Ызбекистон Республикаси =ишло= ва сув хыжалиги вазирлиги

Ток ўтқазиш қалинлиги. Майдонни кўчат экиш учун тақсимлашдан 
олдин ток тупининг озиқланиш майдони, яъни қатордаги туплар ва 
қаторларнинг ораси (экиш қалинлиги) белгиланади. У тупларнинг ўсиши 
ва ҳосилга кириши учун энг қулай шароит яратиши ва ерни ҳамда 
токларни парвариш қилиш бўйича комплекс механизацияни қўллашга 
23 

---

имкон бериш керак. Ток ўтқазиш қалинлиги табиий шароитга, нав 
таркибига, тупларнинг ўсиш кучига ва уларни парвариш қилишга боғлиқ. 
Ток баланд танали (1,5-2м) қилиб ўстирилганда уларнинг қатор 
оралиғи суғориладиган ерларда 3,5-4м, лалми ва шартли суғориладиган 
ерларда 3м., туплар оралиғи кучли ўсувчи хўраки ва кишмишбоп навлар 
учун 2,5-3м., туплар оралиғи эса 2,5 м., лалми, тош-шағалли ва шўрланган 
ерларда эса туплар оралиғи 2м, бўлгани маъқул. 
(3 х 2,5м; 3 х 2м) 
1 га майдон (1000 м
2) 
га экиладиган
ток тупларининг сони 
қуйидаги формула билан аниқланади: 
Хқ 10000/а х б 
 
бу ерда: х – 1 га. даги туплар сони. 
а - қаторлар оралиғи, 
б - қатордаги туплар оралиғи. 
Топшириқ: 
1.
Ўзбекистон Республикаси марказий минтақасида жойлашган 100 га 
майдонга ток кўчатини экиш режасини тузиш. Нав таркиби ва озиқланиш 
майдони қуйидагича бўлиши керак. 
Андижон қораси - 24 га, озиқланиш майдони 3 х 3 м. 
Пушти тойифи - 25 га озиқланиш майдони 3 х 3 м. 
қора кишмиш - 16 га озиқланиш майдони 3 х 3 м. 
Хиндогни - 20 га озиқланиш майдони 3 х 2,5 м. 
Пино чёрнўй - 15 га озиқланиш майдони 3 х 2 м.
1.
Ҳар бир нав бўйича талаб қилинган майдонга қўшимча 5 % ни 
ҳисобга олган ҳолда керак бўлган кўчатлар миқдорини формула бўйича 
ҳисобланг (2-жадвал). 
2.Талаб қилинган майдондаги кварталлар ичида навларни 
жойлаштириш (3-жадвал).