316
ЗАЙТУН ЁҒИ ФОЙДАСИ ТИББИЁТДА ҚЎЛЛАНИЛИШИ
ЖАРЁНЛАРИНИНГ АҲАМИЯТИ
Нажмитдинова Г. К.
Фарғона политехника институти, “Озиқ-овқат технолгияси
кафедраси”асистенти
Зайтун ёғи евр опа зайтуни (лот. Олеа еур опаеа) ўсимлигидан
олинадиган маҳсулот. Уни фойдали хусусиятлар и жуда кўплиги
сабабли нор асмий р авишда «суюқ олтин» деб ҳам аташади. Маҳсулот
тўқ-сар иқдан сар ғиш-яшилгача р ангга ва йенгил ачқимтир таъмга
ега.
Зайтун ёғи фойдаси енг кўп бўлган маҳсулотлар дан
бир и
сифатида қадимдан машҳур . Бугунги кунда ҳам у тиббиёт,
диетология ва косметология соҳасида фаол қўлланилмоқда. Зайтун
ёғи фойдаси кўплаб шифобахш хусусиятлар га ега бўлиб, битта
маҳсулотда шунча фойда бор лигига ишониш қийин. Унинг
тар кибидаги А, Д, Е ва К витаминлар и суяклар ни мустаҳкамлайди,
ичак
фаолиятини
яхшилайди,
ар тер иал
қон
босимини
нор маллаштиради.
Ўр та йер пар ҳезининг асосий тар кибий қисмларидан бири бўлиб,
у ҳазм қилиш тизими, хусуса н ошқозонга ижобий таъсир кў р са тад и.
тар кибида холестер ин миқдор ини камайтир увчи монотўйинган ёғ
кислоталари, хусусан олеин кислотаси мавжуд. Ма ҳ сул от о р г аниз м
томонидан
осон сўр илади, иштаҳани
пасайтир ади, модда
алмашинувини тезлаштир ади. Зайтун мойини мунтазам р авишда
истеъмол қилиш юр ак-қон томир касалликларини ол д ини о л ишнинг
яхши усули: у томир ларни мустаҳкамлайди ва уларни яна д а ел а стик
қилади. Қон босимини пасайтир ишга ёр дам бер адиган кўплаб
дор илар зайтун дарахти барги асосида яратилган.Бундан та ш қа р и, у
суяк тўқималар ига ижобий таъсир кўр сатади ва калций
йўқотилишини олдини олади. Маҳсулотнинг бу
хусусияти уни
болалар учун айниқса қимматли қилади.
Унинг тар кибий қисми бўлган линол кислотаси жар оҳат ва
куйишлар нинг тез тузалиб кетиши,
шунингдек, муша клар тонусини
ва ор ганизм тўқималар ининг нор мал ишлашини таъминлайди.
Шунингдек
бу
модда
кўр иш
ўткир лиги
ва
ҳар акатлар
коор динациясига фойдали таъсир қилади. Юз йил илгар и зайтун
мойи психологик бузилишлар ни даволашда ёр дам
бер а олиши
317
аниқланган. Аммо кўплаб тадқиқотлар билан тасдиқланган енг
ҳайр атланар ли фойдали хусусиятлар идан бир и бу ёмон сифатли
ўсмалар ни, айниқса кўкр ак бези сар атони р ивожланиш хавфини
камайтир ишидир . Ёғнинг бир қисмини ташкил етувчи олеин
кислотаси, витаминлар ва антиоксидантлар сар атон ҳужайр алар и
р ивожланишини бостир ади.
Агар косметика воситалар ига аллер гия мавжуд бўлса, унда
зайтун мойидан пар дозни тозаловчи
восита сифатида фойдаланиш
мумкин. Бунинг учун пахтали болишчани мойга ботир иб олиб,
кўзлар устига бир неча дақиқага қўйиш кифоя. Кейин еса айлана
ҳар акатлар ёр дамида пар доз ар тиб ташланади. Изланишлар
натижасида маълум бўлишича, зайтун мойи тар кибидаги по л ифено л
моддаси тер ини ултр абинафша нур лар ва ер та ажин тушишидан
ҳимоя қилади. У шунингдек, тер ини бошқа зар ар ли таъсир лар дан
аср аши мумкин. Ҳар сафар идиш -товоқ ювиш ёки уйнинг бошқа
жойлар ини кимёвий воситалар билан тозалашдан олдин қўллар га
зайтун ёғи сур тилса, тер и қипиқланиши, ачишиш ва қичиш иш и ка б и
нохуш ҳолатларнинг олди олинади. Бир хил миқдорда зайтун мойи ва
қаҳва қуйқуми яхшилаб ар алаштир илади. Ҳосил бўлган ар алашма
муаммоли жойларга айлана ҳаракатлар ёр дамида 5 дақиқа д а во мид а
уқалаб суртилади. Бунда уқалаш оғриқсиз бўлишига алоҳида еътибор
бер иш кер ак.
Do'stlaringiz bilan baham: