Izlanishning tuzilmasi

---

2-MA’RUZA. ILM - FAN VA UNING TASNIFIY BELGILARI.
ILMIY
IZLANISHNING TUZILMASI
Reja: 
1.
 
Ilmiy tadqiqot ishlanmalari: ilmiy yo‘nalish, muammolar va mavzular. 
2.
 
Muammo yoki mavzularni qo‘yish (tanlash). 
3.
 
Ilmiy-texnik ma’lumotlarni o‘rganish. 
Ilmiy tadqiqot ishlanmalari quyidagilarga bo‘linadi: ilmiy yo‘nalishlar, 
muammolar va mavzular.Ilmiy yo‘nalish deganda, soha yo‘nalishi bo‘yicha, har 
qanday yirik, fundamental nazariy va eksperimental vazifalarini hal qilishga 
bag‘ishlangan ilmiy jamoasining ilmiy tadqiqot faoliyatiga tushuniladi. Ilmiy 
yo‘nalishning tarkibiga kompleks muammolar, muammolar, mavzular va savollar 
kiradi. Kompleks muammo bir nechta muammolarni o‘z ichiga oladi. 
Muammo deb, 
murakkab ilmiy vazifalar
tushuniladi, u tadqiqotning katta 
sohasini qamrab oladi va istiqbolli ahamiyatga ega. Bunday vazifalarning samarasi 
va ularning iqtisodiy samaradorligi ba’zida taxminan aniqlanishi mumkin. 
Muammolarni yechish orqali umumiy masalalar - kashfiyot qilish, avtomobillarni 
yuqori texnik tayyorgarligini ta’minlash uchun kompleks masalalarni yechish va 
boshqalar kiradi. 
Muammo bir qator mavzulardan iborat. Mavzu ilmiy tadqiqotning ma’lum bir 
sohasini qamrab oladigan 
ilmiy vazifadir
. Mavzu ko‘plab tadqiqot savollari 
asoslangan. Ilmiy savollarga konkret ilmiy tadqiqot sohasiga tegishli bo‘lgan 
kichik 
ilmiy vazifalarga
tushuniladi. Ushbu vazifalarni hal qilish natijalari nafaqat 
nazariy, balki, asosan, amaliy ahamiyatga ega, chunki ular orqali kutilayotgan 
iqtisodiy samarani nisbatan aniq tarzda belgilash mumkin. 
Mavzu yoki savollarni ishlab chiqishda aniq vazifa - yangi konstruktsiya, 
ilg‘or texnologiyalar, yangi usullar va boshqalarni ishlab chiqish amalga oshiriladi. 
Mavzu tanlashdan avval Respublikamizdagi o‘rganilayotgan va boshqa turdosh 
mutaxassisliklar bo‘yicha manbalar hamda chet el manbalari bilan chuqur tanishib 
chiqiladi.Muammolarni yoki mavzularni aniqlash (tanlash) qiyin, mas’uliyatli 
vazifa bo‘lib u bir necha bosqichlarni o‘z ichiga oladi.