Tezis. Qon va qon o’rnini bosuvchi eritmalarni quyish. 309B-guruh Xayitboyev N

Tezis. Qon va qon o’rnini bosuvchi eritmalarni quyish.
309B-guruh Xayitboyev N.

Qon quyish - tirik to'qimani ko'chirib o ‘tkazish jarayoni.

Qonning guruhlarga bo‘linish xususiyati, ya’ni izoagglyutinatsiya reaksiyasi immunitet reaksiyasi asosida boiib, eritrotsitlarning agglyutinatsiyani boshlab berishi ularning antigen sifatida ro‘yobga kelishi bilan bog’liq. Eritrotsitlarda aglyutinogenlar, zardobda esa agglyutininlar bor. Agglyutinatsiya reaksiyasi vujudga kelishi uchun eritrotsitlardagi agglyutinogenlar, zardobda ularni tanlovchi agglyutininlar bo’lishi zarur. Shu malumotlarga ko'ra hamda turli qon guruhiaridagi eritrotsitlar va zardobning xususiyatiga qarab, qon guruhlariga quyidagicha ta’rif berilgan.
1. Bu guruhning eritrotsitlarida A va В agglyutinogenlar yo‘q, demak, ma’lum komponentlar bo‘lmagani uchun, hech bir zardob bilan reaksiya bermaydi. Ikki agglyutininga (αβ) ega bo'lgan zardob, boshqa guruhlarning eritrotsitlari bilan uchrashganda ularda ma’lum bir agglyutinogen (A yoki B) bo‘lgani uchun agglyutinatsiyaga olib keladi. Shunday qilib, birinchi guruh qonining to’liq , formulasi 0 αβ (1) bo’ladi.
2. Ikkinchi guruh eritrotsitlari birinchi va uchinchi guruhdagi qon zardobi bilan yopishadi. Demak, ularda bitta agglyutinogen A bor. Ikkinchi guruh zardobi uchmchi va to'rtinchi guruh eritrotsitlarini yopishtiradi, lekin ikkinchi guruh eritrotsitlarini yopishtirmaydi. Demak, unda hamma agglyutininlar yo‘q, faqat p agglyutinin bor. Shunday qilib, ikkinchi qon guruhining umumiy formulasi A (3 (II) boiadi.
3. Uchinchi guruh eritrotsitlari birinchi va ikkinchi qon guruhlarining zardobi bilan yopishadi, to ‘rtinchi guruh qon zardobi esa ularni yopishtira olmaydi. Demak, ular agglyutinogen В ga ega. Uchinchi gurub zardobi ikkinchi va toi'tinchi guruh eritrotsitlarini yopishtiradi, lekin uchinchi qon guruhi eritrotsitlarini yopishtirmaydi. Demak, unda agglyutinin a bor. Demak, uchinchi qon guruhining umumiy formulasi Ba (III) boiadi.
4. Bu guruhning eritrotsitlari ikkita agglyutinogenlarga (A, B) ega, shuning uchun boshqa guruhlarning zardoblari bilan agglyutinatsiya reaksiyasi berish xususiyatiga ega. Zardobda esa agglyutininlar bolm agani uchun hech qaysi guruhning eritrotsitlari bilan reaksiya bermaydi. Shunday qilib, to‘rtinchi guruhning umumiy formulasi ABO (IV) boiadi.
Rezus omil hech qaysi serologik sistemalarda, y a’ni ABO, bemor yoshi va jinsiga b o g iiq boim aydi. U 85 foiz odam larda uchraydi, (ularning qoni «rezus-musbat» R h ) , 15 foiz kishilarda b o ‘lmaydi, shuning uchun ularning qoni «rezus-manfiy» ( R h ) deyiladi. Rezus-antigenlar sistemasi 6 antigendan iborat va ular o ‘zgarmaydi, nasldan-naslga o'tadi.
Qonni konservalashdan maqsad - uni uzoq muddat tarkibi buzilmagan holda saqlashdan iborat. Qonni uzoq muddat saqlashning 2 usuli bor: I) uni suyuq holda 0°C da yoki yuqori (+4+6°C) haroratda saqlash; 2) 0°C dan past haroratda muzlatilgan holda saqlash. Qonni ivishdan saqlab turadigan m oddalar stabilizator deyiladi.
Qon va uning komponentlarini quyishdan oldin vrach quyidagi masalalarni hal qilishi lozim:
1) bemor uchun zarur transfuzion moddani aniqlash (to'liq konservlangan qon va yoki uning fraksiyalari - plazma, eritrotsitlar va Icykotsitar massalar): 2) quyilayotgan qon miqdori va uning tezligi: 3) qon quyish texnikasi va usulini tanlash; 4) qonni reja bilan yoki tezkor amalga oshirish kerakligi, bemorda moneliklar borligini aniqlash.

