Jahon siyosiy mafkuralari tarixi tayanch iboralar avangardizm

DARVINIZM  —  organik  dunyoning  tarixiy  rivojlanishi  to’g’risidagi  CH.Darvin 

asos solgan ilmiy dunyoqarash. Darvin ko’rsatishicha, irsiy o’zgaruvchanlik va tabiiy 

tanlanish  evolyutsiyaning  asosiy  harakatlantiruvchi  kuchlari  hisoblanadi.Yashash 

uchun  kurash  tufayli  muhit  sharoitiga  eng  yaxshi  moslashgan  belgiga  ega  bo’lgan 

individlar  yashab,  nasl  qoldiradi,  ya’ni  tabiiy  tanlanish  yuz  beradi.  Tabiiy  tanlanish 

natijasida  yangi  turlar  paydo  bo’ladi.  SHuning  b-n  birga  organizmlarning  tashqi 

muhitga  moslanishi nisbiy xususiyatga ega.20-a.ning 20—30-y. larida klassik D.ning 

genetika  fani  yutuqlari  b-n  uyg’unlashtirilishi  tufayli  sintetik  evolyutsion  ta’limot 

shakllana  boshladi.  D.  yaxlit  ta’limot  sifatida  biol.da  revolyutsion  burilish 

yasadi;kreatsionizm, vitalizm va lamarkizmga zarba berdi; 19-a.ning ikkinchi yarmida 

tabiiy  va  ijtimoiy  fanlar  va  umuman  madaniyatning  rivojlanishiga  katta  ta’sir 

ko’rsatdi.