Izlanishlar, yechimlar

53
XALQ TA’LIMI:
MUAMMOLAR, IZLANISHLAR, YECHIMLAR
taqsimotdan ortiqcha pul mablag‘larni ajratish bo‘yicha qarorlar qabul qilishgan. 
Daromadi past va o‘rta bo‘lgan davlatlar qo‘shimcha byudjet mablag‘larini ta’lim 
vositalariga qaratishgan bo‘lsa, yuqori daromadli davlatlar o‘qituvchilarning oylik 
maoshlarini oshirishga yo‘naltirgan. 
Ta’kidlash joizki, bunday so‘rovlar natijasida doimiy monitoring olib borish 
turli xil ko‘rinishdagi vaziyatlarni aniqlashga xizmat qiladi. Xususan, daromadi 
past bo‘lgan davlatlarning ta’lim tizimida sezilarli darajada ta’lim sifatining 
tushishi va yo‘qotishlarga olib kelinganligi aniqlangan.

---

A.AVLONIY NOMIDAGI XALQ TAʼLIMI 
MUAMMOLARINI O‘RGANISH VA ISTIQBOLLARINI 
BELGILASH ILMIY-TADQIQOT INSTITUTI
UMUMIY O‘RTA TA’LIMNING
DOLZARB MUAMMOLAR

---

XALQ TA’LIMI:
MUAMMOLAR, IZLANISHLAR, YECHIMLAR
XALQ TA’LIMI:
MUAMMOLAR, IZLANISHLAR, YECHIMLAR
PEDAGOGIK TRANSFORMATSIYADA AXBORIY TA’MINOT - 
KASBIY RIVOJLANISHNING RAQAMLASHTIRILGAN MUHITI: 
MUAMMO VA YECHIMLARI 
Mehriniso PARDAYEVA, 
A.Avloniy nomidagi xalq ta’limi muammolarini
o‘rganish va istiqbollarni belgilash ilmiy-tadqiqot instituti
direktor o‘rinbosari, PhD

---

56
A.AVLONIY NOMIDAGI XALQ TAʼLIMI 
MUAMMOLARINI O‘RGANISH VA ISTIQBOLLARINI 
BELGILASH ILMIY-TADQIQOT INSTITUTI
Har birimiz ota-ona sifatida ilk bor farzandimizning jajji qo‘llaridan 
yetaklab maktabga olib borganmiz/boramiz. Beixtiyor xayolimizda turli 
savollar aylana boshlaydi: bolam maktabga oson moslashib ketarmikan? 
O‘qituvchisi yaxshimikan, darsni sifatli beradimi? Farzandim bilan dars qilishga 
qiynalmasmikanman? Darsliklari qanday ekan? Maktabda muhit xavfsiz va 
do‘stonami? Va boshqa ko‘plab savollar har birimizni qiynagan.
Bunday xavotir har birimizda bo‘lgan, faqat uning darajasi har xilligi bilan 
o‘ziga xosdir. Kimdir maktabni tanlaydi, kimdir o‘qituvchini, kimdir masofaga va 
yana kimdir boshqalarning fikriga e’tibor qaratadi. Chunki maktablar, pedagogik 
jamoalar, o‘qituvchilar turli xil, ammo, maqsad bitta - maktab bitiruvchisi ota-ona 
orzusidagi, davlat buyurtmasiga mos muvaffaqiyatli shaxs- vatanparvar fuqaro, 
solih farzand bo‘lsin.
Maktab ta’limidan ota-ona, davlat va jamiyatning bunday kutuvlari 
haqlidir. Dunyoda yuz berayotgan ijtimoiy-iqtisodiy o‘zgarishlar va global 
chaqiriqlar maktab ta’limiga yangi talablarni qo‘ymoqda. O‘z navbatida ta’limiy 
transformatsiya yuz berib, progressiv islohotlar orqali ta’lim muammolariga 
innovatsion yechimlar topish muhim ahamiyat kasb etmoqda. 
So‘nggi yillarda xalq ta’limi tizimida olib borilayoitgan islohotlar maktab 
ta’limi sifatini yangi bosqichga ko‘tarish, jamiyatda o‘qituvchi nufuzini oshirish 
va ta’lim mazmuni, o‘qitish hamda baholashning o‘quvchilarni muvaffaqiyatli 
hayotga tayyorlash maqsadida ilg‘or tajribalarga tayanib takomillashtirish ishlari 
amalga oshirilmoqda. 
Eng asosiysi, barcha islohotlarning ijrochisi – pedagog kadrlar malakasini 
oshirish tizimini tubdan takomillashtirish, masalan, doimiy ehtiyojlarga 
asoslangan individual kasbiy rivojlanish trayektoriyasini taqdim etuvchi “Uzluksiz 
kasbiy ta’lim” maxsus raqamli platformasi joriy etilmoqda [1; 1 b.].
Mazkur raqamli makonda har bir xalq ta’limi xodimining kasbiy rivojlanish 
dinamikasi, uning pedagogik faoliyatini aks ettiruvchi elektron portfoliosi 
shakllantiriladi va unga xodimning individual trayektoriyasi, kasbiy rivojlanish 
natijalari va o‘zlashtirgan o‘quv dasturlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar jamlanadi. 
Davriylikka asoslangan an’anaviy malaka oshirish tizimidan farqli o‘laroq, 

---