Iv-variant 1-topshiriq Diqqat nuqtasi nimalarni o’z ichiga oladi? (yozma)

3-topshiriq

1. Dirijor harakatlari orqali qanday jamoalarni boshqaradi? (yozma)

Har bir narsaning boshlanishi juda og‘ir va boshlash, shuningdek tajribasi kam dirijyorlarning xor bilan о‘z faoliyatini boshlash jarayonidan boshlab umri davomida og‘ir vazifa bо‘lib qolishi mumkin. Sohadan xabardor bо‘lmagan kishi xorni boshqarish uchun qanchalik xilma-xil auftaktlarni о‘zlashtirish zarurati mavjudligini bilmaydi. Xatto tajribali professinal dirijyorlar ham loqayd (etiborsiz) xor bilan ishlash jarayonida о‘z harakatlarini jimgina (indamasdan) tо‘g‘rilashlariga tо‘g‘ri keladi. Bizning maqsadimiz auftakt orqali ijro etilayotgan musiqiy asarning tempi va xarakterini ishonchli va majburiy harakatlar orqali ifodalashdan iborat bо‘lib, yirik orkestr tarkibi (xor bilan orkestr qо‘shilib 200 dan 61 ortiq ijrochilarni boshqarishda) bilan ishlashda barcha fraza va ansambl ijrosini musiqachilar uchun xuddi mashina muruvvatini burab yuborgandan keyin uni nazorat qilish bilangina mashg‘ul bо‘lish holatga keltirish yо‘lidan borib, navbatdagi taktlarni sanab о‘tirmasdan erkin dirijyorlik bilan mashg‘ul bо‘lish imkoniyati yaratilishi kerak. Bundan keyin esa dirijyor xor yoki orkestrga kerakli aksentlar, zarur joylarda dinamik mutanosiblik (balans)lar tо‘g‘risida kо‘rsatmalarni berib, xor jamoasi yoki orkestrga musiqani bemalol ijro etishi uchun sharoit yaratib bergani ma’qul. Bu sohada Rixard Shtraus juda mohir bо‘lgan edi. Mana shu “ijro-imkoniyat yaratish” usuli “dirijyorlik san’ati sir”laridan biri hisoblanadi.

2. 11. Asarda auftakt-ijroni boshlash va asarni tugatish(uzish)ni farqini ko’rsating? (video yozuv orqali jo’nating)

“Auftakt”–uch mavriddan, yani: 1. Qo’lning harakat va sur’atiga xos, ijrochilarga nafas oldirish; 2. Ijrochilarga asar harakterini aniq va ravshan his ettirish; 3. Ijrochilarni asar sur’at tezligiga binoan tayyorlab borishdan iboratdir. “Auftakt” -iborasi dirijyorlikda musiqa ta’limidagidan boshqaroq tushuniladi. Musiqa ijrochiligida bu ibora bir yoki bir nechta notadan oldin kuchsiz hissada keladigan (takt oldi) notasi tushunilsa, dirijyorlik sxemasida har qanday musiqiy tovush (nota)dan oldin yoki pauzadan keyin keladigan notani bajariladigan harakatni ifodalaydi. Musiqada auftakt musiqaning boshlanishini bildirsa, dirijyorlikda boshqacha, yani undan ham oldingi harakatdir.