsenoziga ta'sirini o'rganayotganda, biogeotsenozning alohida tarkibiy qismlari ham bir-biri bilan, ham boshqa ekotizimlar bilan chambarchas bog'liqligini hisobga olish kerak. Ularning biridagi miqdoriy o'zgarish muqarrar ravishda boshqalarning o'zgarishini keltirib chiqaradi va butun o'rmon biogeotsenozidagi sezilarli o'zgarish uning har bir tarkibiy qismiga ta'sir qilishi muqarrar. Shunday qilib, toksik sanoat chiqindilari ta'sirida doimiy ravishda o'simlik va hayvonot dunyosining tur tarkibi o'zgarib boradi. Daraxt turlaridan ignabargli daraxtlar birinchi bo'lib zarar ko'radi va o'ldiriladi. Ignalilarning erta nobud bo'lishi va kurtaklar uzunligining qisqarishi tufayli plantatsiyada mikroiqlim o'zgaradi, bu otsu o'simliklarning tur tarkibi o'zgarishiga ta'sir qiladi. Maysalar rivojlanib, dala sichqonlarining ko'payishiga hissa qo'shadi va o'rmon ekinlariga muntazam zarar etkazadi.

• Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti (VOZ) tomonidan taklif qilingan "inson salomatligi" tushunchasi nafaqat insonning kasallik yoki jismoniy nuqsonlarining yo'qligi, balki to'liq jismoniy, ruhiy, ijtimoiy farovonlik holatini ham o'z ichiga oladi. Bunday yondashuv insonning atrof-muhitining salomatligini saqlashga, kasalliklarning oldini olishga, normal mehnat va yashash sharoitlarini, har tomonlama barkamol rivojlanishni ta'minlashga qanchalik hissa qo'shishini hisobga oladi. Shu munosabat bilan inson salomatligi ko'pincha baholash mezoni, hayot sifati ko'rsatkichi deb ataladi.