Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус


Биноларни исси=-=уру= и=лим шароитида техник эксплуатацияси



Download 3,94 Mb.
bet52/53
Sana09.06.2022
Hajmi3,94 Mb.
#647763
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   53
Bog'liq
ТЭЗиИС 1 - кисм

4.2. Биноларни исси=-=уру= и=лим шароитида техник эксплуатацияси.

Исси=-=уру= и=лим мазкур жой учун хос былган метеорологик шароит:


-давомли жазирама ёз (бир йилда 100 кундан орти=);
-ю=ори щаво температураси (мутло= щарорат 400С дан орти=, энг исси= ойнинг ыртача кунлик ми=дори 200С дан орти=);
-щавонинг ыртача нисбий намлиги (50 % дан камро=);
-чанг быронлари, тасодифий ё\инлар кабилар билан тавсифланади.
Исси=-=уру= и=лим районларига Марказий Осиёнинг катта щудудлари киради. Ушбу районларнинг амалда барча =исми бир ва=тнинг ичида ю=ори даражада сейсмик фаол щудудлардир.
Бундай и=лим шароитларида эксплуатация =илинувчи бино ва иншоотларда =уйидагилар бажарилиши лозим:
- хонадонларда ты\ридан-ты\ри ёки бурчакли шамоллатишни таъминлаш;
- етарли ми=дорда ёзги хоналар былиши ва уларнинг асосий хоналар билан ало=асини таъминлаш;
- таш=и девор конструкцияларида исси=лик изоляциясини яхшилаш;
- тыла-йи\ма бетон панелли уйларнинг чокли бирикмаларида температура ызгаришидан турли деформация ва шикастланишларнинг келиб чи=иши. Уларни ыз ва=тида ани=лаб, бартараф этиш чораларини ишлаб чи=иш;
- ю=ори температура ва ты\ридан-ты\ри =уёш нурининг остида том=оплама ашёлар муддатдан аввал турли туман ну=сонларга ва шикастланишга дучор быладилар. Шу сабабдан бащорги ва кузги кырикларда бундай шикастланишларни ани=лаб, тузатиш чораларини кыриш шарт.



    1. Биноларни ытирувчан грунтларда эксплуатацияси.

Бе=арор грунт =атламлардан иборат асосларда биноларни эксплуатация =илишда =атор талабларни бажармаслик юк кытарувчи конструкция элементларини жиддий деформацияланишга олиб келади.


Бино асосини ташкил этувчи бе=арор структурали грунтларга маълум эксплуатациявий талаблар бажарилмаганда ва таш=и мущитнинг =ышимча таъсири остида жиддий махаллий ытирувчанликка олиб борувчи ызининг физик-механик тавсифларини кескин ызгартирувчи грунтлар ало=адордир. Шундай ытирувчанлика олиб борувчи =ышимча таш=и таъсирларга механик ва физик таъсирлар киради. Механик таъсирлар иаш=и юкларнинг катталиги ва ысиш тезлиги билан ылчанади. Ытирувчан грунтларга былган физик таъсирлар ичида асоснинг намланиши хавфлиро= хисобланади. Ытирувчан грунтларда механик ва физик таъсирларнинг бир ва=тда юз бериши салбий о=ибатлар яка хам кыпро= былади. Масалан: соф тупро=ларни эркин намланишидан кыпинча =ышимча ытирувчанлик хосил былмайди. Бундай грунтларни юк таъсири билан биргаликда намланганда эса кескин ытирувчанликка олиб келади. Пойдевор асосидаги зыри=иш холатидаги ытиувчан грунтларда вертикал юк таъсиридаги одатдаги чыкишдан таш=ари, грунт намланишидан =ышимча чыкиш щосил былиши мумкин. Бундай =ышимча чыкиш ытирувчанлик деб аталади, грунтлар эса ытирувчан деб аталади. Уларни шу билан бирга йирик \овакли деб щам аталади, чунки уларни \оваклиларини оддий кыз билан ажратиш мумкин. Ытирувчанлик катталиги ва унинг хусусий массасига кыра намланишда соф тупро=лар 2 турга былинади:
1-хусусий масаласи таъсирида
-0¸5 см гача ытирувчанликга эга былган грунтлар
2- хусусий массаси таъсирида
-5см дан кыпро= ытирувчанликга эга былган грутлар.
Эксплуатация шароитларида грунтларга доимий равишда оз ми=дордаги сув таъсир =илса ва инженер коммуникацияларни ишдан чи=иш (авария) щолда асосни чыкишига олиб келади.
Биринчи щолда бинони ытирувчанлик кичик тезликда боради (ойига –12мм гача) иккинчи щолда ытирувчанлик тезлиги катта ми=дорда ва у бинонинг юк кытарувчи элементларни жиддий деформацияланишига сабаб былиши мумкин.
Иккинчи щолда ытирувчанлик тезлиги 50 мм/сут, то\ олди районларда эса 250 мм/сут гача былади.
Грунтларни ытирувчанлигини бошланишини ыз ва=тида ани=лаш учун биноларга ырнатилган реперларнинг геометрик щолатини доимий назоратда тутиш керак. Ытирувчанлини бинони эксплуатациясининг биринчи икки йилигида камида 3 ойда 1 марта ылчаш шарт. Агарда сув о=ими маълум былса щар куни грунт ытирувчанлиги ылчанади.
Узо= давом этган (2-3 кун мобайнида) сел ём\ирлардан кейин бинонинг юк кытарувчи конструкцияларни щолатини айни=са синчиклаб назорат =илиш керак.




    1. Download 3,94 Mb.

      Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   53




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish