Jahon adabiyoti va dostonlar
Dostonlar
1.Go’ro’glini tug’ilishi
(Egamberdi shoir Ollomurod bahshi) 155 bet
Otasi Ravshan ko’r, onasi Hiloloy,
Togasi Gadjimbek, Rustamxon
Pattigul bashoratchi kampir, sher va biyani emadi.
2.Yunus pari
(Muhammadqul Jomrot o’gli Po’lkan)
Go’ro’glini ustozi Takabegi, Ahmad Tog’asi
Samandar dev qo’rg’onga olib boradi, Yunus pari kanizi Gulqiz
Rayxon podshoni qizini olib qochgan go’ro’gli, Xoljuvon Turkmanlarni talamanglar deb aytadi arablarga,
Turkman boshlig’i Temirxon.
3. Zulfizar
(Rahmatulla Shoir yusuf o’g’li)
Zulfizarni asl ismi Olmagul, otasi Hashtarxon,
Haftdarxon oshiq, Chadimxon jodugar singli Zebish,
Avazbek G’irko’kni minadi.
Chadimxon dehqon qizni jodulaydi.
O’grilardan ayollarni qutqaradi, o’grini bobosi Jaltay hurmati o’ldirmaydi.
Sayfulla hazrat deb o’ylaydi Avazni.
Chadimxon Pormaga Fidayonni podsho qil deydi.
Chadimxon aval o’laksaxo’r, keyin chigirtka shakliga kiradi, Zulfizar o’ldiradi.
4.Mastpodsho
(Muhammad Ali tarjimasi)
Abdukarimboy tulpori Samantoy, Xotini qorasoch,
Xotini yo’lbars yuragiga boshqorong’i bo’ladi.
O’gli Mastposhsho, tulpori Majnun,
Oyparcha qiz. Boboxon qalmoq shohi.
Chordona cholga Oyparchani beradi Boboxon.
Mashposhsho qochadi Oyparcha o’lmasin deb.
2 bolasi Bo’ladi, O’gli odil otasini sovutini kiyadi. Yerto’lada qoladi Maspodsho.
Jahon Adabiyoti
47.Begona. Albert Kamyu,
(Ahmad A’zam)
A.Kamyu-G’arb vijdoni,
Janob Merso o’g’il, Mari Kardon sohilda tanishadi eski kotiba,
Raymon xotini bilan urushgan odam, omborchiman deydi aslida qo’shmachi.
Salamanoiti yo’qolgan 18 yil bir xil yo’ldan yurgan.
48. Graf Monte Kristo. Aleksandr Dyuma
(To’lqin Rustamov tarjimasi)
"Graf Monte-Kristo" ( fr. Le Comte de Monte-Cristo ) - frantsuz adabiyoti klassikasi Aleksandr Dyumaning 1844-1846 yillarda yozilgan sarguzasht romani .
Roman 1840 yillarning boshlarida Dyuma tomonidan o'ylab topilgan. Yozuvchi O'rta dengizga sayohat paytida Montekristo orolini ko'rganida va u erda ko'milgan behisob xazinalar haqidagi afsonani eshitganida qahramonining ismini topdi . Roman 1815-1829 va 1838 yillarda sodir bo'ladi.
Birinchi nashr 1844 yil 28 avgustdan 1846 yil 15 yanvargacha Journal des Debats jurnalida alohida nashrlarda bosilgan . Jurnal nashr etilishidan oldin ham birinchi kitob nashri nashr etildi: Parij, Petion, 8vo., 18 y., 1844-1845 [1] .
"Graf Monte Kristo" ning muvaffaqiyati yozuvchining avvalgi barcha asarlaridan ustun keldi. Bu o'sha paytda Frantsiyadagi har qanday romanning eng katta muvaffaqiyatlaridan biri edi. Roman teatrlarda sahnalashtirilgan. Daromad Aleksandr Dyumaga uydan tashqari qishloq villasini ham qurishga imkon berdi. U hashamatli saroyni "Monte-Kristo qal'asi" deb atagan va o'zi ham o'z qahramoniga munosib isrofgarchilik bilan shug'ullana boshlagan.
Romanning bosh qahramoni - fir'avn kemasidan chiqqan Marsel dengizchisi Edmond Dantes. Safarlardan birida u Elba oroliga tashrif buyurdi va u erda marshal Bertran bilan uchrashdi (keyinchalik Murat bilan buni aytdi ), u Parijga xat etkazib berishni buyurdi . Bu bilan Edmond biroz oldin vafot etgan "fir'avn" sardorining so'nggi vasiyatini bajaradi.
Marselga etib borgach, Morrel kemasining egasi Dantesni kapitan etib tayinlamoqchi va Edmondning o'zi qo'shni Katalananing baliqchilar qishlog'ida yashovchi Mercedes bilan turmush qurmoqchi.
Biroq, uning amakivachchasi Fernandasi ham Mercedesga uylanmoqchi va fir'avnning buxgalteri Danglar, ular kema kapitanini Fir'avn qilmoqchi bo'lgan Dantesga hasad qiladilar. Ularning ikkalasi ham, Dantesning qo'shnisi, tikuvchi Kadruz ham tavernada uchrashadilar, Danglar Edmondga Bonapartist agent ekanligi to'g'risida xabar berishni rejalashtirmoqda. U chap qo'li bilan valiahd advokatiga noma'lum xat yozadi, ammo Kaduzse tuhmatga qarshi. Danglar bu hazil ekanligini e'lon qiladi, ammo Fernandaning Mercedesga oshiqligini bilib, u yo'q qilmaydi, balki denonsatsiyani burchakka uloqtiradi. Danglar so'zlaridan tushkunlikka tushgan Fernand, dushmanni yo'q qilishga qaror qiladi va xatni pochtaga etkazib beradi.
Dantes Mercedes bilan xayrlashish paytida hibsga olingan. Kadrusse hamma narsani ko'radi va tushunadi, lekin u jim, chunki u siyosiy masalaga aralashishdan qo'rqadi. Dantes kron yordamchisi Villefort oldiga keltiriladi, u o'z ishida halol bo'lishga harakat qiladi. Dantesning aybsizligiga ishonch hosil qilib, hibsga olingan odamni ozod qilmoqchi, ammo keyin Dantes xatni kimga topshirishi kerak edi, uning otasi Bonapartist Nurtier ekanligini biladi. Villefort bu haqiqat, agar u tanib qolsa, kariyerasini barbod qilishi mumkinligini tushunadi va shu vaziyatda Edmondni qurbon qilishga qaror qiladi. U xatni yoqib yuboradi va sudsiz va tergovsiz Dantesni If qasridagi qamoqxonaga yuboradi . Villefortning o'zi Parijga shoshiladi va Louis XVIIIni yaqinlashib kelayotgan to'ntarish haqida ogohlantiradi .
Edmond Dantes, bir necha yillik qamoqdan so'ng, o'z joniga qasd qilishga qaror qiladi va derazadan ovqat tashlay boshlaydi. Ammo bir necha kundan so'ng, deyarli o'lib ketayotganida, u to'satdan kamerasi yonida g'alati taqillatishni eshitdi. Dantes yaqinlashib kelayotgan tunnel qazishni boshlaydi va Abbot Faria bilan uchrashadi - aqldan ozgan deb hisoblanadigan italiyalik ruhoniy olimi, chunki u doimiy ravishda millionlab dollarlik xazina borligi haqida gapiradi, uning joylashuvi faqat unga ma'lum. Abbot Fariyaning shaxsiyati Dantesda katta taassurot qoldiradi. Bu odam allaqachon qari bo'lib, hayotga bo'lgan muhabbatga va umidga to'la. U doimiy ravishda ishlaydi, hatto qamoqda bo'lganida ham ilmiy ishlar yozadi, asboblar yasaydi, tinimsiz qochishga tayyorlanmoqda. Yigitning hikoyasini eshitgandan so'ng, Fariya voqealar rivojini tiklaydi va Dantesga uning qamalishining sababi va aybdorlarini ochib beradi. Keyin Dantes dushmanlaridan qasos olish uchun dahshatli qasamyod qiladi. U abbatdan ilmlar bo'yicha ustozi va hayotda ustozi bo'lishni so'raydi.
