J. X. Ism ailova- ’zrfa, ’zbekiston tarixi davlat muzeyi direktori, tarix fanlari

bilimga;
-
talaba m ustaqil ish, laboratoriya ishi v a arxeologik am aliyot ja ra y o n id a 
arxeologiya yodgorliklarini tashqi k o ‘rinishiga qarab, ulam ing turlari v a 
tiplarini aniqlash; “E tnologiya” fanning tarixi, istiqboli, nazariy m uam m olari v a 
m aktablari, m adaniy antropologiya, sotsial antropologiya, etnos, etniklik, etno- 
genez, etnik tarix, etnom adaniy va etnosiyosiy jarayonlar, an'anaviy m oddiy, 
m a'naviy 
m adaniyat, 
prim ordializm , 
kostruktivizm , 
neoevolyutsionizm
va 
etnologiyadagi yangi kontseptsiyalari haqida 
knikmaga;
- h ar b ir dav m in g o ‘ziga xos yodgorliklarini turini va 
ulam ing 
tabiiy- 
geografik 
jo y la sh ish o ‘rinlarini, 
ulardan qanday qilib m avzuga xos tarixiy 
inform aciyalar olish v a o ‘z 
pedagogik faoliyatida ulardan sam arali foydalana 
bilish; E tnologiya jaray o n i o ‘rganilishidagi xalqlar, an'anaviy m ashg’ulotlar va 
x o ‘ja lik faoliyati m asalalariga e'tibor berish, qadim iy kiyim kechaklar, bezaklar, 
taqinchoqlar to ‘g ’risida m a'lum otga ega boMishi kerak, ja h o n xalqlarining

---

geografik klassifikatsiyasi, lingvistik kiassifikatsiyalar haqida nazariy va amaliy 
malakasiga ega b lishi herak.
I II . 
Asosiy n azariy qism (m a ’ru z a m ash g ’ulotlari)
1-m odul. “ A rxeologiya” fani va u n in g v azifalari
1-m avzu: “ A rxeologiya” faniga k irish
A rxeologiyaning tarix fanini tarkibiy qismi sifatida shakllanishi va 
rivojlanishi. A rxeologik va yozm a manbalar o ‘rtasidagi farq. Arxeologik 
yodgorliklar va ulam ing turlari. Arxeologik tadqiqot uslubiyati. A rxeologik 
m adaniy qatlam. 
A rxeologik sana va davrlash. 
Tarixiy va arxeologik 
davrlashtirishning o ‘zigaxos xususiyatlari. Arxeologiya fanining gum anitar va 
tabiiy fanlar bilan aloqalari. Arxeologik tadqiqotlar bilan bog‘liq eng yirik 
kashfiyotlar va ulam ing jahon tarixi va madaniyatini o ‘rganishdagi ahamiyati. 
0 ‘zbekistondaarxeologiya fanining taraqqiyot bosqichlari. Hozirgi bosqichda 
arxeologiya fani oldida turgan vazifalar va muammolar.
2-m odul. P aleolit d a v ri va u ning o ‘rganilishi.
2-m avzu. P aleo lit d a v ri va u n in g o ‘ziga xos xususiyatlari.
Paleolit so ‘zi m a ’nosi, sanasi. Paleolit davrining bosqichlari. Paleolit davri 
va uning o ‘rganilishi. Insoniyat tom onidan yer yuzining o ‘zlashtirilishi. Kishilik 
tarixining O lduvay bosqichi. A shel’ davri. 
Ilk, o ‘rta va so ‘nggi paleolit davri 
xususiyatlari. 
Tosh 
qurollari. 
K ertm a texnika. 
Mustye 
bosqichi. 
Diniy 
ta saw u rlam in g ilk k o ‘rinishi. Yuqori paleolit. Tabiiy iqlimning o ‘zgarishi. Bu 
davrning hayvonot v a o ‘sim liklar dunyosi. Yuqori paleolit davri odamlari hayotida 
yuz bergan buyuk o ‘zgarishlar va ibtidoiy jam oatchilik tarixining boshlanishi.
3 -m avzu: P ale o lit d a v ri y o d g o rlik la ri v a u la rn in g o ‘rganilishi.
Selungur 0 ‘rta0 siy o d ag i eng qadimgi ajdodlar manzilgohi. Ferganatrop. 
K o ib u lo q m akoni. Teshiktosh m ust’e davrining noyob yodgorligi. Obirahmat 
g ‘or m akoni, 0birahm at-2004 odami, X o‘jakent manzilgohi, O m onqo‘ton g ‘or 
m akoni, Takalisoy g ‘ori, Q o‘tirbuIoq makoni, Zirabuloq makoni, G o‘rdara g ‘or 
m akoni, Q opchig‘ay ustaxonasi, Uchtut yodgorligi. Yuqori paleolit davri 
yodgorliklari. Sam arqand m akoni, Siyobcha qarorgohi, X o‘jam azgil qarorgohi, 
B o ‘zsuv. Uzoq Sharq va janubiy-sharqiy Osiyo tosh davri yodgorliklari.
3 -m odul. M ezolit d a v ri va u n in g o ’rgani!ishi
4-m avzu. M ezolit d a v ri v a u n in g o ‘ziga xos xususiyatlari.
M ezolit so‘zi m a’nosi, sanasi. M ezolit davrining bosqichlari. Azil, 
Tardenuaz. M ezolit davrida tabiiy iqlim sharoiti. M ezolit davrida yuz bergan 
buyuk kashfiyotlar. M ezolit davri m ehnat qurollari. 0 ‘q-yoyning kashf etilishi. 
U rug‘chilik tuzum i v a aholining turm ush tarzi. M ezolit davrida tasviriy san’at. 
Q oya tosh suratlari v a ulam ing diniy, m a ’rifiy va ilk estetik tasavvurlar o b ’ekti 
ekanligi.

---