Ж арро ҳ ли к стоматологияси пропедевтикаси

ангинаси деб аталади. Л ю двиг ангинасида огиз туби ҳамда 
қанотсим он-пастки жаг ва ютқин ёни оралиқларига кирувчи барча 
тўким алар зарарланади.
Бу 
ж араён 
кейинчалик 
бош қа 
чегарадош
соҳаларга 
тарқалиш га мойилдир.
Огиз туби флегм онаси учун хос бўлган ш икоятлардан 
таш қари, бугилиш , заҳарланиш аломатлари: иситма, уйқусизлик, 
бесаранж ом лик, кўпинча алахсираш кузатилади. Бемор нафас олиш
учун бироз энгаш иб утиради (маж бурий холат), ён том онга қарай 
олмайди. Беморнинг юзи кул ранг ёки саргиш рангда бўлади.
Иккала жагости, даҳаности соҳаларида ж ойлаш ган қаттик ва 
огриқли инф илтратнинг ю қорига: қулоқ олди ва лунж соҳаларига, 
пастга бўйинга таркалиш и кузатилади.
И нф ильтрат устидаги тери ранги, касалликнинг дастлабки 
кунларида ўзгармайди. К ейинчалик у кизаради, баъзан унда куким- 
тир-кизгиш доглар ёки пуф ақлар кўриниш и мумкин. П айпаслаб 
кўрилганда инф илтрат қаттиқ бўлиб, ф лю ктуация аникланмайди, 
аммо кўпинча гижиллаш кузатилади. Бем орнинг огзи ярим очик, 
ундан кую қ чўзилувчан сўлак оқиб туради. А йни вақтнинг ўзида 
огизнинг очилиш и чегараланган ва кескин огриқли бўлади. Овкат 
истеъмол килиш ва сўзлаш қийинлаш ган. Н утк эса туш унарсиз.
Тилости бурмасининг ш иллик кавати кескин кўтарилган, бо- 
лиш ча кўриниш ида, буккан, ва тиш лар тож идан баланд кўтарилган 
бўлади. Ш иллик каватнинг ю засида ф ибринли караш кўринади. 
Тил танглай том он кўтарилган, караш ланган, огиздан куланеа хид 
келади.
163

---

Ж арроҳлик аралаш увида жағости, даҳаности учбурчақлари, 
тилости соҳаси, даҳаности-тил мушаклари оралиғидаги клетчатка 
ҳамда юткнолди ва канотсимон- пастки жағ оралиқлари ташқи 
кесма билан кенг қилиб очилади.
Пастки ж аг қирғоғидан пастроқда екасимон ёки ёйсимон 
кесма ўтказилиб барча зарарланган соҳаларни, жағ-тилости му- 
шакларини кесиб кенг қўламли очиш мақсадга мувофикдир. 
Тўқималарни очганда, анаэроб инфекцияга хос ўзгариш лар куза­
тилади: бу ерда жойлаш ган клетчатка кулранг-яшил, карамтир- 
кўнгирдан кора рангача бўлади, йиринг бўлмайди, тўқималардан 
лойка қон аралаш ёки жигарранг-кулранг, кўпинча газ пуфакчалари 
билан куланса ҳидли сую қлик ажралиб чиқади. М уш акларнинг 
клетчаткаси чириган, кул ранг, бадбуй ҳидли массага айланган.
Касалликнинг хавсиз кечиши, тана ҳароратининг пасайиши, 
умумий ҳолатнинг яхш иланиш и билан намоён бўлади. Очилган 
жароҳатдан йиринг ажрала бош лайди, улган тўқималар ажралиб 
чиқади ва аста-секин грануляцияланувчи тўқима пайдо бўлади. 
Кейинчалик ж ароҳатнинг тузалиш и асоратсиз кечади.
Чирикли некротик флегмоналарда яллигланиш жадаллаш иш - 
га мойилдир. Кўпроқ медиастинит ривожланади, аммо инфекция 
юқорига қараб тарқалиш и ҳам мумкин. Бундай яллигланиш
касалликлари септик шок (карахтлик), ўткир нафас етишмовчилиги 
ва сепсис сингари асоратлар бериш и мумкин. Огиз бўшлиғи 
тубининиг флегмонасини, айниқса чирикли-некротик тури, ўз 
асоратлари 
билан 
беморларнинг 
ҳаёти 
учун 
жиддий 
ҳавф 
туғдириш и мумкин.