Иқтисодий билимдонлик,мушоҳадалилик ва онглилик

Ижтимоий-иқтисодий ривожланишни ҳаракатга келтирувчи кучлар-давлатнинг ишчи кучи ва ишлаб чиқариш воситалари ҳисобланади. Унда асосий ўринни юқори билим ва малакали ишчи кучи эгаллайди. Шунингдек, бўлажак бошлнғич синф ўқитувчисининг мавжуд табиий ресурсларнинг миқдори,сифати,техника ва технологияси билан қуролланганлиги, фан-техника тараққиёти ютуқларини ишлаб чиқаришга жорий этиш даражаси бўлиб, иқтисодий ривожланишни ҳаракатга келтиришда муҳим рол ўйнайди.
Глобал муоммолар-ҳудуди, иқтисодий тизими ва бошқа белгиларидан қатий назар,жаҳоннинг деярли барча мамлакатлари учун талуқли бўлган,уларга ўз таъсирини жаҳон молиявий инқирози,екологик тахдид,қашшоқлик ва терроризм ва гиёҳвандлик,одам савдоси кабиларни мисол қилиш мумкин.
Худудий муаммолар-маълум бир худудга (минтақа,мамлакат)га ҳос бўлган,унинг бир маромда ривожланишига салбий тасир кўрсатиши мумкин бўлган зиддиятлар. Масалан, юртимиздаги вилоятларнинг иқтисодий муаммолари турлича бўлиши мумкин.
Ижтимоий-иқтисодий муаммолар-давлат ижтимоий –иқтисодий ҳаётини таркиб топиши ва ривожланишида турли зиддиятли ҳолатлар. Масалан, турли давлатларда иқтисодий инқирознинг вужудга келиши, инфлясия,инсонлар даромадининг пасайиши, ишсизлик даражасини ўсиши, ишлаб чиқариш ҳажмининг қисқариши, иш ҳақи ва аҳоли ташқи қарзнинг ортиб кетиши кабиларни асосий ижтимоий-иқтисодий муаммоларга мисол қилиш мумкин.
Юқоридаги иқтисодий билимдонлик, мушоҳадалилик ва онглиликни бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларига сингдириш учун узлуксиз таълим тизимини қуйи поғоналарида болаларга бошланғич иқтисодий билимларни беришдан бошлаб босқичма-босқич мураккаблаштириб, юқори босқичларга келганда замон талабларига жавоб берадиган иқтисодий билимларни бериб зарурий кўникмаларни шакллантириш лозим . Натижада талаба ўзини моддий ва маънавий жиҳатдан таъминланиши муваффақият гарови эканлигини юшуниб етади.
ИИ Иқтисодий зийраклилик. Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини иқтисодий зийрак қилиш эса,егаллаган билим ва малакалардан маънавият меёрларига тўла риоя этилиши орқали фойдаланишни, жумладан, миллат,давлат,жамоа ва шахсий манфаатларини мунтазам уйғунлигини этироф этиш ва риоя қилиш деб баҳоланади. Бўлажак ўқитувчининг иқтисодий муносабатларни,иқтисодий сиёсатни билиши, унинг талабларига риоя қилиши иқтисодий зийракликнинг белгиларидандир. Иқтисодий зийраклик бўлажак кадрнинг ички ва ташқи иқтисодий муҳитни ўрганиб,иқтисодий жиҳатдан қандай амалий сиҳларни бажариши кераклигини олдиндан кўра билишидир. Бу фазилат танқидий баҳолай олиш ва стиқболни кўра олиш билан боғлиқдир.