“ИҚтисодиёт назарияси” фани 6-мавзу маърузачи ва Семинар машғулот ўқитувчиси

• “ИҚТИСОДИЁТ НАЗАРИЯСИ” фани
• 6-МАВЗУ
• Маърузачи ва Семинар машғулот ўқитувчиси: : “Иқтисодиёт” кафедраси катта ўқитувчиси , и.ф.н.
• АБИТКАРИЕВ АЗИЗУЛЛА МУХАММЕДРАХИМОВИЧ
• Умумий ўқув соати - 116
• Шу жумладан:
• Маъруза машғулотлари - 32 соат
• Семинар машғулотлари - 32 соат
• Мустақил таълим соати - 52 соат
• Андижон-2014й.

• 6–мавзу. Рақобат ва нархларнинг шаклланиши

• «Рақобат бўлмаса, бозор иқтисодиётини барпо этиб бўлмайди. Рақобат - бозорнинг асосий шарти, айтиш мумкинки, унинг қонунидир»1

• 1.Каримов И.А. «Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда». Т.: Ўзбекистон, 1999, 34-бет.

• 1. Рақобатнинг моҳияти, шакллари ва усуллари

• Рақобат – бозор субъектлари иқтисодий манфаатларининг тўқнашишидан иборат бўлиб, улар ўртасидаги юқори фойда ва кўпроқ нафликка эга бўлиш учун кураш

• Рақобат иштирокчиларининг асосий мақсадлари

• Истеъмолчи ва харидорлар ўртасида

• Кўпроқ нафлиликка эришиш

• Рақобат

• Ишлаб чиқарувчи ва сотувчилар ўртасида

• Асосий мақсадлари

• Кўпроқ фойда олиш

• Рақобатнинг асосий вазифаларини

• Рақобатнинг шакллари
• (тармоқ ичида)

• Эркин рақобат

• Монополистик рақобат

• Монополия

• Олигополия

• …шароитида бир хил маҳсулот ишлаб чиқарувчи тармоқда жуда кўп сонли корхоналар мавжуд бўлади.

• …ўз ичига ҳам монополия, ҳам рақобат унсурларини олади. Бунда тармоқдаги бир турдаги маҳсулотнинг ўнлаб ишлаб чиқарувчилари бир-бирлари билан қулай нарх ҳамда ишлаб чиқариш ҳажмига эришиш борасида рақобатлашадилар.

• …шароитида фирма нарх устидан сезиларли назоратни амалга оширади.
• У маҳсулот (хизмат)нинг ягона ишлаб чиқарувчиси ҳисобланади ва демак, таклифнинг умумий ҳажми устидан назорат қилади.

• Тармоқда у қадар кўп бўлмаган корхоналарнинг мавжуд бўлиши ва ҳукмронлик қилишидир.
• Олигополистик тармоқ