Edmond Dantes va Abbot Faria birgalikda qochishga tayyorlanmoqda. Ammo hamma narsa tayyor bo'lgach, Fariya tutqanoq tutadi, natijada uning tanasining o'ng tomoni falaj bo'lib qoladi. Dantes yolg'iz qochishdan bosh tortadi va abbatning yonida qoladi. Ikkalasi ham kundalik muloqotda taskin topadi va abbat Edmondga fanlarni va chet tillarini o'rgatishda davom etmoqda. Bundan tashqari, Faria unga Monte-Kristo orolida ko'milgan xazina sirini ochib beradi . Fariya bu boylikni Papa Aleksandr VI va uning o'g'li Tsezar Borjiyaning ochko'zligidan yashirgan Kardinal Spada avlodi uchun kutubxonachi bo'lib xizmat qilganida kashf etdi .
Boshqa tutilishdan so'ng, abbat vafot etadi. Soqchilar marhumni sumkaga tikib, kechqurun ko'mish uchun ketishadi. Vafot etgan do'sti bilan xayrlashish uchun kelgan Dantes bu g'oya bilan nurlanmoqda - u abbatning jasadini hujayrasiga o'tkazadi va u o'rnini egallaydi (bo'linib, so'ngra abbat yasagan asboblar yordamida sumkani tikib). O'lik odam sifatida u dengizga tashlanadi. U zo'rg'a sumkadan chiqib, qo'shni orolga suzadi. Ertalab uni mahalliy kontrabandachilar olib ketishadi. Dantes yangi o'rtoqlari bilan do'stlashdi va kapitan uni mohir dengizchi sifatida qadrladi. Dantes ozodlikka chiqqanidan so'ng, u 14 yildan beri qamoqda o'tirganini biladi.
Monte-Kristo orolida odam yashamaydi va kontrabandachilar tranzit punkti sifatida foydalanadilar. Dantes o'zini kasal bo'lib ko'rsatib, orolda qoladi va u erda xazina topadi.
Edmond Dantes If qal'asidan qochganidan keyin. ( Tasvirlovchi : Pol Gavarni , 1846)
Dantes boyib, unga yaxshilik qilganlarni unutmadi. U kontrabandachilarga meros olganligini va barchani saxiylik bilan mukofotlaganini aytdi.
Keyin Edmond hibsga olingandan va otasi, kelini, do'stlari va dushmanlari bilan hibsga olingan va g'oyib bo'lganidan keyin nima bo'lganini bilish uchun o'z tekshiruvini boshlaydi. Olmosni do'stlari - Kadrusse, Fernand, Danglar va Mersedeslarga vasiyat qilgani aytilgan "kechikkan" Dantesning so'nggi vasiyatini bajaruvchi ruhoniy qiyofasida u o'zining tikuvchilik hunari bilan bankrot bo'lgan va hozirda qashshoqlikda o'sib, tavernani sekin joyda saqlaydigan Kaduzsega tashrif buyuradi. Ochko'zlik g'ayrati bilan Kadruz ehtiyotkorlik bilan harakat qiladi va Edmondga hibsga olinganligi va undan keyin sodir bo'lgan barcha narsalar to'g'risida haqiqatni aytadi: Mercedes va Dantesning otasi umidsizligi, oxir-oqibat ochlikdan vafot etgani, Dantesni ozod qilish uchun kurashmoqchi bo'lgan va uni qo'llab-quvvatlagan kema egasi Morrelning zodagonlari haqida. ota. Bundan tashqari, Kaduzse Mercedesning Fernandaning rafiqasi bo'lganligini aytdi,Frantsiyaning tengdoshi va Danglar baron unvonini olgan millioner bankir ) va, ehtimol, baxtli. Villefort haqidagi savolga u noaniq javob beradi, chunki u shaxsan o'zi bilan tanish emas, faqat Villefort endi Marselda emasligini ma'lum qilishi mumkin edi. Edmond Dantes Marselga qaytib keladi, u erda uning sobiq egasi va do'sti armatura ekanligini biladiMorrel deyarli singan. Uning barcha umidlari bir vaqtlar Dantes suzib o'tgan "Fir'avn" yuklari bilan qaytishdir. Ammo yangiliklar "fir'avn" ning bo'ronda vafot etgani haqida xabar beradi (garchi jamoa va sardor mo''jizaviy ravishda qochib ketgan bo'lsa ham). Dantes bu haqda bank kreditorining agenti niqobida Morrel armatura oldiga kelganida bilib qoldi. Bank uyi nomidan Dantes Morrelga so'nggi muhlat beradi. Ammo keyinga qoldirish tugaydi va Morrel bu pulni to'lay olmaydi. Sharmandalikdan qochish uchun u o'z joniga qasd qilishni xohlaydi, ammo so'nggi paytda ular unga bekor qilingan veksellarni olib kelishadi va portga yangi "fir'avn" kirib keladi. Morrel va uning oilasi saqlanib qoldi. Dantes ularni uzoqdan kuzatib turadi. U minnatdorchilik hisoblarini yopdi va endi dushmanlaridan qasos olishga tayyor.
To'qqiz yil o'tdi. Edmond Dantes o'rnini sirli va ekssentrik graf Monte Kristo egallaydi. Bu Edmond tomonidan yaratilgan yagona rasm emas - u ba'zilarga Lord Uilmor, Abbot Busoni va boshqalarning ismlari bilan tanilgan. U italiyalik qaroqchilar va kontrabandachilar, ular birlashib, o'z kuchiga bo'ysundirishga muvaffaq bo'lishdi, ko'plab dengizchilar va sayohatchilar singari uni " Sinbad Sailor " nomi bilan bilishadi . O'tgan yillar davomida u dunyoning barcha burchaklariga tashrif buyurib, bilimlarini sezilarli darajada kengaytirdi; bundan tashqari, u odamlarni ustalik bilan boshqarishni o'rgangan. U tezyurar kemaga egalik qiladi va Monte-Kristo orolidagi g'orlarda uning er osti saroyi bor va u erda sayohatchilarni mamnuniyat bilan kutib oladi.
Monte Kristo grafining niqobi ostida Dantes o'zining boyligi va g'ayrioddiy turmush tarzi bilan qiziqib, hayratga soladigan Frantsiyaning yuqori jamiyatiga kiradi; uning tilsiz nubiyalik xizmatkori Ali ("... mening itim, qulim. Agar u o'z vazifasini buzsa, men uni haydab yubormayman, o'ldiraman") va uning ishlarini Villefort bilan o'z hisobvarag'iga ega bo'lgan sobiq korsika kontrabandachisi Jovanni Bertuccio boshqaradi. , u allaqachon Parij valiahd prokuroriga aylangan. Bundan tashqari, hisobda Gaydaning qullari (dastlab u qizi deb ataladi) - Ali-Tebelinning qizi , Pasha Fernando tomonidan xiyonat bilan o'ldirilgan .
