J. X. Ataniyazov, E. D. Alimardonoy

USD/JPY = 120 bo'lsa, 10 ming AQSH dollaridagi kredit
1,2 mlrd Yaponiya yeniga teng bo'ladi va ushbu summa har cho­ rakda TIBOR 3M stavkadagi foiz to'lovlari uchun asos hisobla­ nadi.
Boshqa bir misol qilib, Yaponiyada o'z faoliyatini yurituv­ chi AQSH kompaniyasini olish mumkin. Kompaniyaga faoli­ yatini rivojlantirish uchun 100 min AQSH dollari zarur bo'lsa, u mablag'larni jalb etishning turli shakllaridan foydalanish imkoniyatiga ega. Qarz mablag'larini boshqarishni o'z zim­ masiga qoldirish uchun kompaniya o'z faoliyatini fond bozori
orqali moliyalashtirish shakllaridan birini, aytaylik obligatsiya­ lar chiqarish yo'lini tanlagani ma'qul hisoblanadi. Biroq bunda ham u turli moliyaviy-iqtisodiy xavf-xatarlarga duchor bo'lishi mumkin, ya'ni Yaponiya fond bozorida kompaniya yangi ishtirokchi bo'lganligi va uning nufuzi pastligi bois obligatsiya­ lar sotilmasligi, shuningdek, Yaponiyada chiqarilgan obligatsi­ yalarni ishonchli sug'urtalash dasturining mavjud emasligi va boshqalarni olish mum kin. Bunday muammolarni bartaraf etish uchun obligatsiyalarni AQSH bozoriga chiqarib sotish kompani­ ya uchun afzal hisoblanadi. Lekin bu vaziyatda ham ba'zi bir muammolar uchraydi. Masalan, valuta kursi va foiz stavkalar o'rtasidagi farqlardan yuzaga keluvchi xavf-xatarlar. Valuta kursi riskini forvard bitimlari orqali bartaraf etish mumkin bo'sada, ammo forvard bitimining o'zi ham foiz stavkalar orqali aniqla­ nishi kompaniyaning foiz riskini to'liq bartaraf eta olmaydi.
Foiz va valuta risklarini xedjirlashning turli usullari bo'lishiga qaramasdan, ularning eng oddiy usuli bu turli valutalardagi suzib yuruvchi foiz stavkalar almashinuvi (floating - for - floating), ya'ni foiz svop bitimlarini tuzish hisoblanadi. Shunday qilib, kompaniya AQSH dollarida obligatsiyalar chiqaradi va ularni ushbu valutada svoplaydi. Natijada kompaniya o'zi chiqargan ob­ ligatsiyalar daromadlarini suzib yuruvchi foiz stavkalar bo'yicha AQSH dollarida to'lash majburiyatini oladi, ammo svop bitimi orqali Yaponiya yenidagi suzib yuruvchi foiz stavkalar bo'yicha daromadlarni to'lab boradi.
Pul bozoridagi foiz fyucherslariga opsionlar (option on mo­ ney market interest rate future). Bunday opsion o'z egasiga aniq bir narx bo'yicha foiz fyuchersini sotib olish yoki sotish huqu­ qini beradi. Ular faqat birjalarda muomalada bo'ladi, masalan, LIFFEda. Yevrodollar va YEURIBOR bo'yicha qisqa muddatli funt sterling fyucherslariga opsionlardan amaliyotda keng foy­ dalaniladi.
Foiz kafolatlari, «shift» va <
> shaklidagi shartnomalar (interest rate guarantee, cap, floor). FRAlarga opsionlar <kafolati>> (I RG) yoki «foiz kapleti>> (interest rate caplet) deb nom olgan. FRAlarga yevropacha koll opsion yoki «IRG qarz­ dor» kredit oluvchiga ssuda bo'yicha kelajakda maksimal foiz stavkani qat'iy belgilash huquqini taqdim etadi. FRAlarga put opsion yoki «IRG kreditor>> aksincha kredit beruvchiga ssuda bo'yicha kelajakda minimal foiz stavkani qat'iy belgilash huqu­ qini taqdim etadi.
«Shift,> (inglizcha <> - shapka, bosh kiyim) foiz shart­ nomalari kelishilgan maksimal stavka va aktivlar bo'yicha suzib yuruvchi foiz stavkasi orasidagi farqni to'lash uchun tuziladi. Bunday opsion shartnomasini tuzish orqali qarzdor o'z majburi­ yatlari bo'yicha foizlarni oshish riskidan xoli bo'ladi.
<
> - pol (yer yuzida o'rnatilgan taxtali qoplama)) foiz shartnomalari esa aksincha, kelishilgan minimal stavka va aktivlar bo'yicha suzib yuruvchi foiz stavkasi orasidagi farqni to'lashni talab qiladi, ya'ni kafolatlaydi. Bu shakldagi op­ sionni tuzish orqali kreditor (qarz bergan shaxs) taqdim etgan krediti bo'yicha foiz stavkasi tushish riskidan himoyalanadi.
<> va «pol>> shartnomalarining kombinatsiyasi «kol­ lar>> (inglizcha <