Ызбекистон Республикаси Давлат соли= =ымитаси

Faoliyatni  tartibga  solish  mexanizmlari.

  Faoliyatni  tartibga 

solishning umumiy mexanizmlari qatoriga insonning dunyoga va o‘z-

o‘ziga  bo‘lgan  munosabatlari  tizimini  to‘la  qamrab  oladigan  va 

madaniyat  algoritmi  bo‘lib  xizmat  qiladigan  rang-barang  ijtimoiy 

qadriyatlar  va  me’yorlarni  kiritish  lozim.  Xulq-atvor,  odatlar  va 

an’analarning ijtimoiy-madaniy me’yorlari, qoidalarining mavjudligi 

va  rivojlanishi  inson  faoliyatini  tartibga  solish  omili  hisoblanadi. 

Me’yorlar  muayyan  sharoitda  odamlar  o‘zini  qanday  tutishi 

lozimligini  belgilaydi  va  inson  faoliyatida  bevosita  ishtirok  etib, 

ijtimoiy  va  tabiiy  sharoitlarga  shaxsning  moslashuvini  ta’minlaydi, 

ijtimoiy 

jarayonning 

uzluksizligini 

ta’minlovchi  mexanizm 

hisoblanadi.  Mazmuni,  ijtimoiy  mustahkamlash  usullari  va  ijtimoiy 

funksiyalariga ko‘ra me’yorlar har xil bo‘ladi.  

Faoliyat  maqsadlari,  vositalari  va  usullarini  qat’iy  belgilovchi 

qoidalarning  butun  bir  turkumi  mavjud.  Bu  qoidalar  ijtimoiy 

amaliyotda  yaratilgan  narsalar  dunyosini  va  odamlar  o‘rtasidagi 

munosabatlar  dunyosini  o‘zgartirish  usullarini  mustahkamlashga 

xizmat  qiladi.  Bular  standartlar  -  muayyan  ishni  bajarishda  qat’iy 

rioya  qilish  lozim  bo‘lgan  sifat,  shakl  va  o‘lchamning  qat’iy 

belgilangan  namunasi;  qoidalar  -  tegishli  holatlarda  qanday  ish 

ko‘rish  lozimligini  belgilovchi  ko‘rsatmalar;  etalonlar  -  faoliyatda 

mo‘ljal  sifatida  foydalanish  lozim  bo‘lgan  qat’iy  belgilangan, 

standartlashtirilgan qadriyatlardir. Inson faoliyatini tartibga solishni 

---

341 

ta’minlovchi ijtimoiy me’yorlar tizimida huquq normalari va axloq 

me’yorlari alohida o‘rin egallaydi.