Endi u asta-sekin qasos rejasini amalga oshirishni boshlaydi. Dushmanlarining o'limi uning azob-uqubatlarini to'lash uchun etarli bo'lmasligini hisobga olib, shuningdek o'zini ilohiy adolat vositasi, Providence vositasi deb biladi, u asta-sekin o'z qurbonlariga zarba beradi; Natijada, xotini va o'g'li tark etgan sharmandali Fernand o'z joniga qasd qiladi, Kadruz o'z ochko'zligi tufayli vafot etadi, Villefort butun oilasini yo'qotadi va aqldan ozadi, Danglar bankrot bo'lib, Frantsiyani tark etishga majbur bo'ladi. Italiyada u Monte-Kristo boshchiligidagi qaroqchilar tomonidan asirga olinadi; ular uni bir paytlar ulkan boylikning so'nggi qoldiqlarini o'g'irlashadi. Natijada, Kaduzsez va Fernand o'lgan, Villefort aqldan ozgan va tilanchi Danglarning hayoti muvozanatda.
Ammo graf qasosdan allaqachon charchagan edi - so'nggi kunlarda u jinoyatchi deb bilganlaridan qasos olib, ko'plab begunoh odamlarga tuzatib bo'lmaydigan zarar etkazganini angladi va bu ong vijdoniga og'ir yuk tushirdi. Shuning uchun, u Danglarni ozodlikka chiqaradi va hatto unga ellik ming frankni tejashga imkon beradi.
Romanning oxirida graf Xayd bilan kemada suzib yurib, Monre-Kristo orolini o'zining er osti saroylari va ulkan boyliklari bilan Morrelning o'g'li Maksimilian va uning sevgilisi, prokurorning qizi Valentina de Vilfortga sovg'a sifatida qoldiradi.
Edmond Dantes - bu qahramon, dengizchi, nohaq qamalgan. Qochgandan keyin u Monte-Kristo grafigi nomi bilan boy, olijanob va mashhur bo'lib qoladi . : Bundan tashqari nomlarini ishlatiladi Başkeşiş Busoni , Robbim Wilmore , Malta Zakkone , Sinbad Sailor .
Fernand Mondego - Mersedesning amakivachchasi, unga uylanmoqchi, baliqchi. Keyinchalik u general-leytenant va Frantsiyaning tengdoshi bo'lib , Comte de Morcer unvonini oladi .
Mercedes Herrera - keyinchalik Fernandaning rafiqasi bo'lgan Edmond Dantesning kelini.
Albert de Morcer - Fernand va Mersedesning o'g'li.
Danglar - "Fir'avn" ning buxgalteri, Danteni denonsatsiya qilish g'oyasini ilgari surgan, keyinchalik baron va boy bankirga aylangan.
Ermina de Servieres (Danglars) Danglarning rafiqasi, ilgari Markis de Nargonning bevasi va fond bozori ishqibozi bo'lgan Vilyfort valiahdining bekasi. Benedettoning biologik onasi .
Lucien Debré - Frantsiya Tashqi ishlar vazirligining kotibi, baronessa Danglarsning fond bozori o'yinining hozirgi sevgilisi va sherigi.
Eugenie Danglars mustaqil rassom bo'lishni orzu qiladigan danglarning qizi.
Luiza d'Armilli - musiqa o'qituvchisi va Eugenie Danglarsning yaqin do'sti.
Jerar de Villefort - Marsel prokurorining yordamchisi, keyin Parij qirollik prokurori bo'ldi. Benedettoning biologik otasi .
Rene de Saint-Meran - Villefortning birinchi rafiqasi, Valentinaning onasi, Markiz va Markiz de Sent-Meranning qizi .
Eloise de Villefort - o'g'li Eduar uchun hamma narsani qilishga tayyor, valiahd advokatning ikkinchi rafiqasi.
Noirtier de Villefort - valiahd advokatning otasi, sobiq Yakobin va Napoleon senatori, Bonapartistlar klubi raisi, keyinchalik falaj bo'lib qoldi. "Shunga qaramay, u o'ylaydi, xohlaydi, harakat qiladi".
