Iv-bob Kislota-asosli muvozanat

.

• Biologik suyuqliklardagi kislota-asos muvozanati o‘zgarishini o‘rganish katta ahamiyatga ega. Chunki bunda qaytmas patalogik jarayonlarning oldini olish mumkin bo‘ladi. Organizmda sodir bo‘ladigan va muhit kislotaliligining o‘zgarishi bilan boradigan jarayonlarning oldini olish maqsadida klinikada qon, siydik oshqozon shirasi va boshqalarning kislotaliligi aniqlanadi. Masalan, qon sistemasidagi kislota-asos muvozanatini belgilaydigan quyidagi kattaliklarni aniqlash mumkin: 1. Qonning pH qiymatini o‘lchash (kolorimetrik (rang o‘zgarishi), potensiometrik yoki titrimetrik usullar yordamida). 2. Qondagi CO2 ning umumiy miqdorini o‘lchash (monometrik mikrogazometrik va kolorimetrik usullar yordamida); 3. Qon zardobining ishqoriylik manbai (qonning CO2 ni bog‘lay olish qobiliyati) muvozanatdagi (bog‘lanmagan CO2 chiqarib yuborilgan) zardobda aniqlanadi; 4. Standart bikarbonat miqdori Astrup mikrousuli bilan aniqlanadi. 5. Bufer asoslari qon yoki zardobda aniqlanib, sistemadagi asos tabiatiga ega bo‘lgan ionlarning (HCO3 - va oqsil ionlari) umumiy miqdorini ko‘rsatadi. Kislota-asos muvozanatini saqlashda buyraklar katta ahamiyatga ega bo‘lganligi sababli siydik tarkibi (gidrokarbonatlar, fosfatlar, oksalatlar va h. k.) va kislotaliligi o‘rganiladi. Odatda siydikning pH qiymati universal lakmus yordamida aniqlanadi.Oshqozon shirasining kislotaliligi ko‘p hollarda titrimetrik usul bilan aniqlanadi. Bunda NaOH ning 0,1 M eritmasidan foydalaniladi. Shira kislotaliligini pH – metrlar yordamida ham aniqlash mumkin