«ИҚтисодий билимлар тарихи» фани бўйича

Хулоса. 
ХX асрда вужудга келган ва аввалгиларидан кўра кўп 
соҳаларда фарқ 
қ
иладиган иқтисодий билимлар хозирги замон 
назариялари хисобланади. Уларнинг мухим хусусиятлари шуки, 
хаёт тажрибаси асосида мухим янги хулосалар ва янги таклифлар 
юзага келди. Масалан, 
ў
з даврида фақат соф холдаги тадқиқотлар 
хақидагина гап борган бўлса (эркин бозорда давлат роли деярли 
йўқ, буйруқбозлик иқтисодиётида ишлаб чиқариш ва истемол 
бўйича қарорлар давлат томонидан 
қабул
қил
инади), эндиликда 
одатда "Аралаш иқтисодиёт" тўғрисида гап боради ва бозор 
муносабатлари сақланган холда давлат ҳам хўжаликка турли 
йўллар ва сабабларга кўра аралашади. Эндиги назарий хулосалар 
хаётга тобора яқинлашиб бормо
қ
да. 

---

93 
Хозирги замон иқтисодий билимларида уч асосий йўналиш 
(янги классик, кейнсчилик ва институционал) яққол кўзга 
ташланади. Институционализмда субъектив омиллар, жамият 
ташқилотлари, оила, хуқуқ, психология ва давлат ташқилотлари 
роли хал 
қил
увчи 
қил
иб к
ў
рсатилади. Кейнс таълимотида давлат 
роли кучаяди,аралаш иқтисодиёт тан олинади, инвестиция роли 
тўғри хал этилади. 
Неоклассик йўналиш аввлгидек иқтисодиётга давлатнинг 
аралашувини чеклаш тарафдори, аммо ижтимоий йўналтирилган 
бозорни
(Ойкен, Релке,
Рюстов) қуллайди. М.Фридмен 
иқтисодиётда пулнинг ролига етакчи ўрин беради
(Монетар 
сиёсат). 
Таянч ибора ва тушунчалар. 
Институционализм эволюцияси; институционализм оқимлари: 
ижтимоий-психологик, 
ижтимоий-хуқуқий, 
конъюктура 
–
статистик; кейнснинг иқтисодий таълимоти; «Умумий-бандлик 
назарияси»; «Капиталнинг энг юкори самарадорлиги"; фоиз 
нормаси ва ликвидлик афзаллиги, мультиплиқатор; акселератор; 
неоклассик мактаб ва неолиберализм; фридманнинг монетар 
мактаби, неоинституционализм; гэлбрейтнинг конвергенция 
назарияси.