Barrois Noirtier de Villefortning xizmatkori.
Valentina de Villefort - Villefortning birinchi turmushidan to'ng'ich qizi, boy merosxo'r, aslida bobosi bilan hamshira, Maksimilian Morrelning sevgilisi.
Edouard de Villefort (eski tarjimalarda - Eduard) - qirollik advokatining ikkinchi turmushidan voyaga etmagan o'g'li, buzilgan va shafqatsiz bola.
Doktor d'Avrigniy - bu oilaning dahshatli siridan birinchi bo'lib gumon qilgan Villefort oilaviy shifokori.
Deschamp Villefort oilasi uchun notarius.
Gaspar Cadrusse - Dantesning qo'shnisi, dastlab tikuvchi, keyinroq mehmonxonada ishlaydi. Bir muncha vaqt u kontrabanda bilan shug'ullangan, keyinchalik qotillikning sherigi, og'ir mehnatdan qochgan.
Madeleine Radel (Karkonta) - Kadruzening rafiqasi.
Per Morrel - Marsel savdogari, "Fir'avn" kemasining egasi, Dantesning xayrixohi.
Maksimilian Morrel - Per Morrelning o'g'li, Spagi sardori, Monte-Kristo grafining protegi.
Julie Morrel (Erbo) - Per Morrelning qizi.
Emmanuel Herbo - Julining eri.
Fir'avnning eski qayiqchisi Penelon Per Morrelni bankrotlik va sharmandalikdan qutqarganda Dantesga yordam beradi. Dengizda xizmat qilgandan so'ng, u Juli va Emmanuil Xerbodlarning bog'boniga aylandi.
Kokl - Per Morrelning xazinachisi, unga oxirigacha sodiq qoldi. Keyin u Juli va Emmanuil Herbodning darvozaboni bo'ldi.
Abbot Faria - Edmond Dantesning qamoqdagi o'rtog'i, unga Monte-Kristo orolidagi xazina sirini ochib bergan bilimdon rohib.
Jovanni Bertuccio - Monte-Kristo grafining biznes menejeri, nafaqadagi korsika kontrabandachisi, Benedettoning asrab olgan otasi.
Benedetto og'ir mehnatdan qochgan, qirollik advokati va baronessa Danglarning noqonuniy o'g'li. U Parij jamiyatida Viskount Andrea Kavalkanti sifatida tanilgan .
Frants d'Epinay - Kuchli general Flavien de Kuesnel (Baron d'Epinay) ning o'g'li Albert de Morcerning do'sti Valentina de Villefortga majburan kuyov, Nurti de Vil tomonidan duelda o'ldirilgan.
Beauchamp - "Xolis ovoz" gazetasining muharriri va Albert de Morcerning do'sti.
Raul de Chatoau -Reno - frantsuz zodagonlari, baron, Viskont de Morcerning do'sti (avvalgi ikkitasi singari).
Hayizli - sanab quli bo'lib, xiyonat Fernan qizi Janinsky Pasha Ali Tebelina .
Luidji Vampa - Rim atrofida qaroqchilar guruhining etakchisiga aylangan yosh cho'pon . Monte-Kristo grafidan hayot va erkinlik uchun majbur bo'lgan, buning evaziga u hech qachon grafning o'ziga ham, do'stlariga ham tegmaslikka va'da bergan.
Peppino - Luigi Vampa to'dasidan qaroqchi, Monte-Kristo grafin tomonidan gilyotindan qutqarilgan va keyinchalik Danglarni Italiyaga qochib ketganda o'g'irlab ketgan.
Jakopo - bu yosh ameliyalik kontrabandachilarning tortanlaridan korsikalik dengizchi, Dantni If qal'asi qamoqxonasidan qochib qutulganida qutqargan. Keyinchalik - Count yaxtasining kapitani.
