Jahon mamlakatlari iqtisodiy

Mavzuga oid tayanch tushuncha va iboralar: Xo’jalik, tarmoqlar, yangi sanoat tarmoqlari.
Janubiy Koreya (Koreya respublikasi)-Yevrosiyo sharqida, Koreya yarimorolida joylashgan qadimgi davlat. Qadimdan madaniyati rivojlangan Koreya hozirgi vaqtda qo‘shni mamlakatlar bilan hamkorlikni faollashtirayotgan Sharqiy Osiyoning markazidir. Qirg‘oqlarini g‘arbda Sariq dengiz, Sharqda Sharqiy (Yapon) dengiz suvlari yuvib turadi. Mamlakatning umumiy maydoni 99,392 ming km².

Mamlakatda tog‘li relyef ustun (70%), iqlimi kontinental musson iqlimidan iborat, yiliga 900-1500 mm yog‘in yog‘adi. Yanvar oyining o‘rtacha harorati +4°C, iyulniki +26°C. Daryolar sersuv, ulardan eng yiriklari Naktongan va Xangan. Hududining katta qismini aralash ignabargli va keng bargli o‘rmonlar egallagan. Asosiy foydali qazilmalari volfram, temir, oltin, kumush, marganes va mis rudalari. Haydaladigan yerlar mamlakat hududining 1/5 qismidan ortig‘ini egallaydi.

Aholi soni 2013-yil iyul oyiga 49,0 mln. kishini tashkil etgan. Aholining o‘rtacha zichligi 1 km² ga, deyarli 500 kishiga teng. Koreyaning etnik tarkibi boy emas. Mamlakatda oz miqdorda xitoylar mavjud. Tug‘ilish koeffitsiyenti 9,46, o‘lim koeffitsiyenti 9,5 va tabiiy o‘sish koeffitsiyenti minus 0,1 promillega teng. Janubiy Koreyada urbanizatsiya darajasi 83 % dan ziyod. Yirik shaharlar qatoriga Seul (10,0 mln. kishi), Pusan (1,5 mln.), Tegu (2,4 mln.), Inchxon (1,9 mln.), Kvanchju (1,2 mln.), Tedjon (1,1 mln.), Ulsan va Suvon kiradi.

Koreya Respublikasi so‘nggi 30 yil ichida iqtisodiy rivojlanishda ulkan yutuqlarga erishdi. Bunday hodisa «koreys mo‘jizasi» deb atalmoqda. Haqiqatan ham, 1980-2012-yy. mamlakat YIM 62,8 mlrd. AQSH dollaridan 1536 mlrd. AQSH dollariga yetdi yoki deyarli 25 martaga o‘sdi. 0‘rtacha aholi soniga hisoblaganda ushbu ko‘rsatkich 1600 dollardan 30,7 ming dollarga yetdi yoki 19 martaga ko‘paydi. Iqtisodiy o‘sish va rivojlanishning bunday sur’atlarini Yer yuzasidagi hech bir mamlakat ko‘rmagan.