Qon quyilishiga qarshi ko’rsatmalar:

1. O 'tkir septik endokardit. 2. Diffuz glomerulonefrit va qon aylanish d e k o m p e n sa tsiy a si. 3. II В - III d a rajali um u m iy q o n ay lan ish i yetishmovchiligini keltirib chiqaruvchi yurak nuqsoni, miokarditlar, miokardiofibroz xastaliklari. 4. Qon bosimi ko'tarilishi kasalligining III I - >qichi, miyaga qon quyilishi, nefroskleroz. 5. Miyada qon aylanishining и buzilishi. 6. Tromboembolik xastalik. 7, Jigar funksiyasining og‘ir i-и ilishi. 8. 0 ‘pkashishi. 9. Kengtarqalgan umumiy amiloidoz. 10. Milliar * i disscminar o ‘pka sili kasalligi.
Davolash amaliyotida qon quyishning quyidagi usullari qo’llaniladi:
I. Konservlangan qon flakon yoki plastikat xaltachalarda tayyorlangan liuhcha quyiladi. 2 Qonni to ‘g ‘ridan - to ‘g‘ri, y a ’ni donordan resipiyentga quyish. 3. Almashinuv yo‘li bilan qon quyish - bemordan qon olish - ekfuziya I'IIan birga donorning konservlangan qonini quyish. 4. Autogemotransfuziya - oldin bemorning o'zidan qon olib, keyin uning o ‘ziga quyish. 5. Reinfuziya - bemorning tana bo‘shlig‘iga (qorin yoki ko‘krak qafasi) Mi’ ilgan qonni operatsiya paytida yoki keyin quyish.
Autogemotransfuziya о ‘z qonini o ‘ziga quyish b o ‘lib, mazkur jarayon ikki usulda bajariladi: bemor qoni konservlanib, operatsiyagacha saqlanadi yoki shikastlanish ta ’sirida ko'krak va qorin bo‘shlig‘ida yig‘ilib qolgan qon bemorning o ‘ziga quyiladi.
Yuqumli kasalliklat bemorga konservalangan qon orqali o'ladi va og'ir asoratlargasabab bo'iadi, odatda donor kasallik u inkubatsion davrda bolganda yoki uni tekshirishda diagnostik xatolarga yo‘l quyilganda boiadi Ba’zan kasallik donorda noaniq belgilar bilan o'tishi mumkin (bezgak, qizamiq, toshmali va qaytalovchi terlama, gripp, virusli gepatit, SPID va b.) va qon orqali resipiyentda xastalikni keltirib chiqaradi. Bunday asoratlarning oldini olish uchun qon quyish muassasalari donorlar yashab va ishlab turgan tumanlardagi sanitariya va epidemiologik sharoitdan xabardor bo'lishlari kerak
Davolash muassasalarini qon, uning komponentlari va suyak iligi biian la’minlaydigan kishilar donorlar hisoblanadi. Donorlar uch guruhga boiinadi: faol, rezerv va qarindosh donorlar. Vaqti-vaqti bilan qon xizmati muassasalariga muntazam qon topshiruvchi kishilar faol donorlar deyiladi. Qon va uning komponentlari va suyak iligi maxsus k o ‘rsatmalarga asoslanib olinadi va donor xohishiga qarab pnili yoki bepul bo‘lishi mumkin. Bir marta yoki bir necha marta qon lopshiruvchi odamlar rezerv donorlar hisoblanadi va odatda ular bepul qon topshiradi. Qarindosh donorlar - davolash m uassasalarida davolanuvchi qarindosh - urugiariga qon quyish boiim iga bir marta kelib qon lopshiruvchi kishilardir.
Qon o ‘rnini bosuvchi suyuqliklar quyidagi vazifalarni bajarishi kerak: 1) qon aylanish doirasini t o ‘ldirib, tushib ketgan arterial bosimni k o ‘tarish; 2) organizmda zaharlanish natijasida hosil b o ‘lgan toksinlarni chiqarib tashlash; 3) a ’zolarning to ‘qimalariga oqsil moddalarini yetkazib berish. Yuqorida qayd qilingan davolash vazifalarini hisobga olib, qon o ‘mini bosuvchi suyuqliklar uch guruhga boiinadi: 1. Shok va qon yo'qotishni davolash uchun ishlatiladigan gemodinamik qon o'rnini bosuvchi suyuqliklar (poliglyukin, reopoliglyukin, jelatinol va b.). 2. Turli zaharlanishlarni davolash uchun dezintoksikatsiya qiiuvchi suyuqliklar (gemodez, polidez va b.). 3. Parenteral oziqlantiruvchi preparatlar - oqsil gidrolizatlari (kazein gidrolizati, gidrolizin, aminokrovin va b.).