Batisten - valet Monte-Kristo soni.
Ali - Monte-Kristo grafining quli , soqov Nubian (tili kesilgan).
Qahramon prototipi Tahrirlash
Roman qahramoni Edmond Dantesning prototiplaridan biri, boy ayolga unashtirilgan, Fransua Pikot ismli Nimslik poyabzalchi edi. 1807 yilda uni Angliya foydasiga josuslikda ayblagan uch hasadgo'y "do'sti" ning (Lupian, Solari va Shobar) qoralashidan so'ng, Piko hibsga olingan va unga tashlangan Fenestrel qal'asiga , u erda u taxminan 7 yil o'tkazgan. Uning to'rtinchi do'sti Antuan Allu fitna uyushtirishda emas, balki u haqida bilganida, xayolparastlik bilan bu nopoklik haqida sukut saqladi. Kelin Fransua, ikki yillik samarasiz kutishdan so'ng, Lupianga uylanishga majbur bo'ldi.
Dastlabki ikki yil ichida Piko aniq nima uchun qamalganini hatto bilmas edi. Qamoqxonada Piko boy italiyalik ruhoniy Ota Tori saqlanadigan qo'shni kameraga kichik er osti yo'lini qazdi. Ular do'st bo'lishdi va Piko kasal ruhoniyga qaradi, u bir yildan so'ng, o'limidan oldin, Milandagi yashirin xazina haqida unga sirni aytib berdi. 1814 yilda imperiya qudrati qulaganidan so'ng, Francois Picot ozod qilindi, unga meros qoldirgan xazinalarni egallab oldi va Parijda boshqa nom bilan paydo bo'ldi, u erda 10 yillik hayotini xiyonat va xiyonat uchun jazolashga bag'ishladi.
Avval Shobar o'ldirildi, lekin Lupian, uning eng nafratlangan dushmani, undan nafaqat ozodlikni, balki muhabbatni ham o'g'irlagan yovuz odam, Fransua eng shafqatsiz qasosni taqdim etdi: u Lupianning qizini jinoyatchi bilan aldab, so'ngra uni hukm va sharmandalikka xiyonat qildi, u chiday olmadi va shokdan o'ldi. Keyin Piko Lupianga tegishli restoranni o't qo'yishni uyushtirdi va uni qashshoqlikka yo'liqtirdi. Lupianning o'g'li zargarlik buyumlarini o'g'irlashda ishtirok etgan (yoki yolg'on ayblangan), va bola qamoqqa yuborilgan, keyin Fransua Lupianning o'ziga pichoq urgan. U Soarini zaharlagan oxirgi kishi edi, ammo Antuan Allyuni bilishini bilmasdan, uni o'g'irlab ketishdi va uni o'ldirishdi.
Piko o'ldirilgandan so'ng Antuan Allu Angliyaga qochib ketdi va u erda 1828 yilda o'limidan oldin tan oldi. Bu ishda o'layotgan Antuan Allyuni tan olish frantsuz politsiyasi yozuvlarining asosiy qismini tashkil etadi.
Aleksandr Dyuma bu voqeaga qiziqib qoldi va uni Edmond Dantes - Graf Monte Kristoning sarguzashtlariga aylantirdi. Dyumaning romani esa g'amgin jinoiy lazzatdan mahrum, uning olijanob qahramoni dastlab o'zini eng yuqori jazo vositasi sifatida his qiladi, ammo roman oxirida, begunohlarning o'limi bilan xotirjam bo'lib, rahm-shafqat foydasiga qasos olishdan bosh tortadi.
Dyumaning aksariyat asarlari singari, roman matnida ham ko'plab beparvolik, nomuvofiq joylar va tarixiy noaniqliklar mavjud.
