Istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot institutining

Dars reja uchun qancha tafsilotlar kerak? 
Agar  o‘qituvchi  kitob  bilan  ishlayotgan  bo‘lsa,  unda  mavzuning  sahifa 
raqamlarini hisobga olishi muhim. Sinfni va dars o‘tishni o‘zi bo‘lmagan paytda 
ham kimdir qamrab olishi kerakligini oldindan tasavvur qilish, ular rejani tushuna 
olishlari va darsni o‘ta olishlari kerakligi hisobga olinadi.
O‘zlashtirishni qanday tartibda tekshirish kerak? 
Odatdagidek,  dars  bilan  tanishtirish,  yangi  mavzularni  tushuntirish, 
bolalarga  nazorat  uchun  mashq  berish  va  erkin  amaliyot  o‘tish  ham  mumkin. 
Oxir-oqibat o‘quvchilar natijalarini ko‘rib chiqish va bolalarning o‘zlaridan nimani 
o‘rganganliklari haqida fikr-mulohazalarini ham olish muhim.
Dars rejasiga qanday muammolarni kiritish mumkin?
 
Agar tanlangan metod ish berishiga ishonch hosil bo‘lmasa, agar o‘qituvchi 

---

100
A.AVLONIY NOMIDAGI XALQ TAʼLIMI 
 
MUAMMOLARINI O‘RGANISH VA ISTIQBOLLARINI 
BELGILASH ILMIY-TADQIQOT INSTITUTI
bu juda qiyin yoki juda uzoq vaqt oladi deb o‘ylasa, unda yuzaga kelishi mumkin 
bo‘lgan  muammolarni  qanday  hal  qilish  haqida  dars  oldidan,  rejalashtirish 
bosqichida vaqt ajratiladi. Oldindan kutilayotgan yechimlar to‘g‘risida o‘ylashni 
rejalashtirayotganda  qo‘shimcha  daqiqalarni  ajratib  qo‘yish  sizni  mushkul 
vaziyatdan saqlaydi.
Darsni  to‘gʼri  rejalashtirish  uchun,  pedagog  ishni  o‘zining  vaziyatidan 
boshlashi  lozim:  “Mavzuni  ilm-fanning  eng  so‘nggi  talablariga  muvofiq  o‘rgata 
olamanmi  yoki  buning  uchun  men  yana  alohida  tayyorlanishim  kerakmi?” 
degan savolni o‘ziga berib ko‘rishi muhim.
Bundan  keyin,  pedagog  o‘quvchilarning  hozirgi  vaziyatini  tahlil  qilib, 
rejalashtirishni davom etishi mumkin, yaʼni u o‘quvchilarning dastlabki bilim va 
sharoitlarini aniqlab olishi lozim. 
Buning uchun quyidagi asosiy savollar qo‘yiladi:
• Bilim olishi kerak bo‘lgan o‘quvchilarning dastlabki sharoitlari qanday?
•  Nazariy  dars  yoki  amaliyotni  o‘tkazish  uchun  qanday  shart-sharoitlar 
mavjud?