Villefort, "Toj prokurorining yordamchisi" bobida , 1814 yilda vayron qilingan Vendome ustunini eslatib o'tadi . Abbot Faria bilan suhbatda Dantes gugurtlar haqida gapiradi, garchi ular faqat 1830 yillarda ixtiro qilingan. "Lord Rutven, yoki Vampirlar" mashhur romani Bayronga tegishli , ammo 1820-yillarda haqiqiy muallif ( Charlz Nodye ) nomi umuman tanilgan edi. Don Karlos 1838 yilda emas, balki Monte-Kristo o'z vazifasini bajarib bo'lgach, 1839 yilda Frantsiyaga qochib ketgan [2] .
Ko'plab beparvolik Albert bilan bog'liq. Romandagi turli joylarda u goh yunon tilini tushunadi, goh bir so'zni tushunmaydi; u kollejni tugatgandan so'ng Kastenning qatl qilinishini ko'rganini da'vo qildi , ammo bu qatl 1823 yilda, Albert hali 5-6 yoshdagi bolaligida amalga oshirildi [3] .
D'If shatosidagi Dantes Fariyaga "Reserva" paviloniga yaqinlashganda stolda qalam, siyoh va qog'ozni ko'rganini aytadi. Ammo, agar siz Chni qayta o'qigan bo'lsangiz. Birinchi qismning III qismi, keyin Danglar egasidan Dantes va Mercedes ketgandan keyin ushbu buyumlarni olib kelishni so'raganini ko'ramiz.
Aleksandr Dyuma ushbu romanning davomlarini yozmagan, ammo ko'pgina davomlari ma'lum, ularning ba'zilari yozuvchining vafotidan keyin arxivida topilgan (yoki Dyuma-o'g'liga tegishli ). Ammo yozish uslubi va voqealar tasviriga qarab, na Dumaning otasi, na o'g'li bunday asarlarni yozolmagan.
"Oxirgi to'lov" romani Tahrirlash
Yolg'onlardan biri "Graf Monte Kristo" ning davomi sifatida yozilgan "Oxirgi to'lov" romani edi. Moskvaga tashrif buyurganidan so'ng, uning qahramoni Edmond Dantes o'zining qarindoshi deb bilgan buyuk rus shoiri A.S.Pushkin Jorj-Charlz Dantes qotilining ta'qibchisi-qasoskoriga aylanadi. Roman birinchi marta 1990 yilda Rossiyada nashr etilgan.
Qurulish . Edmond Dantes 1838 yil bahorida Moskvaga allaqachon uning rafiqasi bo'lgan va o'g'li va qizini dunyoga keltirgan Xayd bilan kelgan. Restoranlardan birida talabalarning biri grafning ismini bilib, uning yuziga shapaloq tortadi. Ko'p o'tmay Monte-Kristo grafi Jorj Dantes bilan adashganligini biladi . Uning familiyasining mojaroga aloqadorligi grafga yoqmadi va u Pushkin qotilidan qasos olishga qaror qildi .
Endi "Oxirgi to'lov" romani SSSRda yaratilgan juda kech aldov ekanligi isbotlandi. Dizayni va samarali syujet harakati bilan u hech qanday tarzda otasi Aleksandr Dyumaning qalamiga mansub bo'lishi mumkin emas, chunki u mutlaqo boshqacha uslubda yozilgan va aniq anaxronizmlarga boy. Dalillar Aleksandr Obrizan va Andrey Krotkovning "Adabiyotning quvnoq arvohlari" [8] maqolasida keltirilgan . Ehtimol, bu adabiy hiyla-nayrangning sababi ikki hodisaning tasodifiga asoslangan: Pushkinning qotili Jorj-Charlz Dantes va yozuvchi Aleksandr Dyuma-o'g'il deyarli bir vaqtning o'zida vafot etganlar - 1895 yil noyabrda. Ushbu voqealar o'rtasida hech qanday bog'liqlik yo'q, ammo ular "Monte Kristo grafining" xayoliy davomi g'oyasiga turtki bo'lib xizmat qilishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |